Phóng viên (PV): Nhiều năm là Ủy viên Hội đồng chung khảo Giải BCQG, đồng chí có thể cho biết quá trình tạo dựng uy tín của giải thưởng?

PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ: Tôi rất vinh dự, tự hào vì đã tham gia tất cả 19 mùa Giải BCQG; nhiều năm trong số đó, tôi còn đảm nhiệm vai trò Phó chủ tịch Hội đồng Giải. Điểm riêng có của tác phẩm báo chí là phản ánh hiện thực và tác động xã hội rất nhanh, rất mạnh, lan tỏa rộng, có khi vượt ra khỏi khuôn khổ quốc gia để đến với quốc tế. Một tác phẩm báo chí tốt có thể định hướng, tác động sâu rộng đến dư luận, nhất là khi phản ánh đúng, trúng, sắc bén thực trạng; dự báo, cảnh báo thời cơ hay nguy cơ; đề xuất giải pháp và thúc đẩy các cơ quan chức năng vào cuộc xử lý vấn đề. Chính vì vậy, Giải BCQG vẫn luôn được xã hội quan tâm vì đã tìm ra những tác phẩm có ảnh hưởng trực diện, trực tiếp đến đời sống; thậm chí tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ, sâu rộng trong xã hội chỉ trong thời gian ngắn.

PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ phát biểu tại vòng chấm chung khảo Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XIX-2024. Ảnh: SƠN HẢI

PV: Yếu tố chuyên môn trong Giải thưởng BCQG được quan tâm như thế nào, thưa đồng chí?

PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ: Giải thưởng BCQG là thước đo nghề nghiệp cho các nhà báo và cơ quan báo chí. Khi được hội đồng uy tín tầm vóc quốc gia đánh giá cao, đó là minh chứng cho chất lượng tác phẩm và trình độ nghiệp vụ của tác giả.

Một cơ quan báo chí nhiều năm đoạt giải A, giải B, nhất là giải đặc biệt thì chứng tỏ đội ngũ phóng viên ở đó đã biết nhận ra, biết dấn thân, biết nêu và góp phần xử lý các “điểm nóng”, “điểm nghẽn” của đời sống xã hội. Báo chí phát hiện, cổ vũ, góp phần nhân rộng nhân tố mới, điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực đời sống; đấu tranh không khoan nhượng với nạn tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, quan liêu; báo chí phát hiện những bất cập, lỗi thời của cơ chế, chính sách để góp ý, phản biện, hiến kế tháo gỡ, bổ sung, hoàn thiện thể chế. Báo chí còn là lực lượng xung kích trong cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác, đẩy lùi thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch. Hội đồng sơ khảo và Hội đồng chung khảo thường đánh giá cao những tác phẩm đầu tư xứng đáng về lao động báo chí, nhiều tính mới, tính chiến đấu, tính chuyên nghiệp, tính nhân văn.

PV: Trong quá trình chấm Giải BCQG, đồng chí có gặp khó khăn trong lựa chọn tác phẩm không?

PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ: Những người được mời chấm Giải BCQG đều có trình độ chuyên môn cao, uy tín, trung thực, khách quan, công bằng. Cá nhân tôi cho rằng tiếp nhận một tác phẩm báo chí không khó, nhưng chấm thì phải đánh giá, phải “soi” xem đề tài có độc đáo không, cách thể hiện có sáng tạo không, tác phẩm có thiết thực với xã hội không? Làm tốt các khâu này sẽ bảo đảm cho sự thẩm định, đánh giá, tôn vinh tác phẩm đúng, trúng, khách quan. Vì những trình bày vừa nêu, tôi khẳng định Giải BCQG là giải thưởng nghề nghiệp danh giá nhất của giới báo chí, đặt trong bối cảnh có khá nhiều giải báo chí được tổ chức hằng năm.

PV: Giải BCQG lần thứ XIX-2024 lần đầu tiên trao Giải Báo chí đa phương tiện và Giải Báo chí sáng tạo. Quan điểm của đồng chí như thế nào khi có ý kiến cho rằng dù hình thức có thời thượng thế nào, cốt yếu vẫn là nội dung?

PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ: Tôi đồng tình với nhận định này. Sáng tạo không chỉ nằm ở báo điện tử. Một bài báo in, một tác phẩm phát thanh, một bài nghiên cứu sâu trên một tạp chí... cũng có các phẩm chất sáng tạo-sáng tạo trong nội dung, hình thức thể hiện, cách tiếp cận và xử lý thông tin. Bản chất của sáng tạo là sự mới mẻ và có giá trị thực sự với xã hội. Dù là khen ngợi cái tốt hay phê phán cái xấu, đều cần sáng tạo để lay động người đọc, thúc đẩy họ suy nghĩ hoặc hành động.

PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

HOÀNG HOÀNG (thực hiện)

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.