Bắc Giang vào mùa lễ hội

Từ chùa Vĩnh Nghiêm đến Tây Yên Tử

Trên con đường vượt rừng, leo núi lên chùa Đồng, chúng tôi gặp nhiều cụ ông, cụ bà, các phật tử vẫn kiên trì, miệt mài hành hương về đất Phật. Đôi chỗ, có người mỏi gối, chùn chân lại được những bạn đồng hành không quen biết động viên bằng câu nói: “Hoan hỷ đi nhé”. Hoan hỷ để thành tâm hướng Phật. Hoan hỷ để tận hưởng bầu không khí xuân đầy trong lành trên núi thiêng. Không khí lễ hội tưng bừng cũng là động lực để du khách hoan hỷ hành hương.

Trong khuôn khổ tuần lễ, nhiều phật tử đã theo đoàn xe 108 ô tô chở phiên bản bộ mộc “Cư trần lạc đạo phú” di chuyển từ chùa Vĩnh Nghiêm (huyện Yên Dũng) từ sáng sớm với tinh thần hoan hỷ hướng Phật đó. Gặp chúng tôi trên đường lên chùa Thượng thuộc Khu du lịch tâm linh-sinh thái Tây Yên Tử (huyện Sơn Động), bà Nguyễn Thị Dung (du khách Hà Nội) cho biết: “Trước kia thường đi ở sườn Đông núi Yên Tử, giờ đây tôi hiểu hơn rằng, nếu sườn Đông là nơi Phật hoàng Trần Nhân Tông tu tập thì sườn Tây Yên Tử là dấu chân trên con đường hoằng dương Phật pháp của người và các đệ tử. Chặng đường từ chùa Vĩnh Nghiêm đến đây khá xa. Ngày xưa còn là núi cao, rừng sâu, ngày nay, quãng đường gần 100km đã được kéo gần nhờ phương tiện di chuyển thuận lợi”.

Biểu diễn nghệ thuật với chủ đề "Linh thiêng Tây Yên Tử" tại Lễ khai mạc Tuần văn hóa - du lịch tỉnh Bắc Giang năm 2023.

Không phải du khách nào cũng có điều kiện đi theo đoàn xe rước mộc bản. Thượng tọa Thích Thanh Vịnh, Chánh thư ký Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bắc Giang, Phó trụ trì chùa Vĩnh Nghiêm chia sẻ: “Ngày xưa, Phật hoàng thường lui tới chùa Vĩnh Nghiêm để giảng kinh, thuyết pháp, khuyến khích muôn dân giữ gìn 5 giới, tu hành thập thiện, xây dựng chính tín. “Cư trần lạc đạo phú” là một phần trong 3.050 bản mộc được lưu giữ tại chùa Vĩnh Nghiêm, trường đại học Phật giáo đầu tiên của Việt Nam. Tư liệu quý giá bằng gỗ thị này đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản tư liệu khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Đoàn rước nhằm mục đích quảng bá di sản tư tưởng và giá trị của Phật giáo Trúc Lâm. Du khách khi đến Tây Yên Tử mà chưa có thời gian chiêm bái Vĩnh Nghiêm có thể nhìn vào đó để nhớ tới những việc người xưa đã nói và làm trên tinh thần cư trần lạc đạo (ở đời sống với đạo)”.

Ông Vũ Trí Thống, Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Yên Dũng cho biết: “Giờ đây, du khách, phật tử đến cổ tự Vĩnh Nghiêm vãn cảnh rồi xuất phát từ đó đi qua các điểm chùa, tháp dọc sườn Tây Yên Tử, lên chùa Đồng. Việc rước bộ mộc bản là cơ sở để tỉnh Bắc Giang tiếp tục thực hiện mục tiêu phục dựng, tái hiện sản phẩm du lịch con đường hoằng dương Phật pháp của các vị tổ Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử”.

Văn hóa là chất liệu cho phát triển du lịch

Bắc Giang là vùng đất cổ, ở vị trí giao thoa, chuyển tiếp giữa miền núi và đồng bằng. Cách đây hơn 700 năm, vùng đất Tây Yên Tử-Bắc Giang là nơi đào luyện quân sự, hun đúc tướng tài của nhà Trần để 3 lần đánh thắng quân Nguyên-Mông, làm nên Chiến thắng Bạch Đằng lịch sử. Bắc Giang cũng nằm giữa hai miền văn hóa Việt cổ và văn hóa các dân tộc thiểu số vùng Đông Bắc; được biết đến là miền đất còn lưu giữ những giá trị văn hóa, di sản phong phú, đa dạng, được thiên nhiên ban tặng nhiều thắng cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp. Những giá trị đó được các chuyên gia đánh giá là điều kiện thuận lợi để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, di sản văn hóa; xây dựng, phát triển các sản phẩm du lịch đặc trưng của tỉnh Bắc Giang.

Trong khuôn khổ Tuần văn hóa-du lịch tỉnh Bắc Giang năm 2023, phiên chợ tình Thác Lười ở xã vùng cao Tân Sơn, huyện Lục Ngạn cũng là một điểm đến hấp dẫn. Vào dịp chợ phiên (từ ngày 12 đến 14 tháng Giêng), già, trẻ, trai, gái trong vùng xúng xính trong những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất cùng nhau đến chợ, dự hội hát sloong hao. Lần đầu đến với phiên chợ, anh Nguyễn Đức Trường (Hải Dương) đã kịp thời cập nhật thông tin và giải thích: “Phiên chợ tình ở đây hình thành từ hàng trăm năm trước, mang nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc. Họ đến đây không chỉ để mua, bán hàng hóa, nông sản mà còn giao lưu, gặp bạn bên bàn trà, chén rượu hoặc tụ thành từng nhóm, từng đôi cùng hát đối, tỏ tình”. Bên cạnh đó, còn có các hoạt động trưng bày, giới thiệu, các liên hoan hát văn, chầu văn, hội xuân... Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương đánh giá: “Tuần văn hóa-du lịch tỉnh Bắc Giang năm 2023 là sự kiện hết sức có ý nghĩa và cần thiết, sớm đưa du lịch Bắc Giang trở thành ngành kinh tế quan trọng và ngày càng chiếm tỷ trọng cao trong cơ cấu kinh tế của tỉnh”.

Ông Mai Sơn, Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng ban tổ chức Tuần văn hóa-du lịch tỉnh Bắc Giang năm 2023 cho biết: “Bắc Giang xác định phát triển du lịch có trọng tâm, trọng điểm. Hiện nay, tỉnh đang phối hợp với các tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương thống nhất việc lập Hồ sơ đề cử Quần thể di tích danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn, Kiếp Bạc trình UNESCO công nhận là di sản thế giới. Di sản khi được công nhận sẽ là điều kiện tốt cho việc thúc đẩy phát triển du lịch cũng như phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của khu vực”.

Bài và ảnh: THIÊN MINH