Trở lại 20-30 năm về trước, dư luận bức xúc vì phim lịch sử nước ngoài trình chiếu từ sáng đến tối, công chúng thuộc làu lịch sử nước ngoài hơn là lịch sử Việt Nam. Những người trong nghề khi đó lực bất tòng tâm vì chưa hội tụ đủ các điều kiện để cho ra đời phim lịch sử đáng xem.

Kinh doanh văn hóa luôn có sự rủi ro cao bởi không thể dự báo mức độ thành công. Phim lịch sử đòi hỏi vốn đầu tư lớn; lỡ không hoàn vốn có thể phá sản. Làm phim với túi tiền có hạn sẽ dẫn đến tình trạng “đầu Ngô mình Sở”. Né tránh đề tài lịch sử là tâm lý chung dẫu trong tâm khảm, người làm phim nào cũng muốn tái hiện lịch sử hào hùng dân tộc.

Gian triển lãm của phim Hộ linh tráng sĩ tại Triển lãm Thành tựu đất nước với chủ đề “80 năm Hành trình Độc lập - Tự do - Hạnh phúc”. Ảnh: vtv.vn 

Tình thế nay đã đổi chiều, điện ảnh về đề tài lịch sử đang ở giai đoạn “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”. Sau hàng loạt bộ phim ăn khách, công chúng đang hưởng ứng tích cực, để tận dụng “thời cơ vàng”, điều cốt lõi là nâng tầm chất lượng nghệ thuật. Tái hiện lịch sử không thể qua loa, đại khái mà cần kỹ lưỡng trong tất cả các khâu, tránh việc vừa xem phim vừa “nhặt sạn”. Một điều nguy hiểm là chạy theo thị hiếu tầm thường, chạy theo lợi nhuận, cố tình “làm mới”, thậm chí “bóp méo” lịch sử. Đây là sai lầm thường thấy khi khai thác đề tài lịch sử, dẫn đến số lượng có thể nhiều nhưng toàn phim ba xu, nhảm nhí.

Với tầm quan trọng của phim lịch sử, Đảng, Nhà nước cần có chính sách cụ thể để hỗ trợ những người làm phim; song cũng đòi hỏi họ phải có tâm và tầm để đưa điện ảnh về đề tài lịch sử lên tầm cao mới./.