Tứ Tổng nằm ở cửa ngõ phía Bắc Hà Nội, giàu truyền thống văn hóa và đấu tranh cách mạng từng được mệnh danh là “vành đai thép” bảo vệ Thủ đô trong cuộc trường kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Ông Nghiệp đã dành nhiều thời gian sưu tầm, nghiên cứu tư liệu lịch sử địa phương để rồi viết lên cuốn tiểu thuyết “Tứ Tổng”. Những tên đất, tên người được tái hiện sinh động, chân thực trong tác phẩm.

Ông Nguyễn Thế Nghiệp chia sẻ: “Tôi viết tiểu thuyết “Tứ Tổng” qua tìm hiểu lịch sử địa phương và những người dân quê tôi. Đó là những cán bộ hoạt động cách mạng, là những cụ bá, ông chánh, ông lý và những tên tay sai phản động được thêm da, đắp thịt, thổi hồn vào để trở thành những nhân vật trong tác phẩm văn học. Kể về các nhân vật và những sự kiện trong tác phẩm này, tôi muốn thể hiện tình yêu về mảnh đất và con người quê hương mình”.

 Ông Nguyễn Thế Nghiệp với cuốn tiểu thuyết “Tứ Tổng”.

Tiểu thuyết “Tứ Tổng” của Nguyễn Thế Nghiệp toát lên tinh thần “Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Trong cuộc bám trụ chiến đấu ác liệt suốt 60 ngày đêm bảo vệ Thủ đô, dân làng Tứ Tổng đã mưu trí, dũng cảm tiếp tế lương thực, thực phẩm cho các đơn vị chiến đấu giành giật với địch từng góc phố, căn nhà, tiếp nhận thương binh đưa về chùa làng sơ cứu. Chiến công lớn nhất để lại trong lịch sử Thủ đô là đêm 18-2-1947, người dân Tứ Tổng cùng đội du kích chỉ với những con thuyền gỗ đã đưa 1.200 cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô và toàn bộ vũ khí vượt qua sông Hồng an toàn lên chiến khu tiếp tục chiến đấu.

Trong những năm dài kháng chiến chống thực dân Pháp, ngay trong vùng tạm chiếm, nhân dân Tứ Tổng kiên cường chống trả những trận càn ác liệt của giặc Pháp truy lùng Việt Minh, bộ đội, du kích. Người dân Tứ Tổng nuôi giấu, bảo vệ cán bộ kháng chiến vào hoạt động bí mật trong nội thành, tổ chức mạng lưới mua và chuyển thuốc ra vùng tự do để cứu chữa thương binh, người bệnh...

Trong thư gửi nhân dân Tứ Tổng, Đại tướng Võ Nguyên Giáp viết: “Đồng bào và chiến sĩ cả nước ta, cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô và riêng bản thân tôi không bao giờ quên công lao đồng bào các xã Tứ Liên, Ngọc Thụy đã dùng thuyền đưa các chiến sĩ quyết tử Hà Nội an toàn vượt khỏi vòng vây của quân Pháp trong những ngày đầu kháng chiến toàn quốc (tháng 2-1947) và sau đó đã anh dũng chống lại trận càn quét khốc liệt của giặc”.

Các trang viết trong tiểu thuyết “Tứ Tổng” như một bức tranh sinh động về toàn dân kháng chiến ở một làng quê Hà Nội. Tác giả thể hiện mộc mạc, dung dị nhưng ẩn chứa trong đó là niềm tự hào về mảnh đất và con người Tứ Tổng giàu truyền thống cách mạng.

Bài và ảnh: NGUYỄN VĂN TRƯỜNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.