Khi đế quốc Mỹ mở rộng chiến tranh phá hoại miền Bắc Việt Nam, nhiều đội quân du kích và trung đội bắn máy bay được lập tại Ninh Bình. Một trong số đó là trung đội du kích phụ nữ Đông Phương Hồng, gồm 32 cô gái. Họ có nhiệm vụ chiến đấu, hỗ trợ y tế và vận chuyển đạn dược đưa ra tiền tuyến, đánh trả máy bay Mỹ khi chúng đến ném bom. Hằng ngày, những nữ chiến sĩ dân quân đó còn tham gia nấu cơm cho bộ đội, lau chùi vũ khí và lấy cành cây để ngụy trang cho các anh. Điều kiện sống của những nữ chiến sĩ dân quân Đông Phương Hồng vô cùng thiếu thốn, khó khăn. Tuy nhiên, họ vẫn luôn giữ vững tinh thần lạc quan và ý chí chiến đấu.

Chiếc lọ hoa được trưng bày tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam.

Chiếc bình hoa này được các chiến sĩ Đơn vị 279 làm từ cát tút đạn pháo 57mm rồi tặng các nữ chiến sĩ Đông Phương Hồng. Tên của 32 cô gái được khắc lên chiếc lọ và được sắp xếp cho vần như một bài thơ. Qua món quà này, các chiến sĩ Đơn vị 279 muốn thể hiện lòng cảm ơn và quý mến những nữ chiến sĩ của trung đội Đông Phương Hồng; mong muốn được các cô ghi nhớ mãi mãi về sau này. Các nữ chiến sĩ dùng chiếc lọ hoa trong những buổi họp và hội nghị của Đoàn Thanh niên hoặc lễ kết nạp Đảng cho các đoàn viên ưu tú.

Chiếc bình hoa trưng bày tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam trở thành một kỷ vật thiêng liêng, thể hiện tình cảm gắn bó quân-dân và gợi cho chúng ta nhớ về một giai đoạn hào hùng của lịch sử nước nhà.

Bài và ảnh: PHẠM THU HÀ