Khi Vua Hùng thứ sáu tổ chức cuộc thi tìm người kế vị, Lang Liêu, một người con hiền lành và hiếu thảo đã chọn những nguyên liệu gần gũi nhất với cuộc sống để làm ra bánh chưng và bánh giầy.

Bánh chưng hình vuông, tượng trưng cho đất, được gói ghém trong lá dong xanh, hàm ý sự hòa hợp, đoàn kết. Từng hạt gạo trắng ngần, dù nhỏ bé nhưng khi kết lại đã tạo nên một tổng thể chắc chắn. Bánh giầy hình tròn, biểu trưng cho trời, nhắc nhở con người phải luôn tôn trọng tự nhiên và sống hòa thuận.

Hai loại bánh này không chỉ đơn thuần là thực phẩm, mà còn là biểu tượng của văn hóa và tinh thần cộng đồng. Chúng gửi gắm thông điệp rằng, để xã hội phát triển bền vững, mỗi cá nhân cần gắn bó với nhau như từng hạt gạo trong chiếc bánh, cùng chung tay tạo nên giá trị lớn lao hơn.

Lịch sử dân tộc Việt Nam là minh chứng rõ nét cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết. Trong thời kỳ chiến tranh chống giặc ngoại xâm, nhân dân ta đã cùng nhau vượt qua muôn vàn khó khăn. Hình ảnh người nông dân nhường cơm sẻ áo cho bộ đội, những người mẹ Việt Nam tiễn con ra trận với niềm tin chiến thắng, hay các phong trào như "Hũ gạo kháng chiến" là biểu hiện sống động của nghĩa đồng bào. Chính sự chung sức đồng lòng đó đã làm nên những chiến thắng lẫy lừng, bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc.

Bánh chưng, bánh giầy gửi gắm thông điệp sâu sắc về tình đoàn kết, nghĩa đồng bào. Ảnh: TUẤN ĐỨC

Trong thời hiện đại, tinh thần đoàn kết tiếp tục được khẳng định trong những thử thách lớn như đại dịch Covid-19. Hình ảnh các bác sĩ, y tá không quản ngại hiểm nguy, làm việc ngày đêm để cứu chữa bệnh nhân; những chuyến xe chở nhu yếu phẩm đến từng khu cách ly; những bếp ăn từ thiện đỏ lửa giữa lòng thành phố phong tỏa đã trở thành biểu tượng của tình người. Người dân cả nước, từ già đến trẻ đều chung tay đóng góp, dù là vật chất hay tinh thần, để cùng nhau vượt qua khó khăn, hoạn nạn.

Những câu chuyện cảm động trong đại dịch đã cho thấy, dù phải đối mặt với nguy cơ mất mát, tinh thần "lá lành đùm lá rách" vẫn luôn được duy trì. Một chiếc khẩu trang, một gói mì tôm hay một lời động viên đều mang ý nghĩa to lớn khi xuất phát từ tấm lòng biết sẻ chia.

Không chỉ trong đại dịch, nghĩa đồng bào còn thể hiện rõ mỗi khi thiên tai xảy đến. Những trận lũ lụt miền Trung với sức tàn phá nặng nề, đã không thể quật ngã tinh thần người Việt. Hàng nghìn chuyến xe cứu trợ, hàng triệu tấm lòng cùng hướng về miền Trung ruột thịt, gắn kết người người trên mọi miền Tổ quốc. Từ những đứa trẻ miền quê quyên góp tiền tiết kiệm đến những doanh nhân thành đạt, đơn vị tổ chức các chương trình thiện nguyện lớn, tất cả đều chung một ý niệm: Thương người như thể thương thân.

Hình ảnh những đoàn người vượt qua dòng nước xiết để mang thực phẩm, quần áo đến tận tay đồng bào vùng lũ đã trở thành biểu tượng của lòng nhân ái. Đó là minh chứng rõ ràng rằng, trong hoạn nạn, người Việt Nam không bao giờ bỏ rơi nhau.

Nhìn lại, câu chuyện bánh chưng, bánh giầy không chỉ là một truyền thuyết mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về sức mạnh của sự đoàn kết và nghĩa đồng bào. Trong xã hội hiện đại, chúng ta đối mặt với nhiều thử thách mới như biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và khoảng cách giàu nghèo. Để vượt qua những thách thức đó, tinh thần đoàn kết vẫn luôn là kim chỉ nam, sợi dây gắn kết tất cả mọi người.

Từ chiếc bánh chưng vuông vắn đến chiếc bánh giầy tròn trịa, từ những hạt gạo gói ghém trong lá dong đến những câu chuyện đầy nhân văn trong cuộc sống, chúng ta hiểu rằng, chỉ khi mỗi cá nhân ý thức được vai trò của mình trong tập thể, chúng ta mới có thể xây dựng một xã hội vững mạnh và phát triển bền vững.

Câu chuyện bánh chưng, bánh giầy mãi là biểu tượng của tình đoàn kết, nghĩa đồng bào trong văn hóa Việt Nam. Đó không chỉ là câu chuyện của quá khứ, mà còn là kim chỉ nam cho hiện tại và tương lai, nơi mà sự đồng lòng và sẻ chia mãi là giá trị cốt lõi để dựng xây cuộc sống tươi đẹp hơn.

TƯỜNG MINH

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.