Mừng lúa mới là phong tục truyền thống của đồng bào dân tộc Gia Rai sau khi thu hoạch, với ý nghĩa tôn vinh hạt thóc, tạ ơn thần linh, đồng thời cầu mong cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, gia đình sung túc. Đây cũng là dịp để bà con chung vui, cùng hưởng thành quả lao động.
Lễ mừng lúa mới gồm: Phần lễ và phần hội. Trong đó, phần lễ thực hiện cúng ở rẫy lúa, cúng ở chòi rẫy và cúng ở nhà gia chủ. Ngày cúng mừng lúa mới, già làng cùng những người có uy tín sửa soạn, bày biện lễ vật; phụ nữ trong những bộ trang phục thổ cẩm truyền thống giã gạo, nổi lửa chế biến món ăn. Lúa đem giã trong lễ cúng phải được lấy từ đám lúa đẹp nhất, hạt phải đều, chắc để thể hiện tấm lòng thành của gia chủ...
 |
Người dân tổ chức giã gạo để lựa ra những hạt gạo tốt nhất. |
 |
Sau nghi lễ cúng, mọi người cùng nhau tuốt lúa. |
 |
Kết thúc phần lễ, buôn làng tổ chức phần hội với trống chiêng rộn ràng. |
 |
Già làng và những người có uy tín sửa soạn lễ cúng trong nhà. |
 |
Lễ rước hồn lúa về kho. |
PHÚ HÀ (thực hiện)
Cũng như các dân tộc thiểu số khác ở Tây Nguyên, cuộc sống của đồng bào Xơ Đăng luôn gắn với không gian của lễ hội, chứa đựng nhiều yếu tố văn hóa đậm đà bản sắc. Trong đó, mừng lúa mới được xem là một trong những nghi lễ đặc trưng của người Xơ Đăng.