Phụ nữ Dao ở bản Phạt Chỉ thêu thổ cẩm để bán cho du khách. 

Anh Dường Cắm Hỷ, Trưởng bản Phạt Chỉ cho biết: “Khí hậu ở Phạt Chỉ gần như ngày nào cũng ẩm ướt. Về mùa vụ, sau khi gặt xong, bà con mong mấy ngày nắng to để phơi thóc cũng khó. Bà con phơi thóc làm giống có khi hơn một tháng không khô, hạt thóc nảy mầm ngay trên sân phơi. Chăn nuôi cũng rất khó khăn, bà con nuôi trâu thì trâu gầy còm, sức kéo yếu, nuôi dê thì dê ốm, còi cọc rồi chết. Nguyên nhân là do thói quen nuôi thả, trong khi sương mù suốt ngày, cỏ ngoài đồng lúc nào cũng ướt lạnh nên gia súc ăn vào bị đau bụng”. Trước những khó khăn của người dân bản Phạt Chỉ, thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đường đến Phạt Chỉ đã được bê tông hóa, thuận tiện trong đi lại. Để giúp người dân nâng cao đời sống, chính quyền huyện Bình Liêu đã định hướng bà con dân tộc Dao ở bản đẩy mạnh phát triển du lịch. Hiện nay, điểm thu hút đông du khách ở Phạt Chỉ là cột mốc 1327 nằm ở độ cao hơn 1.000m so với mực nước biển. Những ngày sương mù càng làm cho du khách thêm thích thú vì cảm giác như đang leo bậc thang chìm trong sương. Anh Trần Văn Hòa, một du khách đến từ TP Hạ Long (Quảng Ninh) cho biết: “Mặc dù là người con Quảng Ninh nhưng giờ đây tôi mới biết quê hương mình có địa điểm chìm trong sương mù thú vị thế này...”.

Từ khi Phạt Chỉ đẩy mạnh phát triển du lịch, nhận thức về làm ăn kinh tế của người dân được nâng cao. Anh Dường Cắm Hỷ cho biết thêm: “Bà con bây giờ năng động lắm, xây homestay để đón du khách, tạo nhiều sản phẩm địa phương để du khách thưởng thức”. Cũng theo anh Hỷ, nhiều diện tích đất trước đây trồng lúa không hiệu quả thì bà con chuyển sang trồng củ cải, do đất tơi xốp lại thường xuyên được giữ ẩm vì sương mù nên không mất công chăm sóc nhiều mà củ vẫn to tầm 0,5-2kg. Gia súc trước đây chỉ thả rông thì bây giờ được nuôi nhốt trong chuồng, chỉ những ngày có nắng mới thả. Bà con còn trồng cỏ voi để làm thức ăn cho bò, dê. Dê nuôi nhốt, được ăn cỏ đầy đủ nên lớn nhanh, khỏe mạnh, trở thành nguồn thực phẩm tại chỗ phục vụ du khách. Đến với Phạt Chỉ, du khách còn được thưởng thức những món ăn do đồng bào Dao chế biến, tìm hiểu cách tráng phở và xay thóc bằng cối đá của người Dao. Điều khiến nhiều du khách khó quên là được thưởng thức món củ cải thái mỏng, phơi nắng trên mái ngói âm dương hoặc trên gác bếp rồi xào với thịt lợn bản. Nhiều du khách ăn xong không quên mua về vài ba cân củ cải để người nhà cùng thưởng thức.

Phạt Chỉ một thời khó khăn nhưng nhờ có định hướng đúng đắn, cách làm du lịch tốt, giờ đây đã thay đổi, thu hút nhiều du khách, giúp đồng bào dân tộc Dao ngày càng ấm no.

Bài và ảnh: CÔNG THÀNH