Ngay từ khi lực lượng vũ trang cách mạng hình thành, trong đội hình của Đội du kích Bắc Sơn, quân du kích Nam Kỳ, Đội du kích Ba Tơ, Cứu quốc quân, Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân... đã có sự tham gia của phụ nữ. Những hoạt động của chị em trong các tổ chức vũ trang cách mạng đã phát huy tốt truyền thống của Bà Trưng, Bà Triệu, góp phần nêu gương và động viên toàn dân tham gia xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang cách mạng; khởi nghĩa vũ trang từng phần; tiến lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước.

Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, ngoài lực lượng nữ dân quân tự vệ, du kích ở các địa phương, số lượng phụ nữ trong các đơn vị Quân đội ngày càng tăng. Phụ nữ ở các đơn vị đã phát huy vai trò, trách nhiệm, chấp nhận gian khổ, hy sinh, tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, góp phần xứng đáng vào những chiến công, thành tích vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

Trong thời kỳ đổi mới, công tác phụ nữ Quân đội đã có nhiều biến chuyển và phát triển mạnh mẽ. Các phong trào: “Người phụ nữ mới xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” của phụ nữ toàn quân luôn bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương-Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và các phong trào hành động do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động; có mục tiêu, chỉ tiêu, nội dung, biện pháp phù hợp, đạt kết quả cao. Các phong trào hành động của phụ nữ Quân đội đã tạo môi trường hoàn thiện phẩm chất, năng lực, kiến thức, kinh nghiệm, trình độ của cán bộ, hội viên về mọi mặt; đóng góp tích cực vào các phong trào thi đua yêu nước của phụ nữ Việt Nam và Phong trào Thi đua Quyết thắng của toàn quân.

leftcenterrightdel
Trung tướng Nguyễn Văn Gấu trò chuyện cùng cán bộ, hội viên Phụ nữ Quân đội. Ảnh: TUẤN HUY 

Từ khi thành lập hệ thống cơ quan, cán bộ phụ nữ chuyên trách ở các cấp, suốt 30 năm qua, phụ nữ Quân đội đã tổ chức các phong trào thi đua, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong từng giai đoạn cách mạng, tiêu biểu như các phong trào: “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”, “Phụ nữ Quân đội tích cực công tác, lao động, học tập, thực hành tiết kiệm, xây dựng gia đình hạnh phúc”, “Phụ nữ Quân đội đoàn kết-sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”... thu hút đông đảo hội viên hăng hái tham gia. Qua các phong trào đã xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm tốt của phụ nữ toàn quân như: “Phiên ban, kíp ban mẫu”, “Nhà kho 20-10”, “Nhà ăn phụ nữ tự quản”, “Khâu áo cho chiến sĩ”, “Phụ nữ tiến quân vào khoa học, công nghệ”, “Nữ chiến sĩ tuyên truyền văn hóa giỏi”, “Phụ nữ đối ngoại giỏi, hội nhập và phát triển”, “Phụ nữ xung phong thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình”...

Công tác phụ nữ Quân đội không ngừng đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động; xây dựng tổ chức Hội vững mạnh; thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ; phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, tiềm năng, sức sáng tạo của cán bộ, hội viên phụ nữ trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, xây dựng đơn vị vững mạnh; xây dựng gia đình hạnh phúc; nâng cao vị thế của phụ nữ trong gia đình và xã hội.

Qua các phong trào thi đua của phụ nữ Quân đội, 5 năm trở lại đây, đã có 3 tập thể, 4 cá nhân đoạt Giải thưởng phụ nữ Việt Nam; 85 đồng chí được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú, Thầy thuốc Nhân dân, Thầy thuốc Ưu tú và Nhà giáo Ưu tú; 78 đồng chí được tặng thưởng Huy chương Vì sự nghiệp gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; hằng năm, trung bình có trên 96% hội viên đạt 3 tiêu chuẩn của phong trào thi đua... Ban Phụ nữ Quân đội đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Ba (năm 2000), hạng Nhì (năm 2003); Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba (năm 1998), hạng Nhì (năm 2008, 2022), hạng Nhất (năm 2013, 2018) và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Những năm tới, tình hình thế giới, khu vực dự báo tiếp tục diễn biến rất nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo. Khu vực châu Á-Thái Bình Dương phát triển năng động, nhưng còn tồn tại nhiều nhân tố gây mất ổn định. Trong nước, tình hình kinh tế, xã hội ngày càng phát triển ổn định; vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế được nâng cao. Tuy nhiên, nước ta vẫn đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức đan xen. Từ đó đặt ra cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới yêu cầu ngày càng cao đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta nói chung và đối với phụ nữ Quân đội nói riêng.

Để phát huy tốt vai trò của phụ nữ Quân đội trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng và bảo vệ Tổ quốc, cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp và phụ nữ toàn quân cần quán triệt và thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp đối với công tác phụ nữ. Thường xuyên quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị về công tác phụ nữ trong thời kỳ mới, Nghị quyết Đại hội đại biểu Phụ nữ toàn quốc lần thứ XIII. Bám sát mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ của Quân đội để xác định chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác quần chúng nói chung, công tác phụ nữ, công tác vì sự tiến bộ của phụ nữ và bình đẳng giới nói riêng. Quan tâm tạo nguồn quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm cán bộ nữ, nhất là các đơn vị đặc thù có số đông là phụ nữ và các đơn vị có điều kiện phát triển cán bộ nữ.

Hai là, làm tốt công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao nhận thức về mục tiêu, lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị cho phụ nữ Quân đội. Các cơ quan, đơn vị chủ động trong công tác quán triệt, học tập cho cán bộ, hội viên phụ nữ về Chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nhiệm vụ của cách mạng, truyền thống vẻ vang của Đảng, của Quân đội, của phụ nữ Việt Nam. Tuyên truyền, vận động cán bộ, hội viên tích cực rèn luyện đạt các tiêu chí “Trí tuệ, bản lĩnh, kỷ cương, nhân ái”, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Xây dựng niềm tin, khơi dậy khát vọng cống hiến và nâng cao tinh thần cảnh giác cách mạng trong mỗi cán bộ, hội viên; định hướng tư tưởng, làm cho cán bộ, hội viên phụ nữ thống nhất về tư tưởng, nhận thức và hành động; có ý thức trách nhiệm cao, tự giác rèn luyện, tu dưỡng. Nâng cao hiệu quả tham gia của cán bộ, hội viên phụ nữ trong việc bảo đảm an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội tại địa phương; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, phản động.

Ba là, tổ chức tốt các phong trào thi đua yêu nước trong phụ nữ Quân đội. Tổ chức Phong trào “Phụ nữ Quân đội trí tuệ-bản lĩnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới” gắn với thực hiện các chỉ thị, kết luận của Bộ Chính trị, Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới”; Nghị quyết của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới. Hưởng ứng thực hiện tốt các phong trào thi đua, cuộc vận động, trọng tâm là Phong trào “Xây dựng người phụ nữ Việt Nam thời đại mới”, với các nội dung cụ thể, sát thực. Tổ chức tốt các cuộc vận động trong phụ nữ Quân đội, như: “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, “5 có, 3 sạch”; tham gia các phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Cả nước chung tay vì người nghèo-Không để ai bị bỏ lại phía sau”, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, xây dựng Quân đội, củng cố quốc phòng.

Bốn là, tập trung xây dựng, củng cố tổ chức hội phụ nữ vững mạnh, thực hiện có hiệu quả bình đẳng giới, tham gia xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh tiêu biểu, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Chú trọng xây dựng, củng cố, kiện toàn, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác phụ nữ, cán bộ Hội; tập trung tạo bước đột phá về ứng dụng công nghệ thông tin trong tổ chức các hoạt động Hội; làm tốt công tác xây dựng điểm hội phụ nữ xuất sắc. Tích cực đề xuất các cơ chế, chính sách pháp luật bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ và trẻ em; vận động hội viên tích cực học tập, rèn luyện, phấn đấu nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Năm là, thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trong và ngoài Quân đội, cấp ủy, chính quyền, tổ chức quần chúng và nhân dân các địa phương trong lãnh đạo, chỉ đạo, tiến hành công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ Quân đội. Tổ chức hội phụ nữ trong toàn quân cần nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp hoạt động với hội phụ nữ các cấp trong Công an nhân dân, hội phụ nữ địa phương, góp phần thực hiện tốt công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, thực hiện tốt chức năng đội quân công tác, xây dựng mối quan hệ đoàn kết quân-dân, xây dựng địa bàn an toàn, khu dân cư văn hóa. Tổ chức hội phụ nữ trong Quân đội tranh thủ sự chỉ đạo, hướng dẫn, giúp đỡ về mọi mặt của các cơ quan chức năng trong và ngoài Quân đội, bảo đảm cho hoạt động của tổ chức Hội luôn đúng chức năng, nhiệm vụ, phong phú, hiệu quả. Tích cực rèn luyện, tu dưỡng các phẩm chất đạo đức phụ nữ Việt Nam thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước “Tự tin, tự trọng, trung hậu, đảm đang”, lối sống trong sạch, lành mạnh, yêu thương, sống có trách nhiệm với đồng chí, đồng đội và nhân dân.

leftcenterrightdel

Phụ nữ Quân đội hưởng ứng Tuần lễ áo dài do Trung ương Hội liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động. 

Sáu là, Ban Phụ nữ Quân đội cần chủ động, tích cực tham mưu, đề xuất với Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Ban Vì sự tiến bộ của phụ nữ Bộ Quốc phòng về chủ trương, nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác phụ nữ và phong trào phụ nữ, công tác vì sự tiến bộ của phụ nữ và bình đẳng giới, công tác giáo dục mầm non trong Quân đội. Phát huy vai trò của cơ quan chính trị, phòng, ban công tác quần chúng, trợ lý công tác phụ nữ (cán bộ đảm nhiệm công tác phụ nữ) trong nghiên cứu, tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn công tác Hội và phong trào phụ nữ; triển khai các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ công tác phụ nữ trong toàn quân bảo đảm thiết thực, hiệu quả.

Phát huy truyền thống “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang” của phụ nữ Việt Nam, phụ nữ Quân đội cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, ý chí tự lực tự cường, cần cù, sáng tạo, hăng hái vươn lên, không quản ngại khó khăn, gian khổ, nỗ lực phấn đấu để không ngừng tiến bộ, hoàn thành tốt và xuất sắc mọi nhiệm vụ, xứng đáng với lời khen tặng của Quân ủy Trung ương “Yêu nước, đoàn kết, sáng tạo, trung hậu, đảm đang”.

 Trung tướng NGUYỄN VĂN GẤU (Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam)