Hội thảo là một phần trong sáng kiến “Thí điểm đồng xử lý nhựa giá trị thấp trong lò nung xi măng và xây dựng kế hoạch cải tạo các điểm ô nhiễm nhựa tại tỉnh Hưng Yên, Quảng Ninh và Hải Phòng”, nằm trong khuôn khổ Dự án “Thử thách đổi mới sáng tạo giải quyết ô nhiễm nhựa” (EPPIC), do Chính phủ Na Uy tài trợ. Sáng kiến hướng tới việc hỗ trợ các địa phương giải quyết bài toán ô nhiễm nhựa và thúc đẩy lối sống, sản xuất theo mô hình kinh tế tuần hoàn.

Đồng chí Vũ Thái Trường, Quyền trưởng ban Biến đổi khí hậu, Năng lượng và Môi trường của UNDP Việt Nam phát biểu.

Làng nghề tái chế nhựa Minh Khai, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên hiện có hơn 580 cơ sở đang hoạt động, mỗi ngày tiếp nhận từ 700 đến 1.000 tấn nhựa phế liệu. Khảo sát năm 2024 xác định hai khu vực ô nhiễm nghiêm trọng tại địa phương là tuyến đường vào Cụm công nghiệp Minh Khai (giai đoạn III) và bãi rác tập trung thôn Minh Khai, với tổng khối lượng chất thải rắn tồn lưu ước tính khoảng hơn 150.000m³.

Quang cảnh hội thảo. 

Mặc dù tỉnh Hưng Yên đã áp dụng một số giải pháp quyết liệt nhằm cải thiện môi trường làng nghề, tình trạng ô nhiễm vẫn chưa được xử lý triệt để, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe cộng đồng. Làng nghề Minh Khai hiện vẫn thuộc danh sách các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng theo Quyết định số 64/2003/QĐ-TTg ngày 22-4-2003 của Thủ tướng Chính phủ.

Từ năm 2023, UNDP phối hợp với Đại sứ quán Na Uy, Cơ quan Hợp tác Phát triển Na Uy (NORAD) và Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên để tìm kiếm mô hình xử lý rác thải nhựa không thể tái chế. Một điểm sáng trong nỗ lực này là việc thử nghiệm xử lý hơn 111 tấn nhựa không tái chế bằng công nghệ xử lý tại Nhà máy Xi măng Lam Thạch (Quảng Ninh), cho kết quả khả quan và mở ra giải pháp bền vững về lâu dài.

Tại hội thảo, các đại biểu trong và ngoài nước đã góp ý cho dự thảo Kế hoạch cải tạo môi trường khu vực ô nhiễm, do UNDP và các đối tác xây dựng. Kế hoạch đề xuất một lộ trình tổng thể xử lý rác tồn lưu tại Minh Khai, gồm: Sàng lọc, phân loại, tái sử dụng chất thải có thể tái chế, áp dụng đồng xử lý trong lò nung xi măng đối với phần nhựa có nhiệt trị, chôn lấp an toàn lượng chất thải còn lại và phục hồi đất sau xử lý. Đây được xem là giải pháp phù hợp với điều kiện thực tiễn địa phương và bám sát các mục tiêu môi trường cấp tỉnh và quốc gia.

TS Đỗ Thanh Bái, Chủ tịch Hội đồng trách nhiệm xã hội tự nguyện của các doanh nghiệp hóa chất Việt Nam tham luận tại hội thảo.

Ông Erlend Skutlaberg, Bí thư thứ nhất Đại sứ quán Na Uy tại Việt Nam nhấn mạnh: “Na Uy rất tự hào được đồng hành cùng UNDP và chính quyền tỉnh Hưng Yên trong việc xây dựng bản kế hoạch này. Đồng xử lý là giải pháp đã được thử nghiệm hiệu quả tại 8 quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Nó không chỉ mang lại lợi ích môi trường mà còn là hướng đi bền vững cho doanh nghiệp và chính quyền địa phương. Chúng tôi kỳ vọng kế hoạch sẽ được triển khai sớm, biến Minh Khai thành hình mẫu về chuyển đổi xanh trong khu vực”.

Các chuyên gia tham dự hội thảo. 

Cũng tại sự kiện, ông Vũ Thái Trường, Quyền trưởng ban Biến đổi khí hậu, Năng lượng và Môi trường của UNDP Việt Nam chia sẻ: “Bản Kế hoạch không chỉ là một tài liệu kỹ thuật, mà còn là lộ trình hành động thực tiễn với đầy đủ phân tích, chi phí ước tính và các bước triển khai rõ ràng, hướng đến cải thiện chất lượng sống của người dân làng nghề”.

 Các đại biểu dự hội thảo chụp ảnh lưu niệm.

Từ phía địa phương, đồng chí Trần Đăng Anh, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Hưng Yên khẳng định: “Việc xây dựng và triển khai kế hoạch cải tạo khu vực ô nhiễm nhựa tại Minh Khai là yêu cầu cấp thiết, giúp xử lý triệt để rác thải tồn lưu, cải thiện môi trường sống và tạo tiền đề cho phát triển kinh tế tuần hoàn”.

 

Hệ thống rác thải nhựa chưa qua xử lý đang được tập kết tại làng nghề Minh Khai, Văn Lâm, Hưng Yên. Ảnh chụp trưa 27-6-2025

Thông qua hội thảo, các bên liên quan thống nhất tiếp tục hoàn thiện dự thảo kế hoạch để bàn giao cho UBND tỉnh Hưng Yên triển khai trong thời gian tới. Đây được kỳ vọng là bước tiến lớn trong quá trình “xanh hóa” các làng nghề tái chế tại Việt Nam, với Minh Khai là mô hình tiên phong có thể nhân rộng ra nhiều địa phương khác trên toàn quốc.

Tin, ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Xã hội xem các tin, bài liên quan.