Tôi cũng đã có những tháng ngày như thế. Từng tấm ảnh của chị khiến nỗi nhớ biển trong tôi lại dâng lên cồn cào. Và tôi nhận ra trong tâm hồn mình luôn có một khoảng riêng dành cho biển, song hành cùng những dáng hình thân thuộc đã ở bên tôi trong từng chặng đường đời.
Quê tôi là một xóm nhỏ ven rừng, vượt qua rừng sẽ đến được biển. Ngày còn bé, tôi hay đi cùng các anh chị lớn trong nhà ra biển để tắm và đợi mặt trời lên. Mùa hè, ngày dài, đêm ngắn, nên chúng tôi đi khi còn rất sớm mà trời đã bắt đầu hửng sáng. Nếu dậy muộn sẽ không kịp đón bình minh. Lần nào được ra biển cùng mọi người, tôi đều háo hức-sự háo hức, chờ đợi ấy đã hiện diện trong tôi từ đêm hôm trước. Nhiều lần tôi tỉnh dậy trong lúc đang ngủ để xem đồng hồ. Ấy vậy mà cũng có khi tôi ngủ quên. Thấy tôi ngủ say nên anh chị không nỡ đánh thức, lúc tôi tỉnh dậy nắng đầu ngày đã rọi khắp không gian.
Biển trong tôi luôn là một niềm vui trong trẻo, bất tận. Tôi vẫn còn nhớ rất rõ cảm giác vừa sợ vừa hồi hộp khi cùng mọi người đi trên con đường cát, xuyên qua cánh rừng già giữa buổi sớm trời còn nhá nhem. Gió hiu hiu thổi trên những tán cây phi lao, màn sương mỏng vương trên cành lá. Chúng tôi vừa đi vừa chuyện trò cho không gian bớt vắng lặng. Ngày rạng dần. Khi nghe được tiếng sóng biển vỗ ầm ào phía xa xa cũng là lúc những tia nắng hồng đầu tiên chiếu xuống. Mặt trời đỏ ửng còn lấp ló một nửa ở chân trời. Gió biển vi vút, lành lạnh, phóng khoáng tràn vào những đồi cát trắng. Những con còng gió tinh nghịch bò qua lại trước lối chúng tôi đi. Biển trời thênh thang, xanh biếc hiện ra trong tầm mắt.
Lòng tôi lần nào cũng muốn vỡ òa trước khung cảnh ấy. Cát mịn nâng bàn chân bé nhỏ của tôi. Những bước chân hồ hởi chạy ùa ra biển trong tiếng nói cười sảng khoái, vô tư. Gió biển mằn mặn. Nước biển ấm. Sóng vỗ nhẹ nhàng. Nghe lời người lớn, chúng tôi chỉ tắm ở gần bờ, nước dâng đến lưng quần tôi. Anh tôi dạy tôi tập bơi từ những lần ra biển. Tôi thích được ngồi trên bãi cát trắng mịn đợi mặt trời lên ở nơi biển tiếp giáp với trời. Ánh nắng đầu ngày ấm áp, nguyên sơ. Từng đàn chim chao lượn trước bình minh khoáng đạt, huy hoàng. Tôi thả hồn ngắm nhìn những chiếc thuyền bềnh bồng theo sóng, lòng thường tự hỏi những chiếc thuyền ấy đến từ đâu và sẽ về đâu giữa biển trời bất tận. Những người trên thuyền có đang hướng về phía bờ như tôi đang chăm chú ngắm nhìn thuyền của họ không? Rồi tôi lại vu vơ nhớ lại những câu chuyện của mẹ về lòng biển bao la, về hoa muống biển mang sắc tím vời vợi nỗi niềm…
Khi tôi lên cấp ba, phải học xa nhà, những lần được ra biển cùng anh chị tôi cũng ít dần. Làng quê thay đổi nhiều, những đứa trẻ lớn lên lại mải miết trong dòng chảy tất bật của cuộc sống. Nơi tôi trọ học là một thành phố ven biển. Những ngày tháng ấy biển trong tôi là nỗi nhớ nhà mênh mang. Mỗi tối đi học về cùng đám bạn, đạp xe trên con đường ven biển lung linh những ngọn đèn, tôi thường hướng ánh nhìn về phía khơi xa. Biển những đêm trăng sáng ẩn chứa một nỗi buồn bảng lảng, mông lung, từng đợt sóng vỗ vọng lên thanh âm của nỗi cô đơn sâu thẳm. Trăng dát ánh vàng bàng bạc, loang loáng trên mặt biển. Vài ánh đèn nhấp nháy từ đoàn thuyền ngoài khơi xa. Tôi nhận ra sau bao sôi nổi, ồn ã ban ngày là một gương mặt biển rất khác về đêm, hút tôi vào những chênh vênh, ưu tư tuổi mới lớn.
Trong “Biển của mỗi người” của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, có đoạn “càng ồn ào lễ hội, người ta càng cô đơn, càng đông đúc chung quanh ta càng đơn độc, bởi có những tâm hồn không ai chạm thấu được”. Tôi rời xa những ồn ào, đông đúc ấy của cuộc đời để được về với biển, biển của riêng tôi và của một phần ký ức. Đứng trước biển mênh mông nhưng lòng tôi lại không cảm thấy cô đơn. Có lẽ tình yêu biển lặng thầm đã xóa nhòa nỗi cô đơn, để tôi được hòa mình vào khung trời tự do, mạnh mẽ vượt qua những thăng trầm…
Tản văn của TRẦN VĂN THIÊN