Hơn 50 năm đã qua nhưng Trung tá, Anh hùng LLVT nhân dân Hồ Đắc Thạnh, Phó chủ tịch Hội truyền thống đường Hồ Chí Minh trên biển Việt Nam, vẫn nhớ như in đường, hướng cơ động và tình huống chiến đấu anh dũng của những thủy thủ quả cảm trên 4 tàu không số đi làm nhiệm vụ đặc biệt. Là người có nhiều chuyến đi vận chuyển vũ khí trên tuyến đường Hồ Chí Minh trên biển nên trong các dịp kể chuyện truyền thống với tuổi trẻ TP Hải Phòng và một số địa phương, Trung tá Hồ Đắc Thạnh và đồng đội luôn tự hào, tái hiện sinh động ký ức hào hùng về những con tàu không số mang niềm tin tất thắng, vượt mọi hiểm nguy, hy sinh gian khổ trong lửa đạn chiến tranh.

Tham gia chiến đấu, vận chuyển vũ khí trong dịp Xuân Mậu Thân 1968, Tàu C165 vận chuyển hàng đến bến Vàm Lũng, tỉnh Cà Mau; Tàu C56 vào bến Lộ Giao, tỉnh Bình Định; Tàu C43 vào bến Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi và Tàu C235 vào bến Hòn Hèo, tỉnh Khánh Hòa. 4 tàu xuất phát ở 4 địa điểm khác nhau, nhưng theo hiệp đồng thì phải vào bến cùng một giờ, một ngày.

Ban liên lạc Hội truyền thống đường Hồ Chí Minh trên biển Việt Nam và cán bộ Đoàn Đo đạc biên vẽ hải đồ và nghiên cứu biển (Bộ Tham mưu Hải quân) phác họa hành trình 4 tàu không số.

Trong câu chuyện kể, Trung tá Hồ Đắc Thạnh nhấn mạnh về tinh thần xả thân chiến đấu, sự hy sinh anh dũng của các cán bộ, thủy thủ, khiến người nghe rất xúc động. Ngày đó, Tàu C165 trên đường vào bến thì gặp địch. Cán bộ, thủy thủ đã ngoan cường chống trả, quyết không để tàu và hàng hóa rơi vào tay đối phương. Khi bị địch uy hiếp mạnh, cán bộ, thủy thủ Tàu C165 đã cho nổ khối bộc phá lớn hủy tàu, 18 cán bộ, thủy thủ đã anh dũng hy sinh, hòa vào biển cả. Trong cuộc chiến đấu bi hùng trên vùng biển phía Nam, sau khi cập bến, trả hàng, trên đường ra Bắc, Tàu C43, Tàu C235 cũng gặp địch, nhiều cán bộ, thủy thủ đã anh dũng hy sinh cùng với con tàu của mình để giữ bí mật tuyến đường vận chuyển. Trong hành trình của 4 tàu không số, Tàu C56 đã vượt qua bom đạn dày đặc của địch và vượt qua bão dông, sóng cả trở về miền Bắc an toàn.

Câu chuyện về Thiếu tá Hoàng Văn Chén, nguyên chiến sĩ báo vụ Tàu C56 từng 3 lần đơn vị truy điệu sống luôn được các cựu chiến binh Hội truyền thống đường Hồ Chí Minh trên biển Việt Nam nhắc đến. Gần Tết Mậu Thân 1968, Chính trị viên Tàu C56 gọi đồng chí Chén đến đưa cho quả hồng khô và nói: “Đây là quà Tết cấp trên gửi đồng chí”. Món quà nhỏ đó đã động viên đồng chí Chén hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhận và chuyển điện kịp thời. Tàu C56 đã chiến đấu liên tục với nhiều tàu địch, phá vòng vây, trở về bến bí mật, an toàn.

Trong quá trình chuẩn bị cho cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, hàng trăm lượt tàu không số của Đoàn 125 đã chở vũ khí, hàng hóa chi viện cho chiến trường miền Nam, trong đó có 4 tàu: C165, C235, C56, C43. Vũ khí, hàng hóa do các tàu không số vận chuyển theo đường Hồ Chí Minh trên biển được chuyển kịp thời vào những nơi đồng chí, đồng bào miền Nam đang cần, góp phần làm nên những chiến công vang dội.

Bài và ảnh: VŨ HƯỞNG