Theo Kế hoạch số 801/KH-BGDĐT ngày 4-11-2016, về triển khai thực hiện phòng, chống tai nạn, thương tích trẻ em giai đoạn 2016-2020 của ngành giáo dục, đến năm 2020, hơn 70% các trường phối hợp với phụ huynh tổ chức các lớp học bơi trong và ngoài nhà trường cho học sinh; có kế hoạch triển khai mô hình dạy, học bơi an toàn phù hợp tại trường. Thế nhưng, lướt nhanh qua các văn bản chính thống về phổ cập bơi lội ở nước ta, dễ thấy rằng thế nào là biết bơi an toàn hay chuẩn bơi để sống sót chưa được đặt ra thành một tiêu chuẩn cụ thể.
Việt Nam là nước có rất nhiều sông suối, ao hồ, biển... Diện tích mặt nước rất rộng, khiến xác suất vì một lý do nào đó bị rơi nước là rất lớn, thế nhưng không phải ai cũng biết bơi, nếu không muốn nói số lượng người biết bơi để sống sót là không nhiều.
Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, hiện chỉ có khoảng 35% học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở Việt Nam biết bơi. Thực tế, vấn đề dạy bơi trong trường học đã được chú ý trong những năm gần đây. Trường học có đủ điều kiện thì xây bể bơi, hoặc hình thành nhóm các trường sử dụng bể bơi chung. Nhà có điều kiện thì phụ huynh chủ động cho con đi học bơi ở trung tâm thể thao. Những khu vực dân cư xa bể bơi, hoạt động tập bơi được thực hiện ở sông, hồ... tuy điều kiện an toàn kém hơn nhưng đều chung mục đích giúp học sinh biết bơi. Những trường hợp chủ động học bơi này tập trung diễn ra ở thành phố, khu vực có điều kiện. Còn tại những vùng có nguy cơ cao xảy ra đuối nước như vùng thường xuyên xảy ra lũ lụt, vùng khó khăn, trẻ em gần như không có điều kiện tiếp xúc bể bơi.
Một nguyên nhân khác của vấn đề này là việc “xóa mù bơi” hiện nay theo kỳ học ngắn hạn, giống kiểu “bắt cóc bỏ đĩa”, gây lãng phí mà không hiệu quả. Trong khi bơi là kỹ năng suốt đời, nếu không có sự rèn luyện thường xuyên, việc “chữ thầy trả thầy” sau khi kết thúc khóa học là điều rất dễ xảy ra. Bên cạnh đó, việc đưa ra một chuẩn bơi để an toàn như thời gian đứng nước, quãng đường bơi tối thiểu, kỹ năng xử lý khi bất ngờ rơi xuống nước sâu... vẫn chưa được quan tâm đúng mức.
Theo số liệu của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, hằng năm cả nước có hàng nghìn người tử vong do đuối nước, trong đó có khoảng 2.000 trẻ em. Nếu đây là con số người chết do một loại dịch bệnh, có lẽ sự hình dung về mức độ nguy hiểm sẽ rõ ràng hơn. Đã đến lúc công tác này cần được quan tâm quyết liệt hơn, để kiến thức giáo dục kỹ năng cho trẻ về bơi lội, kỹ năng tồn tại dưới nước cũng quan trọng không kém những kiến thức về văn, toán hay ngoại ngữ...
THÁI AN