Buôn bán pháo trái phép-“đến hẹn lại lên”

Sau nhiều năm tạm lắng, một vài năm gần đây, tình trạng người dân sử dụng pháo nổ, trong đó có pháo hoa nổ trái phép trong dịp Tết Nguyên đán ở một số địa phương trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc lại tái diễn. Anh Phan Văn H., trú tại phường Khai Quang, TP Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) cho biết: “Đêm giao thừa Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, ngay từ chập tối, quanh khu vực tôi ở đã có nhiều tiếng pháo nổ. Càng gần đến Giao thừa thì càng nhiều tiếng pháo, thậm chí có người còn ngang nhiên bắn cả pháo hoa nổ kéo dài gần chục phút”.

Không chỉ riêng Vĩnh Phúc, những năm gần đây, tình trạng sử dụng pháo trái phép tại nhiều địa phương khác cũng diễn ra phức tạp mà nguyên nhân chính là do người dân có thể dễ dàng mua được các loại pháo lậu trên thị trường, đặc biệt là vào thời điểm giáp Tết, khi tình trạng buôn lậu pháo “đến hẹn lại lên”. Nhằm đấu tranh với loại tội phạm này, lực lượng chức năng các địa phương đã tăng cường ra quân kiểm tra, kiểm soát, quản lý thị trường, phát hiện, bắt giữ nhiều đối tượng vi phạm.

leftcenterrightdel
Một công đoạn sản xuất pháo hoa “Cánh hoa xoay” tại Nhà máy Z121, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng.  Ảnh: NGUYỄN LONG. 

Theo Công an tỉnh Vĩnh Phúc, thực hiện kế hoạch cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm bảo đảm an ninh trật tự dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, từ ngày 15-12-2021 đến nay, lực lượng công an trên địa bàn tỉnh đã phát hiện 39 vụ mua bán, vận chuyển và tàng trữ pháo nổ trái phép, với 52 đối tượng, thu giữ hơn 200kg pháo nổ các loại. Tuy nhiên, con số này chưa thấm gì so với lượng pháo lậu mà lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ ở các tỉnh miền Trung-một trong những địa bàn “nóng” về tình trạng buôn lậu pháo. Trong hai ngày 14 và 16-11-2021, Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với Công an tỉnh Quảng Trị đã phát hiện, bắt giữ 11 đối tượng trong một đường dây buôn lậu pháo nổ từ Quảng Trị về Nghệ An, tang vật thu giữ gồm hơn 2.400kg pháo nổ các loại. Chỉ tính riêng trong tháng 12-2021, lực lượng chức năng tỉnh Nghệ An đã thu giữ gần 900kg pháo lậu...

Hầu hết các loại pháo cấm xuất hiện trong nước đều có nguồn gốc từ nước ngoài, được các đối tượng nhập lậu qua biên giới với những thủ đoạn vừa tinh vi, vừa liều lĩnh. Khi đưa được pháo lậu vào nội địa, các đối tượng tiếp tục giao dịch, buôn bán bằng nhiều hình thức, nhất là giao dịch thông qua mạng xã hội khiến việc phát hiện, đấu tranh của lực lượng chức năng càng thêm khó khăn.

Xây dựng thói quen sử dụng pháo hoa hợp pháp

Để ngăn chặn tình trạng tàng trữ, vận chuyển, buôn bán, sử dụng pháo trái phép, cần thiết phải đẩy mạnh các biện pháp kiểm tra, kiểm soát trên địa bàn, quản lý thị trường, đấu tranh với các đường dây buôn lậu... Bên cạnh đó, cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, không sử dụng các sản phẩm pháo cấm, đồng thời đáp ứng nhu cầu chính đáng về sử dụng pháo của người dân trong những dịp lễ, Tết...

Nghị định số 137/2020/NĐ-CP ngày 27-11-2020 của Chính phủ về quản lý, sử dụng pháo nghiêm cấm các hành vi sản xuất, vận chuyển, tàng trữ, mua bán, sử dụng pháo nổ, bao gồm cả pháo hoa nổ (trừ các tổ chức, doanh nghiệp thuộc Bộ Quốc phòng được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ nghiên cứu, sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, cung cấp, vận chuyển, sử dụng pháo hoa nổ theo quy định). Đồng thời, nghị định cũng cho phép các cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực hành vi dân sự đầy đủ được sử dụng pháo hoa (không gây tiếng nổ) trong các dịp lễ, Tết, sinh nhật, cưới hỏi, hội nghị... Cơ quan, tổ chức, cá nhân khi sử dụng chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa.

Theo đại diện Nhà máy Z121 (Tổng cục Công nghiệp quốc phòng), hiện nay, nhà máy là cơ sở duy nhất được phép sản xuất, kinh doanh các loại pháo hoa (không gây tiếng nổ) phục vụ nhu cầu của người dân. Nhằm đáp ứng nhu cầu, thị hiếu đa dạng của khách hàng, nhất là trong những dịp lễ, Tết, xây dựng thói quen sử dụng các sản phẩm pháo hoa hợp pháp trong cộng đồng, góp phần ngăn chặn tình trạng sử dụng pháo trái phép, bảo đảm an ninh, trật tự an toàn xã hội, nhà máy đã đầu tư nghiên cứu sản xuất, kinh doanh nhiều loại pháo hoa với giá thành hợp lý trên nguyên tắc đặt lợi ích của cộng đồng, xã hội lên trên mục tiêu lợi nhuận.

Tìm hiểu, chúng tôi được biết, hiện nay, Nhà máy Z121 đã tổ chức được gần 60 điểm bán sản phẩm pháo hoa ở hơn 50 tỉnh, thành phố trên cả nước. Sản phẩm của nhà máy khá đa dạng về chủng loại, bảo đảm về chất lượng, an toàn trong sử dụng, điển hình như các sản phẩm: Ống phun nước bạc, cánh hoa xoay, ống phun hoa lửa cầm tay, giàn phun viên, giàn phun hoa... Thời gian tới, nhà máy tiếp tục mở rộng sản xuất, nâng cao chất lượng, sản lượng, đa dạng hóa chủng loại pháo hoa để đáp ứng nhu cầu, thị hiếu ngày càng cao của khách hàng.

PHƯƠNG HIỀN