Đây là thị xã nhỏ nằm bên bờ sông Sê-đôn, có sân bay và chỉ cách đường chiến lược tây Trường Sơn không đầy 10km. Chiến dịch diễn ra ác liệt, kéo dài 128 ngày đêm (từ ngày 18-10-1972 đến 22-2-1973), ta và địch giành nhau từng tấc đất. Đến cuối tháng 1-1973, ta đã giải phóng hoàn toàn thị xã và khu vực sân bay. Lúc này, hiệp định chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam có hiệu lực nhưng tại Nam Lào, chiến sự vẫn diễn ra rất ác liệt, có ngày hàng trăm lần B-52 đánh phá quanh khu vực thị xã, bất kể sáng, trưa, chiều, tối.

Theo yêu cầu của Trung ương bạn, Bộ Tổng Tham mưu và Bộ tư lệnh 559 chỉ thị cho Sư đoàn 968: "Giữ vững vùng thị xã Sa-la-van, sẵn sàng đánh địch phản kích, lấy tư tưởng tiến công làm chủ yếu…". Cả ngày 30 tháng Chạp, Đại đội 32 Pháo cao xạ 23 ly trong đội hình Tiểu đoàn 84 đã nổ súng chiến đấu bắn rơi nhiều máy bay Mỹ. Chập tối khi nuôi quân đưa cơm, bữa cơm tất niên có cả bánh chưng, thịt lợn, dưa hành… mà bộ đội ăn không được nhiều vì mệt và căng thẳng. Khoảng 8 giờ tối có lệnh của cấp trên yêu cầu toàn trung đoàn vào vị trí cấp 1 đề phòng địch tập trung quân lợi dụng đêm tối phản kích chiếm lại thị xã. Tình hình rất khẩn trương, cán bộ, chiến sĩ kiểm tra lại vũ khí, trang bị, pháo hạ thấp nòng, mỗi người sẵn sàng ở vị trí được phân công. Phía trước chỉ vài trăm mét, từng chùm pháo sáng của địch vút lên không trung, tiếng súng bộ binh xen lẫn tiếng đạn cối 60mm, M79 chốc chốc lại rộ lên… Hồi chiều, qua Đài Tiếng nói Việt Nam, tôi nghe một nhà thơ đọc bài thơ, trong đó có câu: Việt Nam gửi xương thịt ra ngoài bờ cõi/ Sông núi phân chia nhưng nhiệm vụ chẳng khoanh vùng mà lòng bồi hồi xúc động. Bởi chúng tôi là những người con Hà Nội, nhập ngũ tháng 8-1970, đến mùa xuân này là ba cái Tết xa quê hương, đất nước, làm nhiệm vụ quốc tế trên đất bạn Lào. Giữa chiến trường, trước giờ phút thiêng liêng đón chờ năm mới khi được nghe những lời thơ đầy ân tình đó, chúng tôi như được tiếp thêm sức mạnh, củng cố thêm niềm tin hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Tổ quốc và nhân dân giao phó.

Hơn nửa tháng sau đó, ngày 21-2-1973, Hiệp định Viêng Chăn chấm dứt chiến tranh, thực hiện hòa hợp dân tộc ở Lào được ký kết. Hơn 45 năm trôi qua nhưng ký ức đêm Giao thừa bên chiến hào năm ấy và nơi chúng tôi cùng các bạn Lào đón những giây phút hòa bình đầu tiên luôn in đậm trong tôi.

AN KHÁNH