Nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ, hướng tới kỷ niệm 114 năm Ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp (25-8-1911/ 25-8-2025), Nhà hát Chèo Quân đội phối hợp với Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội biểu diễn và phát sóng vở chèo “Đại tướng Võ Nguyên Giáp” trong chương trình "Sân khấu truyền hình" tối 27-7 vừa qua.

Vở diễn được đầu tư dàn dựng với nhiều đại cảnh hoành tráng, sân khấu động bài trí hấp dẫn, nhiều lớp cảnh xúc động lấy nước mắt người xem... Đặc biệt với thế mạnh của nghệ thuật chèo truyền thống, các nghệ sĩ, diễn viên của chiếu chèo chiến sĩ đã thổi luồng gió mới cho vở chèo khi tái hiện sâu sắc hình tượng Người Anh cả của Quân đội nhân dân Việt Nam cả về tài làm tướng và tình sâu nghĩa nặng với người lính, với nhân dân.

NSND, đạo diễn Trịnh Thúy Mùi và ê kíp dàn dựng đã mang lên sân khấu không gian chiến trường rộng lớn bằng những thiết kế sân khấu ấn tượng, mang tính ước lệ khái quát, đan xen các trường đoạn hào hùng là những khoảnh khắc trữ tình, lắng đọng cảm xúc.

NSND Trịnh Minh Tiến hóa thân vào vai Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã dành nhiều thời gian nghiên cứu tài liệu lịch sử, hồi ký chiến trường và các bút ký để có được một hình tượng chân thực, gần gũi mà vẫn toát lên khí phách của vị Tổng Tư lệnh.

Vở chèo cũng khắc họa cuộc trò chuyện đầy xúc động giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp trước khi lên đường ra mặt trận, trong đó ánh lên sự tin tưởng tuyệt đối của Bác vào lớp tướng lĩnh trẻ, cũng như nỗi trăn trở, trách nhiệm lớn lao của người cầm quân trước vận mệnh của cả dân tộc.

Vở diễn làm nổi bật hình tượng Đại tướng Võ Nguyên Giáp, đặc biệt tập trung vào quyết định quan trọng khi Đại tướng thay đổi chiến thuật từ "đánh nhanh, thắng nhanh" sang "đánh chắc, tiến chắc".

Trường đoạn được thể hiện bằng ngôn ngữ chèo đặc trưng, kết hợp giữa hát, nói và lớp kịch nội tâm, góp phần khắc họa rõ nét bước ngoặt làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ chấn động địa cầu.

Với thế mạnh của nghệ thuật chèo truyền thống, các nghệ sĩ, diễn viên của chiếu chèo chiến sĩ đã thổi luồng gió mới cho vở chèo khi tái hiện sâu sắc hình tượng Người Anh cả của Quân đội nhân dân Việt Nam cả về tài làm tướng và tình sâu nghĩa nặng với người lính, với nhân dân.

Không chỉ dừng lại ở những trận mạc, hình ảnh Đại tướng còn hiện lên đầy xúc động trong đời thường. Một cảnh đắt giá là cuộc trò chuyện giữa Đại tướng và phu nhân - bà Đặng Bích Hà (nghệ sĩ Quỳnh Sen thủ vai) - trong đêm trước trận đánh lớn.  

Bám sát vào câu chuyện của từng nhân vật cụ thể, nhưng các lớp lang của vở diễn lại không sa vào kể lể mà được kết hợp khá nhuần nhuyễn tính sử thi và chất trữ tình, tập trung mô tả các phẩm chất cao đẹp của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Vở chèo cũng khéo léo lồng ghép những hình ảnh giàu cảm xúc như cảnh thăm thương binh...

... tiễn biệt đồng đội hy sinh. Những hình ảnh không chỉ khắc họa sự khốc liệt của chiến tranh mà còn góp phần tôn lên tính nhân văn trong kháng chiến. Đây cũng là chất liệu nghệ thuật đặc sắc, giúp chèo tiếp cận khán giả hiện đại mà không đánh mất hồn cốt truyền thống.

 
Phân cảnh đồng chí Tô Vĩnh Diện hy sinh được dàn dựng xúc động, không bi lụy mà tinh tế, để nỗi đau lắng sâu trong lòng người xem.

Sức sống vở “Đại tướng Võ Nguyên Giáp” của Nhà hát chèo Quân đội được chứng minh qua tình cảm của khán giả mọi lứa tuổi, nhất là học sinh và các cựu chiến binh, đồng thời là một trong những tác phẩm trọn vẹn nhất về đề tài vị Đại tướng của nhân dân, cân đối giữa cảm xúc, sự kiện và chất liệu truyền thống. 

HÀ ANH
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.