Bên trận địa pháo trực sẵn sàng chiến đấu, giờ nghỉ thao trường của cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 3, Lữ đoàn 368 rôm rả tiếng trò chuyện, trao đổi khi cùng nhau cầm trên tay những tờ báo, đố vui nhau về thành tích từng đội tuyển, cá nhân của đoàn thể thao của Việt Nam tham dự SEA Games 33 đang diễn ra tại Thái Lan được đăng tải trên Báo Quân đội nhân dân.

Ở một góc khác, dưới những tia nắng nhẹ xiên qua những bông keo lá tràm nở vàng ruộm, cùng làn gió nhè nhẹ mang đến mùi hương tràm thoang thoảng khiến cho giai điệu bản nhạc “Quê hương” qua tiếng sáo của Trung úy Trần Văn Chung, Trung đội trưởng Trung đội trinh sát, Đại đội chỉ huy, Tiểu đoàn 3 thêm lãng mạn, da diết hơn.

 Cán bộ, chiến sĩ Tiểu đoàn 3, Lữ đoàn 368 trong giờ nghỉ giải lao ngoài thao trường. 

Đại úy Phạm Thế Trường, Chính trị viên Tiểu đoàn 3 hào hứng chia sẻ: “Sau những giờ huấn luyện vất vả, thời gian nghỉ giải lao đọc báo thao trường và văn hóa, văn nghệ, sử dụng đàn ghi-ta, sáo mang lại sự phấn khởi cho anh em”.

Với Trung úy Trần Văn Chung, cây sáo trúc đã gắn bó từ khi còn là học sinh, rồi vào quân ngũ đến nay. Để “nâng tầm” đa dạng âm thanh của tiếng sáo, đồng thời hướng dẫn đồng chí, đồng đội thổi sáo, “nghệ sĩ” Trần Văn Chung đã tự đầu tư thêm cây sáo điện tử có thể kết hợp được nhiều loại nhạc cụ khác nhau như sáo trúc, tiêu, kèn saxophone, clarinet, flute... Thời gian qua, Trung úy Trần Văn Chung cùng với cây sáo trở thành hạt nhân văn nghệ của Lữ đoàn tại các liên hoan, chương trình nghệ thuật, biểu diễn trong các diễn đàn, giờ nghỉ, ngày nghỉ của đơn vị cũng như công tác dân vận, giao lưu với địa phương nơi đơn vị đóng quân.

Đại tá Trương Hoài Nam, Chính ủy Lữ đoàn 368 cho biết: “Tổ chức tốt các hoạt động văn hóa, văn nghệ (VHVN) vừa trực tiếp tạo môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, vừa góp phần quan trọng bồi đắp phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới”.

Một trong những yếu tố cốt lõi để bảo đảm hoạt động VHVN ở Lữ đoàn 368 ngày càng hiệu quả, có chiều sâu và phát triển bền vững chính là đội ngũ cán bộ, hạt nhân trong lĩnh vực này. Nhận thức sâu sắc vấn đề này, trong thời gian qua, Lữ đoàn 368 đã tiến hành rà soát, phát hiện nguồn, phân loại đối tượng theo khả năng, năng khiếu, sở trường, từ đó xây dựng kế hoạch, phương án bồi dưỡng phù hợp, có định hướng phát triển lâu dài. Cùng với đó, các hoạt động tọa đàm, diễn đàn, sinh nhật đồng đội, hội thi, hội diễn, liên hoan văn nghệ quần chúng được tổ chức thường xuyên, trở thành sân chơi sáng tạo, bổ ích và là "mảnh đất màu mỡ" để ươm mầm, phát huy tài năng.

Tuy vậy, Đại tá Trương Hoài Nam không khỏi trăn trở khi đơn vị đang thiếu cán bộ chuyên trách quản lý, giáo dục VHVN; các hạt nhân VHVN đều chủ yếu là kiêm nhiệm, chưa được đào tạo bài bản; lực lượng hạt nhân văn hóa, nhất là hạ sĩ quan, chiến sĩ không gắn bó lâu dài với đơn vị do hoàn thành nghĩa vụ quân sự là xuất ngũ. Kinh phí cho các hoạt động VHVN còn eo hẹp. “Việc bảo đảm thiết chế văn hóa, nhất là xây dựng một đội ngũ cán bộ, hạt nhân VHVN ổn định, chuyên nghiệp, có cơ chế đãi ngộ phù hợp chính là cơ sở để Lữ đoàn 368 xây dựng một môi trường văn hóa quân sự lành mạnh”, Đại tá Trương Hoài Nam khẳng định.

Giai đoạn 2021-2025, Sư đoàn 390 là đơn vị còn nhiều hạng mục nằm trong danh sách “chưa đáp ứng yêu cầu quy hoạch” về thư viện và một số phòng Hồ Chí Minh (tại Trung đoàn 27, 64...). Tuy nhiên, không trông chờ, ỷ lại, đơn vị đã chủ động “khéo co thì ấm”, tận dụng tối đa cơ sở vật chất hiện có để tổ chức hoạt động.

Tham quan một vòng các thiết chế văn hóa ở Sư đoàn 390, điểm sáng lớn nhất là hệ thống nhà truyền thống đã được củng cố, đáp ứng yêu cầu quy hoạch, đáp ứng công tác giáo dục niềm tự hào cho các thế hệ chiến sĩ. Bên cạnh đó, các phòng Hồ Chí Minh dù ở một số đơn vị phải tận dụng ghép với phòng họp, nhà ở nhưng vẫn bảo đảm trang nghiêm, đầy đủ các thiết chế tuyên truyền trực quan, tủ sách, bảng ảnh...

Dừng chân trước phòng Hồ Chí Minh của Trung đoàn 48 khi những vạt nắng cuối ngày nhạt dần trên mái nhà, không khí tập luyện chương trình nghệ thuật của các hạt nhân đơn vị chuẩn bị chào mừng kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12) và công tác dân vận trở nên sôi nổi khi có khá đông cán bộ, chiến sĩ vây quanh cổ vũ. Cầm trên tay, khoác lên vai những đạo cụ như ba lô cài lá cây; súng, xẻng “sáng tạo” từ gỗ, củi rồi tự sơn lên màu bắt mắt. Những động tác nhảy, múa của các hạt nhân văn nghệ đều là hạ sĩ quan của Trung đoàn biểu diễn khá thuần thục hòa vào giai điệu hào hùng của bài hát “Đường lên phía trước”.

Trung úy Nguyễn Trung Kiên, Chính trị viên phó Đại đội 20, Trung đoàn 48 đảm nhận vai trò “biên đạo nghệ thuật” chia sẻ, hầu hết động tác nhảy, múa trong tiết mục được “ê kíp dàn dựng” là cán bộ, chiến sĩ của đơn vị sáng tạo từ các động tác huấn luyện ngoài thao trường để các hạt nhân đã được huấn luyện thành thục, vận dụng vào nghệ thuật dễ thực hiện theo. “Khi vận động tham gia đội văn nghệ, ban đầu chiến sĩ còn e ngại, nhưng qua quá trình tập luyện rất hào hứng. Sau giờ huấn luyện vất vả trên thao trường, tới giờ tập văn nghệ, nét mặt ai cũng rạng rỡ, rủ nhau, khoác vai ra sân khấu tập luyện”, đồng chí Chính trị viên phó Đại đội 20 chia sẻ.

Trung úy Nguyễn Trung Kiên cho biết thêm, trong quá trình học tập tại Trường Sĩ quan Chính trị, đồng chí đã được đào tạo môn Văn hóa nghệ thuật, theo chương trình phối hợp với Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội, tập trung vào thực hành nhạc cụ, thanh nhạc, múa, diễn xuất (biểu diễn nghệ thuật) nên được trang bị kỹ năng biểu diễn, làm công tác văn hóa, tổ chức hoạt động văn nghệ, nâng cao đời sống tinh thần cho bộ đội. Đây cũng là một trong những môn học được đồng chí yêu thích, khi về đơn vị đã được giao kiêm nhiệm thêm công tác tổ chức, dàn dựng các chương trình nghệ thuật, phát huy được sở trường từ làm MC, nhảy múa dân vũ, biên đạo...

Có thể khẳng định rằng, khắc phục khó khăn về thiếu hụt nguồn nhân lực chuyên nghiệp, nhiều cán bộ phải kiêm nhiệm, kinh phí hạn hẹp, những “người làm văn hóa” ở các đơn vị của Quân đoàn 12 vẫn âm thầm cống hiến, sáng tạo, góp phần giữ cho “dòng chảy văn hóa” trong Quân đoàn luôn bền bỉ và lan tỏa, trở thành nền tảng tinh thần vững chắc cho bộ đội hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.