Những ngày gần đây, Công an huyện Kim Sơn (Ninh Bình) phát hiện nhiều trường hợp học sinh trên địa bàn mua nguyên liệu thông qua MXH để tự chế pháo nổ với số lượng lớn. Cụ thể, khoảng 18 giờ 30 phút ngày 8-1, Đội Cảnh sát giao thông và trật tự, Công an huyện Kim Sơn phát hiện TVQ (sinh năm 2007, trú tại khối 6, thị trấn Bình Minh, huyện Kim Sơn) điều khiển xe máy biển kiểm soát 35K1-558.94 chở một thùng carton bên trong có 17 khối trụ tròn với tổng khối lượng 13,8kg. Qua kiểm tra, TVQ khai nhận là pháo nổ tự chế. Trước đó, ngày 7-1, nhận được tin báo của quần chúng nhân dân về việc VXTr (sinh năm 2007, trú tại xóm 7B, xã Lai Thành, huyện Kim Sơn) có biểu hiện sản xuất pháo trái phép, Công an huyện Kim Sơn đã triệu tập, làm việc với Tr. Tr khai nhận cách đây khoảng một tháng có mua thuốc pháo cùng một số phụ kiện trên MXH và tự chế pháo nổ để sử dụng trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023. Tr đã giao nộp 49 quả pháo nổ tự chế có tổng khối lượng 6,6kg và 2,6kg chất bột các loại nghi là phụ gia để chế tạo pháo...

leftcenterrightdel
 Hình ảnh một video hướng dẫn làm pháo nổ trên mạng xã hội.

Trên MXH hiện xuất hiện nhiều video hướng dẫn chi tiết cách làm pháo nổ... Chỉ cần gõ từ khóa “tự chế pháo nổ” hoặc “chế pháo nổ từ diêm” trên YouTube sẽ xuất hiện hàng loạt video hướng dẫn. Các video này đều có hàng chục, thậm chí hàng trăm nghìn lượt xem và bình luận. Không chỉ hướng dẫn chế tạo pháo nổ, các video này còn hướng dẫn người xem tìm mua các loại hóa chất tương ứng tại những địa chỉ có gắn đường link, thậm chí còn xuất hiện nhiều kênh cung cấp những loại hóa chất này... 

Thời gian qua, nhiều vụ tai nạn thương tâm do tự chế pháo nổ đã xảy ra. Mới đây, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã tiếp nhận bệnh nhân nam 16 tuổi, quê ở tỉnh Bắc Giang, vào viện trong tình trạng vết thương bàn tay trái phức tạp. Theo lời kể của gia đình, bệnh nhân chơi pháo tự chế, khi đang cầm pháo trên tay thì pháo nổ gây nát bàn tay trái. Đặc biệt, chiều 25-12-2022, một nhóm 6 em nhỏ tập trung tại căn nhà ở thị trấn Buôn Trấp, huyện Krông Ana (Đắk Lắk) xem chế tạo pháo. Trong quá trình nhồi, nén thuốc pháo thì không may phát nổ khiến 4 em bị thương, 2 em tử vong...

Luật sư Nguyễn Văn Thắng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, theo quy định tại Điều 5, Nghị định số 137/2020/NĐ-CP, hành vi chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc chiếm đoạt pháo nổ bị nghiêm cấm (trừ trường hợp các tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ cho phép theo quy định). Vì vậy, các cá nhân có hành vi tự chế, buôn bán pháo nổ là vi phạm pháp luật. Tùy vào tính chất, mức độ, các trường hợp này có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự. Cụ thể, người có hành vi tự chế pháo nổ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vật liệu nổ” theo quy định tại Điều 305, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Tùy vào khối lượng của thuốc nổ chế tạo ra, người có hành vi vi phạm có thể phải đối diện với mức phạt tù thấp nhất là 1 năm, cao nhất là tù chung thân. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10 đến 50 triệu đồng.

Cũng theo luật sư Nguyễn Văn Thắng, cá nhân có hành vi buôn bán pháo nổ có thể bị phạt tiền thấp nhất là 1 triệu đồng, cao nhất là 100 triệu đồng căn cứ vào khối lượng pháo nổ đã buôn bán theo quy định tại Điều 8, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP, được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 17/2022/NĐ-CP. Trường hợp tổ chức vi phạm sẽ bị áp dụng mức phạt gấp đôi mức phạt đối với cá nhân. Ngoài ra, đối tượng vi phạm còn có thể bị tịch thu phương tiện vận tải sử dụng để vận chuyển hàng cấm và buộc phải nộp lại số lợi nhuận bất hợp pháp (nếu có). Trường hợp buôn bán pháo nổ từ 6kg trở lên có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “sản xuất, buôn bán hàng cấm” theo quy định tại Điều 190, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Tự chế pháo nổ là hành vi vi phạm pháp luật, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ xảy ra tai nạn đối với người chế tạo pháo cũng như những người xung quanh. Vì vậy, mỗi người dân cần chấp hành nghiêm quy định của pháp luật, không sản xuất, tàng trữ, buôn bán pháo nổ. Đặc biệt, các bậc phụ huynh cần quan tâm giáo dục, quản lý, nhắc nhở con em mình không chế tạo, buôn bán, vận chuyển, sử dụng pháo nổ.

NAM PHONG