Tọa đàm “Phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc”

Tọa đàm khẳng định ý nghĩa vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám, trong đó nổi bật là vai trò lãnh đạo của Đảng; bài học kinh nghiệm rút ra để soi chiếu vào giai đoạn cách mạng mới hiện nay; khẳng định bản chất của chế độ ta, Nhà nước ta, để từ đó nhân dân tin tưởng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đạt thành tựu cách mạng mới.

Các đại biểu thăm Phòng truyền thống Báo Quân đội nhân dân.

Cùng với đó, phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám để tận dụng thời cơ, biến thách thức thành cơ hội, xây dựng thành công nước Việt Nam phát triển, có thu nhập cao và nền công nghiệp hiện đại, như Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.

Nhiều nhà khoa học, nhà quản lý đã gửi tham luận và trực tiếp phát biểu tại tọa đàm như: GS, TS Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; TS Lê Doãn Hợp, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; GS, TS Đinh Xuân Dũng, nguyên Phó chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương; TS Nguyễn Sĩ Dũng, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội; PGS, TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Xã hội của Quốc hội; đồng chí Phan Đức Hiếu, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; cùng các chuyên gia, nhà quản lý, lãnh đạo các doanh nghiệp, đại diện các cơ quan, đơn vị trong và ngoài Quân đội.

Các đại biểu tham quan giới thiệu sách.

Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Bí thư Đảng ủy, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân; Đại tá Ngô Anh Thu, Phó bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân điều hành tọa đàm.

Quang cảnh toạ đàm.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Bí thư Đảng ủy, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân nhấn mạnh: Cách mạng Tháng Tám đã đập tan ách thống trị hơn 80 năm của thực dân Pháp và gần 5 năm của phát xít Nhật, xóa bỏ chế độ phong kiến tồn tại hàng nghìn năm, giành lại độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam. Trên dòng thời gian vô thủy vô chung của vũ trụ, trong trái tim, khối óc của mỗi người con nước Việt, không thể phai nhòa hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) - nhà nước công nông đầu tiên ở khu vực Đông Nam châu Á, vào chiều 2-9-1945.

Cuộc Cách mạng Tháng Tám của dân tộc Việt Nam mang giá trị trường tồn, trở thành nguồn cảm hứng vô tận không chỉ cho đất nước ta trên hành trình phát triển, mà còn là cảm hứng cho nhân dân các nước thuộc địa trên toàn thế giới đẩy mạnh đấu tranh đòi quyền độc lập, tự chủ, tự quyết dân tộc, xóa bỏ ách thống trị, áp bức, bất công.

80 năm đã trôi qua, nhưng giá trị, ý nghĩa và bài học kinh nghiệm từ Cách mạng Tháng Tám vẫn luôn nóng hổi tính thời sự. Trong đó, những bài học then chốt nhất, quan trọng hàng đầu là giữ vững sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; phát huy tinh thần yêu nước, thương dân, đại đoàn kết toàn dân tộc, luôn suy nghĩ và hành động vì lợi ích của Tổ quốc và nhân dân; triệt để tận dụng thời cơ cách mạng; linh hoạt, táo bạo nắm bắt và chuyển hóa tình thế cách mạng; tranh thủ tối đa sự ủng hộ, giúp đỡ của bè bạn quốc tế... đó tựu chung lại là nghệ thuật giành chính quyền của một đảng cách mạng mới tròn 15 tuổi.

Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Bí thư Đảng ủy, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân phát biểu khai mạc tọa đàm.

Sau 80 năm giành chính quyền, đến nay nước ta có thu nhập tiệm cận trung bình cao, quy mô GDP xếp thứ 4 khu vực Đông Nam Á và thứ 33 trên thế giới, một trong những nền kinh tế có độ mở lớn, thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài và có kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu lớn.

Đất nước ta đang chuẩn bị chuyển sang một giai đoạn phát triển hết sức quan trọng: Trở thành nước có thu nhập trung bình cao và có quỹ thời gian khoảng 20-25 năm để thực hiện các nỗ lực vươn mình trở thành nước phát triển, có thu nhập cao, nền công nghiệp hiện đại.

Đại tá Ngô Anh Thu, Phó bí thư Đảng ủy, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân phát biểu tại tọa đàm.

GS, TS Tạ Ngọc Tấn: Nước có giàu mạnh, trước hết nhân dân phải ấm no

Với chủ đề tham luận “Sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng - nhân tố quyết định thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945”, GS, TS Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương làm rõ vai trò lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng, nhân tố quyết định của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, thể hiện trên 3 yếu tố nổi bật: Hoạch định đường lối cách mạng đúng đắn, sáng suốt; xây dựng và tổ chức lực lượng rộng khắp; nghệ thuật sáng tạo trong nắm bắt thời cơ và tổ chức khởi nghĩa thành công.

GS, TS Tạ Ngọc Tấn.

GS, TS Tạ Ngọc Tấn khẳng định, thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là kết quả tất yếu của sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt và đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam. Ngay từ khi ra đời năm 1930, Đảng Cộng sản Đông Dương đã xác lập tư duy chiến lược vượt trội so với các phong trào yêu nước trước đó. Đảng xác định con đường giải phóng dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội-một lựa chọn mang tính lý luận sâu sắc, đồng thời phản ánh kinh nghiệm thực tiễn của cách mạng Việt Nam và Phong trào Cộng sản quốc tế.

Một bài học quan trọng của Cách mạng Tháng Tám được GS, TS Tạ Ngọc Tấn nêu rõ, đó là nghệ thuật nắm bắt thời cơ và tổ chức khởi nghĩa thành công của Đảng. Đảng thể hiện sự năng động, trí tuệ và quyết đoán trong phân tích, đánh giá tình hình chính trị trong nước và quốc tế, từ đó kịp thời phát động tổng khởi nghĩa khi thời cơ chín muồi. Chính bản lĩnh và sự lãnh đạo linh hoạt, sắc bén ấy đã đưa dân tộc Việt Nam tới thắng lợi vẻ vang trong mùa Thu lịch sử năm 1945.

“3 yếu tố trên không chỉ là cốt lõi tạo nên thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, mà còn là bài học sống còn, mang tính thời sự sâu sắc đối với công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Tựu chung lại, nước có giàu mạnh, trước hết nhân dân ấm no. Theo đó, Đảng phải luôn trong sạch, vững mạnh, thực sự là đạo đức, là văn minh, nêu gương trong thực hành cần - kiệm - liêm - chính. Đảng phải không ngừng củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, luôn giữ vững tinh thần đổi mới, năng động, sáng tạo, kịp thời nắm bắt thời cơ và ứng phó hiệu quả với mọi biến động của tình hình”, GS, TS Tạ Ngọc Tấn nhấn mạnh.

Cách mạng Tháng Tám không chỉ là mốc son lịch sử, mà còn là bài học lớn, trường tồn về vai trò lãnh đạo của Đảng, về sức mạnh của nhân dân và về bản lĩnh cách mạng Việt Nam.

TS Lê Doãn Hợp, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông: Yêu nước, thương dân là phẩm chất quan trọng nhất của cán bộ, đảng viên

Chia sẻ tại tọa đàm, TS Lê Doãn Hợp, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh, ngọn cờ tập hợp sức mạnh toàn dân tộc làm nên Cách mạng Tháng Tám là ngọn cờ Độc lập - Tự do - Hạnh phúc.

TS Lê Doãn Hợp phát biểu tại tọa đàm.

Theo TS Lê Doãn Hợp, Cách mạng Tháng Tám thành công là nhờ sự lãnh đạo tài tình của Đảng và vai trò hạt nhân của Đảng lúc đó là Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bác Hồ là người hội đủ đức, tài. Đạo đức của Bác trước hết là gương mẫu. Thứ hai là dân chủ. Thứ ba là nếp sống giản dị, giàu tố chất văn hóa.

Tài năng của Bác trước hết là tầm nhìn xa trông rộng. Thứ hai là tập hợp người tài. Thứ ba là biết sức mạnh của dân, dựa vào lòng dân và tập hợp sức mạnh nhân dân. 

“Đạo đức, tài năng của Bác Hồ kết tinh lại trong 4 chữ: Yêu nước, thương dân. Yêu nước phải làm cho đất nước độc lập, giàu mạnh. Thương dân phải làm cho dân tự do, hạnh phúc, làm cho dân giàu. Xuyên suốt mọi việc làm của Bác đều đặt trên nền tảng 4 chữ này”, TS Lê Doãn Hợp bày tỏ. 

TS Lê Doãn Hợp nhìn nhận, Bác Hồ chọn cán bộ cũng theo tiêu chuẩn yêu nước, thương dân, như việc Bác mời nhân sĩ, trí thức ở nước ngoài về và giao trọng trách, vì Bác nhận ra những người này yêu nước, thương dân và cống hiến hết mình cho đất nước. 

“Tôi rất tin tưởng vào những định hướng của Đảng đối với phát triển đất nước trong thời gian tới, năm 2045, nước ta trở thành nước thu nhập cao, công nghiệp hiện đại. Để thực hiện được mục tiêu này, cần phải phát huy triệt để sức mạnh toàn dân”, TS Lê Doãn Hợp nhấn mạnh.

Trong đó, TS Lê Doãn Hợp đặc biệt quan tâm đến Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia và Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Theo TS Lê Doãn Hợp, những nghị quyết này sẽ giải phóng nguồn lực cho nền kinh tế. Cùng với ra nghị quyết, phải đi kèm với cơ chế, chính sách để quyết liệt triển khai thực hiện.

TS Lê Doãn Hợp cho rằng, nghị quyết về kinh tế tư nhân cũng giống như Khoán 10 trong nông nghiệp. Đất nước ta giành chiến thắng trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc nhờ chiến tranh nhân dân, bây giờ phát triển kinh tế-xã hội cũng phải đẩy mạnh kinh tế nhân dân, đó là kinh tế tư nhân, kinh tế hợp tác, kinh tế hộ gia đình. Chúng ta làm theo tư tưởng, đạo đức của Bác là yêu nước, thương dân, làm đất nước giàu lên, nhân dân giàu lên. Ôn lại Cách mạng Tháng Tám là ôn lại hào khí của cuộc cách mạng trong đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, giải phóng dân tộc và tiếp tục phát huy để trở thành hào khí trong phát triển kinh tế-xã hội đất nước. 

GS, TS Đinh Xuân Dũng: Văn học nghệ thuật phải khơi dậy lòng yêu nước và tạo ra con người đẹp về nhân cách, tâm hồn
Phát biểu tại tọa đàm, GS, TS Đinh Xuân Dũng, nguyên Phó chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học, Nghệ thuật Trung ương, cho rằng, sản phẩm của văn hóa, văn học nghệ thuật không phải chỉ là một bài thơ, một bài nhạc hay một vở kịch, mà sản phẩm cuối cùng của văn học nghệ thuật là nhân cách con người, là nơi sinh ra con người. Nếu sản phẩm vật chất tạo ra con người về mặt cơ thể, để con người lớn lên về mặt cơ thể thì sản phẩm tinh thần, văn hóa và nghệ thuật tạo ra nhân cách con người. Vì vậy, vấn đề xây dựng lòng yêu nước trong văn học nghệ thuật, từ đó nuôi dưỡng con người Việt Nam là chiến lược số 1 trong sự phát triển sắp tới.
GS, TS Đinh Xuân Dũng cho rằng, văn học nghệ thuật phải phản ánh được cuộc đấu tranh hết sức phong phú, phức tạp từ nay về sau để bảo vệ cái mới, tính cách mạng, tiến bộ, sự tốt đẹp, cao thượng của con người; nuôi dưỡng cho được những phẩm chất tốt đẹp của Cách mạng Tháng Tám. Bên cạnh đó, văn học nghệ thuật phải chung thủy tuyệt đối với lịch sử dân tộc; phản ánh những hy sinh, mất mát của dân tộc để có thể đứng vững và phát triển đến ngày hôm nay thông qua các đề tài chiến tranh cách mạng, lực lượng vũ trang. Đồng thời, phải làm mới điều đó bằng một cách khác, gắn liền với đời sống xã hội để thế hệ sau có thể dễ dàng tiếp cận.
Lòng yêu nước trong giai đoạn tới là lòng yêu nước hiện đại. Phải bảo vệ được những giá trị cao đẹp nhất của con người Việt Nam thông qua truyền thống, thông qua kháng chiến và thông qua thập kỷ vừa rồi. Phải bảo vệ bằng được cuộc đấu tranh cho cái mới, chống lại thoái hóa biến chất, cơ hội, đen tối.

GS, TS Đinh Xuân Dũng, nguyên Phó chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học, Nghệ thuật Trung ương phát biểu tại tọa đàm.

Trước sự phát triển đa dạng của văn học nghệ thuật, GS, TS Đinh Xuân Dũng cho rằng, Đảng phải tạo được sức mạnh vật chất và tinh thần, nhân lực, vật lực, tài lực để nuôi dưỡng bằng được dòng chủ lưu của sự phát triển văn học nghệ thuật, dòng chủ lưu đó là lòng yêu nước, độc lập dân tộc, chủ nghĩa xã hội. Trong thời gian tới, để văn học nghệ thuật tiếp tục nuôi dưỡng lòng yêu nước, GS, TS Đinh Xuân Dũng nhấn mạnh, phải đào tạo một đội ngũ sáng tạo văn hóa nghệ thuật hội tụ 3 phẩm chất, gồm: Tiếp tục là người nghệ sĩ tài năng; là người chiến sĩ trên mặt trận mới-xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc; phát huy lòng yêu nước và trách nhiệm của người công dân.
Theo GS, TS Đinh Xuân Dũng, việc xây dựng và bồi dưỡng lòng yêu nước bằng văn học nghệ thuật không phải do chỉ đạo, bắt buộc mà là ý thức tự nguyện, tự giác của người nghệ sĩ. Nếu làm được như thế, chúng ta sẽ có được những tác phẩm tiếp tục hướng đến truyền thống của 80 năm Cách mạng Tháng Tám, để trong một giai đoạn mới, văn học nghệ thuật sẽ trở thành sức mạnh nội sinh, nuôi dưỡng lòng yêu nước của con người Việt Nam.

Đồng chí Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội: Nghị quyết số 68 - kỳ vọng mới của kinh tế tư nhân

Mở đầu phiên tham luận thứ hai của tọa đàm - “Để đất nước vững vàng bước vào giai đoạn phát triển mới, sánh vai với các cường quốc năm châu”, đồng chí Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội khẳng định vai trò quan trọng và hành trình phát triển của kinh tế tư nhân.

Đồng chí Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội phát biểu tại tọa đàm.

Đồng chí Phan Đức Hiếu cho biết, dấu mốc đầu tiên của khu vực kinh tế tư nhân là năm 1988 - Việt Nam bắt đầu thừa nhận khu vực này, đến năm 1990 chính thức cho phép hoạt động thông qua Luật Công ty.

Dấu mốc thứ hai là năm 1999, Luật Doanh nghiệp đánh dấu bước tiến quan trọng khi mở rộng quyền tự do kinh doanh, doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm.

Đồng chí Phan Đức Hiếu kỳ vọng năm 2025 sẽ là dấu mốc quan trọng thứ ba của khu vực kinh tế tư nhân, khi Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4-5-2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân được ban hành.

Nhấn mạnh những tinh thần rất mới của Nghị quyết số 68-NQ/TW, đồng chí Phan Đức Hiếu cho biết, lần đầu tiên Đảng xác định rõ khu vực tư nhân là khu vực quan trọng nhất trong nền kinh tế-một sự thay đổi lớn về quan điểm phát triển.

Theo đó, Nghị quyết số 68-NQ/TW đưa ra 3 điểm đột phá so với các chính sách trước đây: Đó là cắt giảm phiền hà, cắt giảm rủi ro; tăng sự bảo vệ và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, an toàn; khơi thông và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, nâng cao chất lượng khu vực kinh tế tư nhân.

Nhấn mạnh Nghị quyết số 68-NQ/TW nếu thực hiện thành công thì chắc chắn là dấu mốc quan trọng thứ ba của kinh tế tư nhân, nâng cao chất lượng của khu vực kinh tế tư nhân, đồng chí Phan Đức Hiếu đặt ra yêu cầu cấp thiết là phải thực thi đầy đủ, mạnh mẽ Nghị quyết, “nếu không, nghị quyết vẫn chỉ là nghị quyết”.

Thông tin về kết quả bước đầu trong việc thực thi Nghị quyết số 68-NQ/TW, đồng chí Phan Đức Hiếu cho biết, tại kỳ họp thứ chín, Quốc hội khóa XV đã thông qua 34 luật, 14 nghị quyết quy phạm pháp luật thể chế hóa nhiều quan điểm, tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW. Trong đó, đáng lưu ý, Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân mở ra kỳ vọng rất lớn cho khu vực kinh tế tư nhân. Nghị quyết này đánh dấu lần đầu tiên có văn bản pháp lý quy định rõ không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, hành chính, dân sự.

Nêu rõ về yêu cầu cắt giảm thực chất thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, đồng chí  Phan Đức Hiếu đề cập tới mục tiêu của Chính phủ trong năm 2025 cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; giảm ít nhất 30% chi phí kinh doanh; bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết; thực hiện các thủ tục liên quan đến doanh nghiệp trên môi trường điện tử, bảo đảm thông suốt, liền mạch, hiệu quả của Chính phủ. Theo đó, để không rơi vào tình trạng “đánh trống bỏ dùi”, đồng chí Phan Đức Hiếu nhấn mạnh trách nhiệm thực thi là yếu tố then chốt để biến nghị quyết thành hiện thực.

Cuối cùng, cho rằng cải cách thể chế tuy giúp doanh nghiệp thuận lợi hơn, nhưng áp lực cạnh tranh cũng rất lớn, đồng chí Phan Đức Hiếu cho rằng, một doanh nghiệp dù tồn tại 5, 10 hay 20 năm vẫn chưa đủ để chứng minh sức mạnh nếu không liên tục đổi mới và vươn lên. Chỉ có cạnh tranh lành mạnh mới nâng cao chất lượng doanh nghiệp và chỉ có những doanh nghiệp thành công bằng thực lực, chất lượng và ý tưởng của chính mình mới thực sự bền vững.

PGS, TS Bùi Hoài Sơn: Tinh thần yêu nước và hào khí - động lực quan trọng cho sự phát triển của đất nước

Phát biểu tại tọa đàm, PGS, TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội nhấn mạnh, những ngày qua, chúng ta đã thấy tinh thần yêu nước và hào khí, đó là động lực rất quan trọng cho sự phát triển của đất nước. Chúng ta luôn mong muốn rằng tinh thần yêu nước, hào khí đó, niềm tự hào đó có truyền tải được sang sự phát triển kinh tế xã hội của ngày hôm nay. Chúng ta có động lực tinh thần đó để hình thành nên nền văn hóa cách mạng thật rực rỡ. Nhờ đó, chúng ta chiến thắng được mọi kẻ thù. Rõ ràng, giá trị văn hóa của Việt Nam đã được kết tinh, được hun đúc qua nhiều thế hệ, nên đã tạo được một sức mạnh lớn lao.

PGS, TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội.

Theo PGS, TS Bùi Hoài Sơn, những câu chuyện liên quan đến truyền tải cho sự phát triển của văn hóa, kinh tế-xã hội không phải chỉ diễn ra ở Việt Nam, mà còn diễn ra trên toàn thế giới. Nêu ví dụ câu chuyện nổi tiếng nhất của một nhà tư tưởng nổi tiếng người Đức cho rằng, động lực tinh thần chính là động lực quan trọng nhất của mỗi cá nhân, mỗi cộng đồng và của mỗi xã hội. Để từ đó, mỗi cá nhân, mỗi cộng đồng, mỗi xã hội có thể phát triển thành phiên bản tốt nhất của mình.

“Và bản thân chúng ta trong thời kỳ chiến tranh đã làm được điều đó. Điều quan trọng mà chúng ta đang bàn tới là sau 80 năm, chúng ta đã có những bài học rất thành công, nhưng việc chuyển tải thành công những bài học trong quá khứ thành những giải pháp cho xã hội ngày hôm nay là câu chuyện vô cùng quan trọng. Vì không phải bài học nào trong quá khứ cũng giúp chúng ta thành công trong hiện tại, mà chúng ta cần có sự thay đổi, sáng tạo. Để trên cơ sở từ những bài học trong quá khứ, chúng ta tạo ra được động lực quan trọng trong xây dựng đất nước trong giai đoạn hiện nay”, PGS, TS Bùi Hoài Sơn nói.

Theo PGS, TS Bùi Hoài Sơn, chúng ta cần phải xây dựng một hệ sinh thái văn hóa tích cực, với các chính sách, pháp luật và nguồn lực phù hợp. Nhu cầu hình thành các thương hiệu văn hóa chất lượng, góp phần khẳng định vị thế và giá trị văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế. Việc cân bằng giữa phát triển vật chất và tinh thần, nhằm xây dựng một xã hội văn minh và hạnh phúc hơn. Mặt khác, cần có sự nhận thức đúng đắn về vai trò, ý nghĩa của văn hóa đối với sự phát triển đất nước. Hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách để tạo môi trường thuận lợi cho phát triển văn hóa. Bảo đảm nguồn lực (nhân lực, cơ sở vật chất, công nghệ...) phù hợp cho các hoạt động văn hóa.

Theo PGS, TS Bùi Hoài Sơn, cần xây dựng các thương hiệu văn hóa chất lượng. Thương hiệu này có thể đến từ các thương hiệu văn hóa quốc gia, các thiết chế văn hóa, sản phẩm văn hóa có chất lượng mà chúng ta thường “ao ước” được gọi tên trong các giải uy tín trên thế giới... Thương hiệu văn hóa sẽ góp phần khẳng định vị thế và giá trị văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

TS Nguyễn Sĩ Dũng, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: Hệ thống pháp luật hiện đại, khả thi là nền tảng quan trọng cho phát triển

TS Nguyễn Sĩ Dũng nhìn nhận, đất nước ta đang đứng trước giai đoạn chuyển đổi rất mạnh mẽ. Tuy nhiên, thể chế vẫn là điểm nghẽn. Đảng ta đã nhận ra vấn đề này để khắc phục tình trạng bị trói buộc bởi thế chế. 

Theo TS Nguyễn Sĩ Dũng, hệ thống pháp luật hiện đại, khả thi là nền tảng quan trọng. Đầu tiên là tính hiện đại. Chúng ta đang sống trong thời đại thế giới thay đổi từng giây, từng phút, thời đại của trí tuệ nhân tạo, robot. Có nghiên cứu cho rằng, trí tuệ nhân tạo như Chat GPT-5 còn thông minh hơn nhà khoa học Einstein. Vì vậy, hệ thống pháp luật cần cập nhật so với thời đại. Hệ thống pháp luật nào trong thời đại này sẽ làm đất nước ta thịnh vượng? Đó là câu hỏi bao trùm hết sức hệ trọng với dân tộc ta. Để hiện đại hóa không chỉ pháp luật cần phản ánh thời đại, các vấn đề của thời đại, mà công cụ để làm luật cũng cần đổi mới. 

TS Nguyễn Sĩ Dũng, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội phát biểu tại tọa đàm.

TS Nguyễn Sĩ Dũng cũng nêu rõ, tính khả thi của pháp luật là rất quan trọng. Trước hết, quá nhiều quy định, quá nhiều điều chỉnh, quá nhiều luật lệ gây ra chồng chéo, dẫn đến tính khả thi thấp. TS Nguyễn Sĩ Dũng cũng nêu dẫn chứng, 2.000 năm trước đây, có người hỏi Đức Phật về việc một xứ sở thế nào là xứ sở thịnh vượng. Đức Phật trả lời: Một xứ sở ít luật lệ và luật lệ ít thay đổi thì xứ sở đó thịnh vượng. 

TS Nguyễn Sĩ Dũng cho rằng, Quốc hội có chức năng rất quan trọng là thẩm định sự cần thiết của pháp luật. Cùng với điều chỉnh bằng pháp luật, cũng cần khuyến khích sự năng động, sáng tạo để thịnh vượng.

Để pháp luật khả thi thì phải có quy chế thử nghiệm, bảo đảm phù hợp với thực tiễn. Ví dụ như trong tương lai, ô tô tự lái sẽ tràn ngập trên thế giới, có khả năng xử lý nhanh hơn gấp nhiều lần so với con người. Nhưng khuôn khổ pháp luật nào sẽ điều chỉnh xe tự lái, nếu gây tai nạn ai chịu trách nhiệm, người làm ra phần mềm trí tuệ nhân tạo để điều khiển xe chịu trách nhiệm, hay người sở hữu chiếc xe đó chịu trách nhiệm. Đây là những vấn đề có thật đang đặt ra, nếu không có thử nghiệm, không có tính khả thi thì rất khó điều chỉnh bằng pháp luật.

Yếu tố quan trọng khi làm luật là phải có căn cứ. Chúng ta nói quy định như thế này tốt hơn, thì phải chỉ rõ căn cứ ở đâu, cái gì chứng minh. Nếu không phù hợp với thực tiễn, thì quy định sẽ gây ra ách tắc, không thể phát triển kinh tế-xã hội. 

Để bảo đảm tính thực thi, phải tham vấn doanh nghiệp, người trực tiếp chịu ảnh hưởng. Cần xem xét quy định, chính sách đó như thế nào, được mất ra sao. Tất cả những điều này rất quan trọng, tạo điều kiện cho sự phát triển. Chúng ta phát huy di sản của Cách mạng Tháng Tám để đến năm 2045 đất nước ta "hóa rồng", trở thành nước phát triển, người dân có cuộc sống hạnh phúc, ấm no, thu nhập cao.

Thiếu tướng, PGS, TS, Nhà giáo nhân dân Nguyễn Bá Dương, Phụ trách Nhóm Chuyên gia 35 Quân ủy Trung ương: Giữ vững tư tưởng chính trị để bảo vệ đất nước từ sớm, từ xa

Đảng ta xác định, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc là hai nhiệm vụ chiến lược của cách mạng Việt Nam, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt toàn bộ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Chúng ta tập trung hàng đầu cho nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội nhưng vẫn không lơi lỏng nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Trong các nhiệm vụ đó, xác định đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái của địch là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, một trong những nhiệm vụ rất quan trọng. Trong gần 40 năm đổi mới, cán bộ, chiến sĩ Quân đội đã thực hiện tốt 3 chức năng là đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất. Nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch luôn thâm nhập, thẩm thấu và hòa đồng vào cả ba chức năng, nhiệm vụ đó của Quân đội.

Sau giải phóng miền Nam, trong vòng 10 năm đầu (đến năm 1985), cả xã hội ta khôi phục phát triển kinh tế thì những người lính vẫn phải cầm súng đấu tranh chống Fulro, bảo vệ chế độ sau đổi mới... Từ năm 1986 cho đến nay, trong suốt quá trình đó, chúng tôi tiếp tục cầm súng và cầm bút để thực hiện các nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân giao cho.

Nhiệm vụ đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái của địch được thực hiện xuyên suốt. Ngay sau khi chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, đặc biệt là các cơ quan báo chí, cơ quan tuyên huấn, tuyên truyền của Quân đội, đã làm tốt các mặt công tác để bảo vệ quan điểm Việt Nam vẫn trung thành theo Chủ nghĩa Mác-Lênin và khẳng định đường lối đổi mới của Đảng trong thời điểm đó.    

Ban Chỉ đạo Quân ủy Trung ương về đấu tranh phòng, chống diễn biến hòa bình (Ban Chỉ đạo 35) được thành lập để chỉ đạo về đấu tranh tư tưởng, lý luận; đấu tranh với các quan điểm sai trái trên báo chí; đấu tranh trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ... Đến ngày 8-1-2016, Quân ủy Trung ương, Tổng cục Chính trị ra Chỉ thị 47/CT-CT về tăng cường đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thiếu tướng, PGS, TS, NGND Nguyễn Bá Dương, Phụ trách Nhóm Chuyên gia 35 Quân ủy Trung ương phát biểu tại tọa đàm“Phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc” do Báo Quân đội nhân dân tổ chức, ngày 14-8-2025.

Về hoạt động đấu tranh tư tưởng, Báo Quân đội nhân dân đã có chuyên trang, chuyên mục chuyên sâu vào ngày thứ hai và thứ năm hằng tuần về đấu tranh phòng, chống diễn biến hòa bình; đấu tranh phòng, chống tự diễn biến, tự chuyển hóa. Qua 5 kỳ tổ chức cuộc thi bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Báo Quân đội nhân dân đã huy động hầu hết các nhà khoa học, các nhà chính luận, cán bộ, chiến sĩ toàn quân tham gia mặt trận này. Nhờ vậy đã thu hút được số lượng lớn độc giả quan tâm, xứng đáng là mặt trận tiêu biểu.

Hiện nay, chúng ta giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh tế; cán bộ, chiến sĩ quân đội và lực lượng 47 toàn quân đang kế thừa, tiếp thu tinh thần Cách mạng Tháng Tám trong thời kỳ mới. Do vậy, chắc chắn sẽ không bao giờ để đất nước bị động, bất ngờ, làm tốt nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Đồng chí Trần Xuân Hoàng, Phó bí thư Thường trực Đảng ủy, Ủy viên HĐQT Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam: BIDV góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội

Hằng năm, BIDV cung ứng hàng triệu tỷ đồng tín dụng cho nền kinh tế, trong đó tập trung cho các lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng, các chương trình kinh tế lớn, phát triển các dự án hạ tầng nền tảng có sức lan tỏa cao, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế; tham gia tích cực và có trách nhiệm với thị trường mở; góp phần kéo giảm và bình ổn lãi suất, ổn định tỷ giá; tích cực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn thông qua việc điều chỉnh lãi suất, cơ cấu nợ, miễn, giảm phí... Trong đó, đã giảm hơn 34.000 tỷ đồng thu nhập để hạ lãi suất hỗ trợ khách hàng giai đoạn 2020-2024; tham gia hỗ trợ các ngân hàng... Đồng thời, với vai trò là định chế tài chính lớn của quốc gia, BIDV chủ động tích cực nghiên cứu, tham mưu đề xuất nhiều cơ chế quản lý của Nhà nước, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế, tài chính ngân hàng; xây dựng các giải pháp công nghệ đáp ứng các quy định mới...

Đồng chí Trần Xuân Hoàng, Phó bí thư Thường trực Đảng ủy, Ủy viên HĐQT Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam.

Phát huy thế mạnh của một ngân hàng có nền khách hàng dẫn đầu thị trường với gần 500.000 khách hàng doanh nghiệp, gần 22 triệu khách hàng cá nhân và có quan hệ hợp tác với hơn 2.300 định chế tài chính tại 178 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn cầu, BIDV đã tích cực kết nối, hợp tác chặt chẽ với các địa phương, hiệp hội, trung tâm hỗ trợ doanh nghiệp; tham gia tài trợ, phối hợp tổ chức nhiều chương trình lớn của quốc gia, các diễn đàn xúc tiến đầu tư hỗ trợ phát triển kinh tế vùng, địa phương, các chương trình kết nối ngân hàng-doanh nghiệp.

Song hành cùng mục tiêu phát triển bền vững, BIDV tiếp tục hiện thực hóa các cam kết về ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị) bằng những chính sách và hành động cụ thể, thiết thực. Ngân hàng tiên phong triển khai tài trợ các dự án xanh, thân thiện với môi trường; ban hành khung trái phiếu bền vững, ký kết thỏa ước hạn mức tín dụng khí hậu với Cơ quan phát triển Pháp (AFD); phối hợp với Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đánh giá kết quả các dự án ngân hàng xanh. BIDV dẫn đầu thị trường trong việc phát triển hệ sinh thái sản phẩm tài chính xanh. Đến nay, BIDV là ngân hàng dẫn đầu thị trường về tài trợ các dự án xanh với dư nợ đạt gần 81.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 12% tổng dư nợ tín dụng xanh toàn nền kinh tế. 

Bên cạnh hoạt động kinh doanh, BIDV còn ghi dấu ấn tiên phong trong việc thực hiện trách nhiệm xã hội vì cộng đồng với nhiều chương trình có tính lan tỏa cao trên nhiều lĩnh vực như: Đồng hành vì biển đảo quê hương, giáo dục, y tế, xây tặng nhà đại đoàn kết, xây tặng nhà văn hóa cộng đồng tránh lũ, xây tặng cầu giao thông nông thôn...

Thời gian tới, bên cạnh việc tiếp tục đổi mới toàn diện hoạt động ngân hàng, toàn hệ thống BIDV sẽ tập trung vào các trọng tâm như: Tăng cường trách nhiệm cá nhân và tập thể trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, đảm bảo hiệu quả triển khai đồng bộ trong toàn hệ thống; tổ chức tinh gọn từ bộ máy quản lý theo chủ trương của Đảng, mạng lưới hoạt động đến quy trình nội bộ, đảm bảo tối ưu hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả; thực hiện tốt các sứ mệnh ngân hàng đã cam kết, đó là bảo đảm tốt nhất lợi ích cho khách hàng, người lao động, cổ đông.

GS, TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam: 90% doanh nghiệp quốc tế chọn trọng tài - Bài học cho kinh tế tư nhân Việt Nam

Tranh chấp thương mại đang là vấn đề nổi lên của nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt với những quốc gia có hội nhập sâu với các nền kinh tế trên thế giới như Việt Nam. Hiện nay, có hàng trăm nghìn tỷ đồng giá trị tài sản đang bị tắc nghẽn bởi các tranh chấp pháp lý mà chưa thể giải quyết được bằng hành chính hoặc tòa án. Vì sao lại như vậy? Đó là do cách chúng ta tiếp cận với tranh chấp không phù hợp, tất cả đều dựa vào tòa án, vào hành chính, mà những thiết chế này chưa đủ linh hoạt để giải quyết. Nhiều vụ kiện, chúng ta để tắc nghẽn bởi hệ thống tư pháp chưa thực sự giải quyết nhanh và hiệu quả. Hiện nay, xuất hiện nhiều vấn đề mới như AI, kinh tế xanh, kinh tế chuyển đổi... những vấn đề mà hầu như hệ thống pháp luật của chúng ta chưa theo được. Và điều đó sẽ dẫn đến ùn tắc trong các vụ kiện.

Phát triển kinh tế tư nhân có yếu tố cần đặc biệt chú ý trong thời điểm này là quyền tự do kinh doanh. Vai trò của kinh tế tư nhân phát triển với tư cách là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, thì kèm với đó là phải bảo đảm được quyền tự do kinh doanh, trong đó có quyền tự lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp.

GS, TS Lê Hồng Hạnh, Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam phát biểu tại tọa đàm.

Trên thế giới, phương thức giải quyết tranh chấp hiện nay theo thống kê có đến 90% doanh nghiệp có các quan hệ quốc tế đều chọn trọng tài hòa giải để giải quyết tranh chấp, chỉ khoảng 10% lựa chọn tòa án. Lý do, giải quyết tranh chấp bằng trọng tài hòa giải giúp cho doanh nghiệp được chọn cách mình làm, được chọn người mình sử dụng để giải quyết những tranh chấp đó, được chọn địa điểm, được chọn quy tắc tố tụng để làm mà không bị phụ thuộc vào thiết chế tòa án. Do vậy, trong bối cảnh phát triển hiện nay, theo tôi, phương thức giải quyết tranh chấp thông qua thiết chế trọng tài cần phải được đặc biệt coi trọng. Tài phán trọng tài là tài phán dân chủ, tài phán dựa trên quyền tự quyết của doanh nghiệp, của người có tranh chấp và luôn luôn hướng tới một hiệu quả nhanh nhất, giải phóng tốt nhất nguồn lực cho doanh nghiệp. Vì thế mà 90% các doanh nghiệp quốc tế lựa chọn phương thức trọng tài.

Trong tương lai gần, khi Việt Nam tiếp tục hội nhập sâu hơn qua các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, thì yêu cầu về tuân thủ pháp luật và xử lý tranh chấp theo chuẩn quốc tế sẽ không còn là lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp tồn tại và cạnh tranh. Và ở đó, thiết chế trọng tài - nếu được hiểu đúng, vận dụng đúng và hỗ trợ đúng mức, sẽ là một trong những công cụ pháp lý chiến lược hàng đầu giúp doanh nghiệp Việt Nam vươn ra thế giới một cách có kiểm soát và bền vững.

Phát triển thiết chế trọng tài, đặc biệt là các trung tâm trọng tài trong nước như Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) cũng góp phần củng cố vị thế pháp lý của doanh nghiệp Việt Nam ngay tại “sân nhà”. Việc lựa chọn trọng tài tại Việt Nam, với sự tham gia của đội ngũ trọng tài viên am hiểu pháp luật và thực tiễn kinh doanh trong nước, sẽ giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro pháp lý, tiết kiệm đáng kể chi phí so với việc theo đuổi vụ kiện tại nước ngoài, đồng thời cũng là những bước rèn luyện để sẵn sàng bảo vệ mình tại các vụ kiện tại nước ngoài nếu phải tham gia. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp Việt Nam tự tin hơn ngay từ giai đoạn đàm phán và ký kết hợp đồng, lựa chọn cơ chế giải quyết tranh chấp là trọng tài, và có biện pháp ứng phó hiệu quả hơn khi xảy ra tranh chấp.

* Kết thúc tọa đàm, Thiếu tướng Đoàn Xuân Bộ, Bí thư Đảng ủy, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân trân trọng cảm ơn các diễn giả, các đại biểu, khách quý đã tới tham dự và có đóng góp hết sức quan trọng cho thành công của tọa đàm.

Các ý kiến phát biểu tại tọa đàm cũng như ý kiến tham luận của các diễn giả, các đại biểu sẽ được tổng hợp đầy đủ, đăng tải trên các ấn phẩm và các nền tảng mạng xã hội của Báo Quân đội nhân dân, để từ đó các cấp có thẩm quyền có thể nghiên cứu, tiếp thu, phục vụ công tác lãnh đạo, đề xuất, xây dựng chính sách vì sự phát triển của đất nước.  

NHÓM PHÓNG VIÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục 80 năm hành trình độc lập - tự do - hạnh phúc  xem các tin, bài liên quan.