Nhà máy nơi “yết hầu”

Ông Tào Quốc Tuấn, Tổng giám đốc Công ty TNHH Bình Minh trình bày: Theo quy hoạch, năm 2007, công ty đầu tư xây dựng Nhà máy nước Nghi Sơn, công suất 90.000m3/ngày đêm tại xã Hải Thượng, huyện Tĩnh Gia. Đến năm 2010, nhà máy hoàn thành giai đoạn 1 với 30.000m3/ngày đêm. Từ tháng 2-2016 đến nay, công ty khẩn trương đầu tư xây dựng giai đoạn 2 của nhà máy.

Theo quy hoạch Khu kinh tế Nghi Sơn được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thì Nhà máy nước Nghi Sơn sẽ bảo đảm cấp nước cho khu vực đông nam Khu kinh tế Nghi Sơn. Chính phủ cũng đã phê duyệt quy hoạch xây dựng đường ống nước thô từ hồ Yên Mỹ về hồ Đồng Chùa đủ nước cho nhà máy hoạt động. Thế nhưng, ngày 10-6-2016, UBND tỉnh Thanh Hóa ra quyết định cho Liên danh Công ty Anh Phát-Sông Chu đầu tư xây dựng thêm nhà máy nước với công suất 60.000m3/ngày đêm tại hồ Quế Sơn.

leftcenterrightdel

 Nhà máy nước sạch của Công ty Anh Phát-Sông Chu đang được xây dựng. 

Ông Tào Quốc Tuấn cho biết: “Họ đặt nhà máy nằm ở vị trí yết hầu, bóp nghẹt nhà máy chúng tôi đã đầu tư, ở vị trí án ngữ nguồn nước thô. Với sự ra đời của nhà máy đó, gần như nhà máy chúng tôi không còn khả năng hoạt động".

Quyết định vội vàng

Ngày 12-7-2016, Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có ý kiến chỉ đạo, yêu cầu UBND tỉnh Thanh Hóa khẩn trương giải quyết phản ánh, kiến nghị của Công ty TNHH Bình Minh. Ngày 16-8-2016, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng có ý kiến giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các cơ quan nghiên cứu, giải quyết sự việc.

Ngày 19-9-2016, Bộ Xây dựng có công văn gửi Văn phòng Chính phủ nêu rõ quan điểm: “Đề nghị cần đánh giá thực trạng cấp nước, nguồn cấp nước thô, phạm vi cấp nước, phân lại vùng cấp nước, đề xuất vị trí của từng nhà máy nước. Công suất của nhà máy nước sạch (trong đó có nhà máy nước tại hồ Quế Sơn) sẽ được xác định cụ thể trong quá trình nghiên cứu quy hoạch trên cơ sở đánh giá hiện trạng, tính chất chức năng của từng nguồn nước”.

Ngày 5-10-2016, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục có ý kiến chỉ đạo tại Công văn số 8373/VPCP-KTN nêu rõ: “Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND tỉnh Thanh Hóa và các cơ quan liên quan khẩn trương đánh giá nhu cầu, khả năng cấp nước; thống nhất đề xuất giải pháp cấp nước nhằm đáp ứng tiến độ, nhu cầu cấp nước cho các dự án vận hành vào năm 2017 và các dự án đang triển khai tại Khu kinh tế Nghi Sơn; bảo đảm đồng bộ, thống nhất trong Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nghi Sơn".

Thực hiện chỉ đạo trên, Bộ Xây dựng đã làm việc và lấy ý kiến của Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường và có Văn bản số 2487/BXD-HTKT ngày 4-11-2016 gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị chỉ đạo UBND tỉnh Thanh Hóa: “Khẩn trương hoàn chỉnh đề án quy hoạch chung Khu kinh tế Nghi Sơn trình Chính phủ phê duyệt. Trên cơ sở đó xác định danh mục, tiến độ xây dựng các dự án cấp nước cụ thể cho Khu kinh tế Nghi Sơn”.

Ngày 20-12-2016, Thủ tướng Chính phủ có ý kiến chỉ đạo tại Công văn số 11044/VPCP-CN nêu rõ: “Đồng ý về mặt nguyên tắc theo đề xuất của các bộ: Xây dựng, Công Thương, Tài nguyên và Môi trường về việc bổ sung dự án Nhà máy nước sạch tại hồ Quế Sơn vào đồ án điều chỉnh, mở rộng quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nghi Sơn. UBND tỉnh Thanh Hóa cập nhật dự án nhà máy nước sạch tại hồ Quế Sơn vào đồ án điều chỉnh, mở rộng quy hoạch xây dựng Khu kinh tế Nghi Sơn; Bộ Xây dựng thẩm định, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Việc bổ sung quy hoạch phải đáp ứng nhu cầu cấp nước cho sản xuất, sinh hoạt của Khu kinh tế Nghi Sơn và hiệu quả các dự án cấp nước đang đầu tư”.

Theo các bước giải quyết trên thì rõ ràng cho đến nay, Chính phủ mới chỉ đồng ý về nguyên tắc cho bổ sung dự án Nhà máy nước sạch tại hồ Quế Sơn vào đồ án điều chỉnh, mở rộng quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế Nghi Sơn, mà chưa phê duyệt cả đồ án mở rộng quy hoạch. Mặt khác, Chính phủ cũng yêu cầu việc bổ sung này phải đáp ứng nhu cầu cấp nước và hiệu quả kinh tế của các dự án cấp nước đang đầu tư. Cho nên, việc xây dựng nhà máy vội vàng khi chưa được Chính phủ phê duyệt đồ án mở rộng quy hoạch là không đúng quy định về quản lý xây dựng, đồng thời không bảo đảm hiệu quả kinh tế của dự án Nhà máy nước Nghi Sơn đang được đầu tư, chưa đúng tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Doanh nghiệp sẽ tạm dừng cung cấp nước

Ông Tào Quốc Tuấn cho biết: "Nhà máy nước Nghi Sơn sau hơn 10 năm đầu tư đã thừa khả năng cung cấp nước cho cả khu kinh tế. Việc viện dẫn rằng quy hoạch Khu kinh tế Nghi Sơn mở rộng lên 106.000ha nên sẽ dẫn đến thiếu nước là cách lập luận không đúng thực tế. Bởi khi khu kinh tế được mở rộng thì nhu cầu xây thêm nhà máy nước phát sinh ở những nơi khác, mà không phải ở khu vực đông nam khu kinh tế, nơi đã có nhà máy của chúng tôi. Việc khẩn trương xây dựng thêm một nhà máy nước sẽ gây khủng hoảng thừa, lãng phí đầu tư, gây nhiều hệ lụy xấu".

Trao đổi với phóng viên, đại diện Văn phòng UBND tỉnh Thanh Hóa và Sở Xây dựng tỉnh Thanh Hóa cho biết, dựa trên Công văn số 11044/VPCP-CN, UBND tỉnh cho phép Công ty Anh Phát-Sông Chu tiếp tục triển khai xây dựng nhà máy nước là đúng quy định pháp luật. Sở Xây dựng tỉnh Thanh Hóa cũng đã được Bộ Xây dựng ủy quyền cấp phép xây dựng nhà máy. Tuy nhiên, trên thực tế, nhà máy nước đã được xây dựng từ cuối năm 2016, khi chưa được Bộ Xây dựng thẩm định và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt là không đúng quy định pháp luật và chỉ đạo của Chính phủ tại Công văn số 11044/VPCP-CN.

Liên quan đến sự việc, ngày 30-3-2017, Tổng giám đốc Công ty TNHH Bình Minh đã có công văn gửi các cơ quan chức năng thông báo: Nếu không được giải quyết thỏa đáng các kiến nghị, công ty sẽ xem xét việc không tiếp tục đầu tư giai đoạn 2 Nhà máy nước Nghi Sơn và tạm dừng cung cấp nước kể từ ngày 15-4-2017.

Vướng mắc của Công ty TNHH Bình Minh đã kéo dài hơn 2 năm qua, rất cần được xem xét, xử lý kịp thời, bảo đảm hài hòa quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.

CÔNG MINH