Thực tiễn cho thấy, mô hình quản lý hành chính truyền thống với nhiều tầng nấc trung gian, dữ liệu phân tán, quy trình xử lý thủ công đang bộc lộ những hạn chế rõ rệt trước yêu cầu quản trị một đô thị có quy mô dân số lớn, tốc độ đô thị hóa cao và mức độ tương tác xã hội ngày càng đa dạng như TP Hồ Chí Minh sau sáp nhập. Vì vậy, việc xây dựng CQTM với nền tảng là dữ liệu số, công nghệ số và phương thức điều hành hiện đại được xem là xu hướng tất yếu nhằm nâng cao năng lực quản lý của bộ máy chính quyền. Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025, đồng chí Nguyễn Mạnh Cường, Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh xác định cốt lõi của việc xây dựng CQTM là phải đổi mới tư duy, hướng đến việc phục vụ xã hội hiệu quả, nhanh chóng và minh bạch hơn. Xây dựng CQTM không đơn thuần là ứng dụng công nghệ thông tin mà còn là quá trình chuyển đổi sâu sắc về văn hóa quản trị công. Ở đó, dữ liệu trở thành ngôn ngữ chung, công nghệ là công cụ phục vụ, người dân là trung tâm của mọi quyết sách.
 |
Người dân TP Hồ Chí Minh thực hiện dịch vụ công trực tuyến với sự hỗ trợ của thanh niên tình nguyện.
|
Thời gian qua, TP Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm từng bước hình thành mô hình CQTM. Trong đó, việc xây dựng nền tảng chính quyền số thống nhất, kết nối các sở, ngành, địa phương được xem là nội dung trọng tâm nhằm đẩy mạnh quá trình xử lý công việc trên môi trường điện tử, giảm dần sự phụ thuộc vào hồ sơ giấy. Theo bà Võ Thị Trung Trinh, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP Hồ Chí Minh, thành phố xác định dữ liệu là “tài nguyên mới” trong quản trị hiện đại nên đã ban hành chiến lược quản trị dữ liệu với 3 nhóm dữ liệu cốt lõi gồm: Người dân, doanh nghiệp và quản lý đô thị. Đây là nền tảng quan trọng để triển khai CQTM, phục vụ công tác phân tích, dự báo và hỗ trợ ra quyết định.
Song song với đó, TP Hồ Chí Minh chú trọng phát triển công dân số thông qua các chương trình phổ cập kỹ năng số, trạm công dân số tại cơ sở, giúp nhiều người dân tiếp cận, sử dụng dịch vụ công trực tuyến thuận tiện hơn. Thạc sĩ Nguyễn Tuấn Anh, chuyên gia hành chính công cho rằng: “Khi người dân thực sự làm chủ công nghệ số, họ vừa được thụ hưởng dịch vụ công vừa tham gia kiến nghị, phản hồi và giám sát hoạt động của chính quyền”. Để tiếp tục hoàn thiện mô hình CQTM, các chuyên gia cho rằng TP Hồ Chí Minh cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trước hết là tái thiết thể chế và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức.
Theo TS Vũ Thành Tự Anh, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, muốn chuyển đổi số thành công cần chú trọng đào tạo năng lực quản trị số cho đội ngũ cán bộ, nhất là ở cấp cơ sở, nơi trực tiếp tiếp xúc với người dân, doanh nghiệp. Bên cạnh đó, việc tăng cường hợp tác công-tư, huy động trí tuệ của các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp công nghệ cũng là hướng đi cần thiết. Giáo sư Vũ Minh Khương, giảng viên Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore nhận định: “Thước đo cuối cùng của CQTM không nằm ở số lượng ứng dụng hay nền tảng công nghệ mà ở chất lượng sống của người dân, mức độ tin cậy của xã hội đối với bộ máy công quyền”. Với những bước đi đã và đang triển khai cùng sự định hướng rõ ràng từ lãnh đạo và giới chuyên gia, TP Hồ Chí Minh đang từng bước tiến gần hơn tới mô hình quản trị hiện đại, hiệu quả, phục vụ nhân dân tốt hơn trong kỷ nguyên số./.