Ký ức bi hùng về trận tiến công tiêu diệt yếu khu Ba Càng

QĐND Online – Những ngày tháng 4 lịch sử, các cựu chiến binh và thân nhân gia đình các liệt sĩ đã hy sinh trong trận tiến công tiêu diệt yếu khu Ba Càng của đế quốc Mỹ ở địa bàn huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long, cùng gặp mặt tại phường Thạch Bàn (Gia Lâm, Hà Nội). Mọi người đã kính cẩn thắp hương tưởng nhớ, tri ân những đồng đội đã ngã xuống trong trận chiến bi hùng này.

Khúc tráng ca bi hùng

Với nhiệm vụ tiến công, tiêu diệt yếu khu Ba Càng trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long để bao vây sở chỉ huy Vùng 4 chiến thuật ở Cần Thơ, đêm 11 rạng sáng ngày 12-4-1975, Tiểu đoàn 307, Trung đoàn U Minh (nay là Trung đoàn 1, Quân khu 9) và lực lượng phối hợp nổ súng tấn công yếu khu Ba Càng. Lực lượng địch ở các lô cốt trong yếu khu dùng hỏa lực đánh chặn nhiều đợt của ta. Đến sáng ngày 12-4, địch lập tức điều Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 16, Sư đoàn 9 từ thị xã Vĩnh Long xuống chi viện cho yếu khu Ba Càng. Tiểu đoàn 307 nhận lệnh mở đường máu rút quân để tránh thương vong. Trong trận đánh này, hàng chục cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 307 đã anh dũng hy sinh. Cũng do địch sử dụng hỏa lực quá mạnh nên còn 22 thi thể các đồng đội đã hy sinh không thể đưa về. Sau đó địch đào hố chôn tập thể. Tại nơi này, nhân dân địa phương lập miếu thờ tri ân các anh linh các liệt sĩ.

Đồng đội và thân nhân thắp hương tưởng niệm các liệt sĩ đã hy sinh trong trận đánh yếu khu Ba Càng.

42 năm đã trôi qua, kể từ ngày 12-4-1975 khi Tiểu đoàn 307, tấn công địch ở yếu khu Ba Càng cũng là chừng ấy thời gian anh Nguyễn Văn Vĩnh, nguyên chiến sĩ Đại đội 2, mang trên mình những vết thương chiến tranh và mang nặng trong lòng niềm thương tiếc khôn nguôi những đồng chí đồng đội đã hy sinh trong trận đánh. Chính vì thế, khi giải ngũ về địa phương, hằng năm cứ đến ngày 12-4 anh lại làm mâm cơm tổ chức giỗ chung cho đồng đội. Đám giỗ ban đầu chỉ quy tụ một số số cựu chiến binh của Tiểu đoàn 307 trên địa bàn thành phố Hà Nội. Ba năm trở lại đây, khi các đồng đội biết tin này, hàng chục cựu chiến binh Tiểu đoàn 307 ở nhiều các miền Tổ quốc như: Vĩnh Long, Cần Thơ, Nghệ An, Thanh Hóa, Bắc Giang, Bắc Ninh… cùng đến dự ngày giỗ để thắp nén tâm nhang tưởng nhớ đến những đồng đội đã hy sinh trên chiến trường và cùng ôn lại kỷ niệm thời quân ngũ.

Ước nguyện người còn sống

Trong đám giỗ, ngoài những cựu chiến binh, chúng tôi còn gặp thân nhân gia đình các liệt sĩ hy sinh trong trận đánh yếu khu Ba Càng cũng đến thắp nhang tưởng nhớ. Anh Nguyễn Văn Kết, em trai liệt sĩ Nguyễn Văn Thành, quê Hưng Hà, Thái Bình cho biết: “Năm 2014, anh Vĩnh tìm đến nhà và thông báo cho gia đình biết tin về liệt sĩ Nguyễn Văn Thành. Vậy là sau gần 40 năm gia đình mới biết chính xác ngày, địa điểm nơi liệt sĩ Thành hy sinh và được quy tập. Từ đó, năm nào gia đình cũng đến Hà Nội để thắp hương cho anh trai vào đám giỗ chung của các liệt sĩ”.

Cũng như gia đình anh Kết, gia đình liệt sĩ Nguyễn Bắc Chính (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cũng đã tìm kiếm thông tin liệt sĩ hàng chục năm nay mà không được. Năm 2013, anh Vĩnh cũng tìm đến tận nhà gặp em trai liệt sĩ là Nguyễn Văn Trung thông tin Liệt sĩ Nguyễn Bắc Chính đã anh dũng hy sinh trong trận đánh yếu khu Ba Càng ở tỉnh Vĩnh Long và là một trong số 22 hài cốt liệt sĩ được quy tập về Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Vĩnh Long.

Nhắc đến câu chuyện tìm gia đình các liệt sĩ để thông tin, anh Vĩnh nói: “Đầu năm 2012, những cựu chiến binh Tiểu đoàn 307 ở khu vực miền Bắc tổ chức thăm chiến trường xưa nơi diễn ra trận đánh tiến công yếu khu Ba Càng. Tới đây mọi người hay tin chính quyền địa phương, LLVT Quân khu 9 đã tổ chức quy tập, cất bốc và an táng 22 hài cốt liệt sĩ về Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Vĩnh Long. Nhưng cả 22 ngôi mộ đều khuyết danh. Trong lòng chúng tôi đầy nghẹn ngào và thấy có trách nhiệm phải tìm đến từng gia đình thân nhân liệt sĩ để báo tin vì “nếu khuyết danh thì tức gia đình các đồng đội sẽ không biết thông tin về con, em mình”.

Tuy nhiều đồng đội các anh chỉ biết họ tên và quê quán cấp tỉnh như: liệt sĩ Nguyễn Văn Thành, các anh chỉ có thông tin là quê ở Thái Bình, nhưng với tâm nguyện tri ân, trọn nghĩa với đồng đội đã hy sinh, các anh đã đến từng huyện để hỏi thông tin thân nhân liệt sĩ. Sau nhiều năm mới tìm được anh Kết, em trai của liệt sĩ Thành.

Anh Nguyễn Văn Trung, em trai Liệt sĩ Nguyễn Bắc Chính xúc động nói: “Năm 2013 khi nghe tin về anh trai. Được sự giúp đỡ của anh Vĩnh và các cựu chiến binh Tiểu đoàn 307, gia đình có đến Nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Vĩnh Long để thắp hương và để thực hiện tâm nguyện của bố, mẹ là đưa hài cốt của anh trai về an táng tại quê nhà. Thế nhưng, gia đình vẫn không biết chính xác đâu là mộ anh Chính. Chúng tôi mong mỏi các cấp chính quyền và ban, ngành có liên quan sớm thực hiện công tác xét nghiệm ADN để giúp các gia đình thân nhân liệt sĩ tìm được chính xác con, em của mình...".

Bài và ảnh: VIỆT HÀ