Trong chuyến thăm lại Bến vượt sông Sêrêpốk của CCB Hội Truyền thống Trường Sơn Việt Nam lần này, trong đoàn có Anh hùng LLVT, Thiếu tướng Nguyễn Bá Tòng, Phó chủ tịch Hội Truyền thống Trường Sơn Việt Nam và Anh hùng Lao động, Đại tá Lê Xuân Bá, Chủ tịch Hội Truyền thống Trường Sơn tỉnh Đắc Lắc, nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 4 Công binh (Sư đoàn 470), người trực tiếp chỉ huy bộ đội xây ngầm, làm phà vượt sông Sêrêpốk năm 1973.

Đoàn Cựu chiến binh Hội Truyền thống Trường Sơn Việt Nam bên Nhà bia tưởng niệm, ghi danh 71 liệt sĩ của Sư đoàn 470 và Bộ đội Biên phòng tỉnh Đắc Lắc.

Đại tá Lê Xuân Bá kể lại: Năm 1973, sau khi Hiệp định Paris được ký kết, trên tuyến Đường Trường Sơn, bộ đội ta khẩn trương mở rộng và nâng cấp đường, bảo đảm các loại xe lớn, nhỏ đều có thể cơ động nhanh vào chiến trường Tây Nguyên, kịp thời chi viện cho các chiến dịch giành thắng lợi cuối cùng. Một trong những chiến công của Trung đoàn 4 Công binh, đó là trong hơn 20 ngày đêm thời điểm cuối tháng 3, đầu tháng 4-1973, dưới sự chỉ huy của tôi, khi đó là Trung đoàn trưởng, đơn vị đã hoàn thành xây dựng một gầm và một cầu phà dài 100m, cho xe tăng, ô tô, pháo binh và bộ binh vượt sông Sêrêpốk. Nơi đây cũng là trọng điểm đánh phá ác liệt của không quân và pháo binh Mỹ, ngụy. Và trong hơn 20 ngày xây ngầm, bắc cầu, phà nối hai bờ sông Sêrêpốk, 57 chiến sĩ của Trung đoàn 4 Công binh và Tiểu đoàn Bộ binh 21 thuộc Sư đoàn 470, đã anh dũng hy sinh. Với thành tích đặc biệt trong chiến đấu, ngày 3-6-1976, Sư đoàn 470 và Trung đoàn 4 Công binh được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT.

Kể về sự hy sinh của 14 cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, Đại tá Lê Xuân Đáng, nguyên Phó chính ủy Bộ đội Biên phòng, kể: Sau giải phóng, để phù hợp với tình hình thực tiễn chiến đấu bảo vệ biên giới lúc bấy giờ, tất cả các đồn biên phòng ở Đắc Lắc, trong đó có Đồn Biên phòng Sêrêpốk vừa thành lập, đã phải tháo dỡ để xây dựng nhà âm (hầm), đắp chiến hào. Cuối năm 1977, chiến sự diễn ra ác liệt hơn. Các ngả đường giao thông, đường tuần tra của ta đều bị địch gài mìn; chúng đốn đổ cây cổ thụ để chắn đường, hoặc dùng hỏa lực từ xa, sử dụng các toán, tốp tập kích vào các đơn vị cả ngày lẫn đêm. Tuy lực lượng mỏng, nhưng cán bộ, chiến sĩ các đồn biên phòng vẫn anh dũng kiên cường chống trả, bảo vệ vẹn toàn từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc. Trong những năm tháng ấy, 14 cán bộ, chiến sĩ các đơn vị thuộc Công an vũ trang Đắc Lắc (nay là Bộ đội Biên phòng) đã hy sinh anh dũng; trong đó, Đại đội 5 có 4 liệt sĩ; Đồn Biên phòng Sêrêpốk có 8 liệt sĩ và Đồn Biên phòng Bo Heng có hai liệt sĩ. Hầu hết các anh khi ngã xuống tuổi đời còn rất trẻ, nhiều người vừa mới lập gia đình.

Đón tiếp đoàn CCB Hội Truyền thống Trường Sơn Việt Nam lên thăm Di tích Bến vượt sông Sêrêpốk, Thiếu tá Đỗ Trung Long, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Sêrêpốk, cảm động nói: Là thế hệ đi sau, cán bộ, chiến sĩ của đồn rất tự hào, nguyện noi theo tấm gương chiến đấu anh dũng của cha anh. Bến vượt sông Sêrêpốk thực sự là "địa chỉ đỏ" về giáo dục truyền thống anh hùng cho chiến sĩ trẻ và thanh, thiếu niên.

Bài và ảnh: BÌNH ĐỊNH