Người đàn ông tóc đã bạc, dáng gầy, mặc bộ quần áo sáng màu, chăm chú bên bàn chế tác, ánh mắt ông ánh lên niềm say mê hiếm thấy. Ông là nghệ nhân, cựu chiến binh Nguyễn Văn Sử, chủ cơ sở mỹ nghệ sừng Mười Sử (làng Thụy Ứng, xã Thường Tín, TP Hà Nội)-người đã dành hơn nửa thế kỷ gìn giữ một nghề tưởng chừng mai một.

Nghệ nhân, cựu chiến binh Nguyễn Văn Sử. 

Sinh năm 1960 trong một gia đình làm nghề chạm sừng, ông Nguyễn Văn Sử sớm quen với mùi sừng cháy và tiếng giũa của bố. Mới 10 tuổi ông đã biết cưa, mài, ép phẳng từng thớ sừng để làm lược. Năm 1979, khi đất nước cần, chàng trai trẻ gác lại nghề, lên đường nhập ngũ, tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc. “Những năm tháng quân ngũ dạy tôi kỷ luật, rèn tôi tính kiên trì và lòng tự trọng. Sau này làm nghề, những điều đó vẫn còn nguyên giá trị”, ông Sử nói. Sau khi xuất ngũ năm 1983, ông trở về quê và lập cơ sở mỹ nghệ mang tên Mười Sử, quyết tâm nối nghiệp cha ông.

Ngồi giữa gian hàng nhỏ, xung quanh là những khúc sừng đã được chọn lọc kỹ càng, ông Sử tỉ mẩn trong từng thao tác: Cưa, ép, mài, chạm. Mỗi đường giũa của ông đều đều, dứt khoát. Bên cạnh ông, các sản phẩm được sắp ngay ngắn: Lược, khung tranh, đèn ngủ, biểu tượng Khuê Văn Các, những món đồ thủ công mang đậm nét văn hóa Thăng Long. Nhiều sản phẩm của ông từng đoạt giải thưởng cấp thành phố và Trung ương, được khách trong và ngoài nước ưa chuộng. 

Tham gia “Tinh hoa thu Hà Nội”, ông không chỉ trình diễn nghề mà còn giới thiệu một đoạn phim mô phỏng toàn bộ quy trình chế tác từ nguyên liệu thô đến sản phẩm hoàn thiện để khách tham quan hiểu hơn công phu phía sau mỗi món đồ. Điều ông vui nhất là các con ông, thế hệ trẻ được đào tạo bài bản nay đã quay về nối nghiệp, đưa công nghệ, thiết kế và ngoại ngữ vào phát triển sản phẩm. “Nếu biết kết hợp giữa truyền thống và hiện đại, nghề sừng Thụy Ứng sẽ không chỉ sống trong ký ức mà còn vươn ra thế giới”, ông Sử tin tưởng.