Hình thành Hội Can thiệp mạch thần kinh tại Việt Nam

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai toàn cầu và ở Việt Nam gánh nặng bệnh tật từ các bệnh lý mạch máu não ngày càng lớn. Trước đây, các phương pháp điều trị chủ yếu dựa vào thuốc hoặc phẫu thuật mở, song vẫn tồn tại nhiều hạn chế như hiệu quả thấp, nguy cơ tai biến cao và thời gian hồi phục kéo dài.

Sự ra đời của chuyên ngành can thiệp mạch thần kinh với những kỹ thuật ít xâm lấn, độ chính xác cao đã mở ra cơ hội sống còn cho người bệnh. Các kỹ thuật như lấy huyết khối cơ học, can thiệp nút mạch điều trị dị dạng mạch não, đặt stent động mạch cảnh… đã chứng minh hiệu quả vượt trội trong cấp cứu và điều trị.

 Một ca can thiệp mạch thần kinh tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

Những năm gần đây, Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ bệnh nhân đột quỵ trẻ ngày càng tăng, trong khi hệ thống chăm sóc chuyên sâu vẫn chưa đồng đều giữa các vùng miền. Điều này càng khẳng định sự cấp thiết phải phát triển chuyên ngành mạch thần kinh, không chỉ tập trung ở các trung tâm lớn mà còn lan tỏa tới các bệnh viện tuyến dưới.

Ngày 28-7-2025, Bộ Nội vụ đã ban hành Quyết định số 798/QĐ-BNV chính thức cho phép thành lập Hội Can thiệp mạch thần kinh Việt Nam. Đây là bước ngoặt mang tính chiến lược, ghi nhận sự trưởng thành của chuyên ngành này tại nước ta. Hội là cầu nối tập hợp các chuyên gia, bác sĩ, nhà khoa học trong và ngoài nước để cùng chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao trình độ chuyên môn, thúc đẩy nghiên cứu khoa học và mở rộng hợp tác quốc tế. Đồng thời, Hội còn có vai trò quan trọng trong phản biện chính sách, phổ biến kiến thức đến cộng đồng và nâng cao y đức nghề nghiệp.

Trong bức tranh phát triển chung ấy, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (TWQĐ 108) là một trong những trung tâm đi đầu trong lĩnh vực can thiệp mạch thần kinh tại Việt Nam. Với lợi thế là trung tâm y tế chiến lược của quân đội và cả nước, Bệnh viện TWQĐ 108 đã sớm định hướng xây dựng chuyên ngành mũi nhọn, trong đó mạch thần kinh được ưu tiên đặc biệt. Những năm gần đây, bệnh viện đã đầu tư đồng bộ hệ thống máy chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), các trang thiết bị hiện đại và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Các ê-kíp can thiệp mạch thần kinh tại Bệnh viện TWQĐ 108 đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật tiên tiến như: Lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học trong cấp cứu đột quỵ thiếu máu não cấp, giúp khôi phục tuần hoàn não nhanh chóng, giảm tỷ lệ tử vong và di chứng nặng; Nút mạch điều trị phình mạch, dị dạng mạch não bằng coil và keo sinh học, hạn chế nguy cơ xuất huyết não tái phát; Can thiệp đặt stent động mạch cảnh cho bệnh nhân hẹp khít, phòng ngừa đột quỵ tái phát. Thành công này khẳng định năng lực chuyên môn của đội ngũ thầy thuốc Bệnh viện, mở ra cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế hiện đại ngay tại Việt Nam, thay vì phải ra nước ngoài điều trị với chi phí tốn kém.

Tiên phong trong phát triển chuyên sâu chuyên ngành can thiệp mạch thần kinh

Thực tế tại Bệnh viện TWQĐ 108, trung bình mỗi năm tiếp nhận và thực hiện khoảng 1.000 ca can thiệp mạch thần kinh. Trước yêu cầu thực tiễn, Bệnh viện đã triển khai thành lập Khoa Can thiệp mạch thần kinh (A7-E) thuộc Viện Thần kinh, Khoa chính thức đi vào hoạt động từ ngày 3-7-2024. Khoa Can thiệp mạch thần kinh phát triển theo định hướng chuyên sâu, tổ chức khám, tư vấn, thu dung cấp cứu, tiến hành điều trị can thiệp các đột quỵ não cấp; chẩn đoán và can thiệp điều trị các bệnh lý mạch máu thần kinh; can thiệp mạch trước phẫu thuật. Đồng thời, thực hiện các kỹ thuật y học chuyên sâu, ứng dụng và phát triển kỹ thuật mới, phương pháp điều trị tiên tiến thuộc chuyên ngành.

Các bác sĩ thực hiện can thiệp bệnh nhân phình động mạch cảnh trong bên trái bằng stent chuyển hướng dòng chảy. 

PGS, TS Lê Văn Trường - Phó giám đốc Bệnh viện TWQĐ 108 chia sẻ: “Can thiệp mạch thần kinh là một chuyên ngành rất trẻ ở Việt Nam, nhưng tốc độ phát triển lại ấn tượng. Bệnh viện TWQĐ 108 xác định đây là một trong những hướng đi mũi nhọn. Bệnh viện đặc biệt chú trọng đến việc đào tạo thế hệ kế cận, xây dựng đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, vững vàng y đức, sẵn sàng tiếp cận và làm chủ các kỹ thuật mới. Sự ra đời của Hội Can thiệp mạch thần kinh Việt Nam sẽ tạo nền tảng vững chắc để chúng ta cùng nhau phát triển, chia sẻ tri thức và mang lại lợi ích tối đa cho người bệnh”.

TS Nguyễn Trọng Tuyển - Chủ nhiệm Khoa Can thiệp mạch thần kinh và y bác sĩ của Khoa thăm khám cho người bệnh. 

Và để đi xa hơn, theo PGS, TS Lê Văn Trường, chuyên ngành mạch thần kinh cần song hành giữa đào tạo nhân lực chất lượng cao và hợp tác quốc tế. Tại Bệnh viện TWQĐ 108 đã và đang triển khai nhiều chương trình đào tạo, cử cán bộ đi học tập tại các trung tâm hàng đầu châu Âu, Mỹ, Nhật Bản. Đồng thời, bệnh viện cũng mời các chuyên gia quốc tế đến giảng dạy, chuyển giao kỹ thuật, tổ chức hội thảo khoa học quy mô lớn.

Trong thời gian tới, để phát triển chuyên ngành mạch thần kinh một cách toàn diện, cần tập trung vào một số định hướng: Hoàn thiện hệ thống cấp cứu đột quỵ liên hoàn, từ tuyến cơ sở đến trung ương, bảo đảm bệnh nhân được tiếp cận can thiệp kịp thời; Đầu tư thêm cơ sở hạ tầng, trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là hệ thống DSA thế hệ mới; Mở rộng đào tạo liên tục, cập nhật kỹ thuật mới cho bác sĩ trong toàn quốc; Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế, hướng tới xuất bản các công trình trên tạp chí uy tín; Phát huy vai trò của Hội Can thiệp mạch thần kinh Việt Nam, làm cầu nối giữa các bệnh viện, trung tâm, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng.

Thiếu tướng, PGS, TS Lê Văn Trường nhấn mạnh: “Sự phát triển của chuyên ngành mạch thần kinh không chỉ cứu chữa cho từng con người cụ thể mà còn là minh chứng cho sự trưởng thành của y học Việt Nam, khẳng định vị thế của y học Việt Nam trên bản đồ y học thế giới”.

AN NGỌC

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Y tế xem các tin, bài liên quan.