Ban Sáng tác của Hội đã nhận được 161 tác phẩm gửi tới đề cử tham dự. Trong 161 tác phẩm đó, văn xuôi có 50 tác phẩm, thơ 61 tác phẩm, lý luận phê bình 14 công trình, văn học dịch 19 và văn học thiếu nhi là 17 tác phẩm. Như vậy so với năm 2021, số lượng đề cử giảm khá nhiều, chính xác là 55 đầu tác phẩm, trong đó tập trung ở hai thể loại là thơ và văn xuôi. Qua tổ chức đọc vòng loại nghiêm túc, với nhiều cuộc họp trao đổi, bàn luận dân chủ, Hội đồng Sơ khảo các chuyên ngành đã đề cử lên Hội đồng Chung khảo 8 tác phẩm đạt quá bán số phiếu của vòng loại. Hội đồng Chung khảo dành hai ngày để đánh giá, phân tích, thảo luận kỹ lưỡng từng tác phẩm, sau đó bỏ phiếu quyết định chọn ra 5 tác phẩm để tôn vinh.
Ở thể loại văn xuôi, năm nay các thành viên Hội đồng Sơ khảo đã thống nhất chọn 5 tác phẩm đưa vào danh sách bỏ phiếu kín. Kết quả có 2 tác phẩm trình lên chung khảo, và tiểu thuyết “Bửu Sơn Kỳ Hương” của nhà văn Lý Lan đã đạt được số phiếu đồng thuận tuyệt đối của Hội đồng Chung khảo để trao giải ở hạng mục văn xuôi của năm.
Về thể loại thơ, có 61 tập thơ tham gia dự xét giải thưởng. So với năm 2021, số lượng gửi tới ít hơn. Từ kết quả đề cử của Hội đồng Sơ khảo, Hội đồng Chung khảo đã chọn tôn vinh 2 tác phẩm, đó là “Ngàn bài thơ khác” của tác giả Trần Lê Khánh và “Bóng của ý nghĩ” của tác giả Nguyễn Bảo Chân.
    |
 |
| Lãnh đạo Ban Tuyên giáo Trung ương và Hội Nhà văn Việt Nam trao giải cho các tác giả có tác phẩm đoạt giải. |
Chuyên ngành lý luận phê bình có 14 tác phẩm tham sự xét giải năm 2022. Qua thảo luận, phân tích đánh giá, phần lớn các thành viên Hội đồng Sơ khảo đều cho rằng tác phẩm dự xét giải năm nay chưa đáp ứng được những tiêu chí của giải, vì thế, không có tác phẩm nào vượt quá bán số phiếu để đề cử lên Hội đồng Chung khảo. Về phần mình, mặc dù có quyền đề cử, lựa chọn thêm những tác phẩm khác để xét nếu thấy cần thiết, nhưng Hội đồng Chung khảo nhận thấy sự lựa chọn, đánh giá của Hội đồng Sơ khảo là có cơ sở, đã bao quát đầy đủ, nên hoàn toàn tôn trọng và đồng thuận với quyết định này. Có nghĩa rằng, việc để trống hạng mục giải thưởng của chuyên ngành lý luận phê bình là hoàn toàn thỏa đáng, chính xác trong tương quan mặt bằng của năm nay với tiêu chí mà giải thưởng đặt ra.
Ở hạng mục văn học dịch, sau khi đã đọc và xem xét, cân nhắc 19 tác phẩm, công trình dịch thuật, Hội đồng Sơ khảo đã bỏ phiếu chọn ra tác phẩm "Hiệp sĩ thánh chiến" của văn hào Ba Lan Henryk Sienkiewicz, do dịch giả Nguyễn Hữu Dũng chuyển ngữ để trình lên chung khảo. Và Hội đồng Chung khảo đã đồng thuận với quyết định của Hội đồng Sơ khảo bằng số phiếu tương đối cao. Đây là công trình dịch có chất lượng, bám sát và lột tả được tinh thần của tác phẩm với ngôn ngữ tiếng Việt sinh động, chau chuốt.
Thể loại văn học thiếu nhi có 17 tác phẩm tham dự xét giải thưởng với các tác giả ở nhiều độ tuổi khác nhau, trong đó có tác giả đã thành danh và có cả tác giả mới lần đầu sáng tác. Hội đồng Sơ khảo đã thống nhất chọn 4 tác phẩm đưa vào danh sách bỏ phiếu kín. Kết quả 2 tác phẩm quá bán lọt vào chung khảo. Tại phiên họp của Hội đồng Chung khảo, các thành viên đã thảo luận, đánh giá và bỏ phiếu quyết định. Kết quả tác phẩm “Thung lũng Đồng Vang” của tác giả Trung Sĩ đã đạt được số phiếu tuyệt đối để giành giải thưởng.
Tin, ảnh: HOÀNG HOÀNG