"Đại đội trưởng của tôi” là vở kịch nổi tiếng của cố tác giả Đào Hồng Cẩm, được viết vào năm 1974. Kịch bản được xây dựng từ một nguyên mẫu có thật sau chuyến đi thực tế vào chiến trường Quảng Trị. Vở diễn do tác giả Lê Thế Song chuyển thể sang chèo; NSND, Đại tá Vũ Tự Long, Phó giám đốc Nhà hát Chèo Quân đội đạo diễn.

Vở kịch xoay quanh hai nhân vật Hùng và Thục. Đại đội trưởng Hùng là con trai của đồng chí sư đoàn trưởng, trong chiến đấu, do không nắm được tình hình dẫn đến việc chỉ huy đại đội rút quân khỏi trận địa và để mất chốt. Còn đồng chí Thục là tiểu đội trưởng, tổ trưởng tổ liên lạc đại đội, khi gặp sư đoàn trưởng đã báo cáo trung thực tình hình. Trước tình huống đó, sư đoàn trưởng đã trao đổi với chính ủy sư đoàn, quyết định bổ nhiệm đồng chí Thục làm đại đội trưởng và nhận nhiệm vụ chiếm lại chốt.

Hình ảnh Đại đội trưởng Thục (đứng giữa, trên bục) được khắc họa trên sân khấu. 

Tình huống kịch có sự đan xen những mâu thuẫn trong mỗi nhân vật. Hùng từ đại đội trưởng xuống làm chiến sĩ, còn Thục từ tiểu đội trưởng, tổ trưởng tổ liên lạc thành đại đội trưởng. Sư đoàn trưởng vừa là thủ trưởng vừa là người cha cũng phải trăn trở khi đưa ra quyết định đối với con mình. Sự hoán đổi vị trí đã tạo ra những nghi ngờ trong đơn vị về lòng trung thực, sự tranh công đổ lỗi, chuyện công-tư. Vở kịch không có nhân vật phản diện nhưng đầy kịch tính.

NSND Vũ Tự Long chia sẻ: “Vở kịch từng được 3 nhà hát kịch trong và ngoài Quân đội dàn dựng để lại dấu ấn trong lòng khán giả. Khi chuyển thể sang chèo, ê kíp thực hiện gặp những khó khăn nhất định bởi tính kịch diễn ra liên tục. Trong khi đó, chèo có trình thức biểu diễn riêng. Do vậy, ê kíp nghệ sĩ thực hiện phải dồn nhân vật để làm sao vẫn giữ được nội dung, tính tư tưởng của vở diễn nhưng vẫn đậm phong cách chèo”.

 Kể lại chuyện chiến tranh đưa lên sân khấu hôm nay là sự cố gắng của Nhà hát Chèo Quân đội. Các vấn đề đặt ra về tính tư tưởng, tính giáo dục vẫn là những bài học giá trị. Bằng ngôn ngữ nghệ thuật, vở diễn ngợi ca chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tô thắm hình ảnh cao đẹp Bộ đội Cụ Hồ.

Bài và ảnh: THƯ NGỌC

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.