Tiểu đoàn 929 (Quân khu 4) chúng tôi nhận nhiệm vụ là lực lượng chủ yếu tấn công vào đồn Huội Mua. Theo phương án tác chiến của tiểu đoàn được cấp trên thông qua: Đại đội 1 là lực lượng chủ công đánh vào hướng chủ yếu, Đại đội 2 của tôi đánh vào hướng thứ yếu, Đại đội 3 làm lực lượng thê đội 2, sẵn sàng ứng phó các tình huống. 

Trung tướng Nguyễn Mạnh Đẩu kể chuyện chiến đấu. 

Chiều 15-4-1965, cả đoàn quân vòng lá ngụy trang của Tiểu đoàn 929 xuất kích vào chiếm lĩnh vị trí tập kết. Đúng 6 giờ tối, pháo 105mm và cối 120mm đặt cách trận địa chừng 5km, đồng loạt khai hỏa. Lần đầu tiên được nghe tiếng nổ đầu nòng (tiếng đề-pa), tiếng đạn rít trên không rất trúng đích, chúng tôi mừng vô cùng. Chúng tôi vào đến vị trí xuất phát tấn công, cách đồn địch chừng 200m, dừng lại dùng xẻng đào hố cá nhân. Pháo binh vẫn dồn dập nã đạn. Trong đồn nhiều đám cháy bốc lên cao. Chắc quân địch cho rằng, ta chỉ tập kích bằng hỏa lực, không có bộ binh, nên chưa thấy động tĩnh gì. Thỉnh thoảng trong đồn bắn vu vơ ra xung quanh trận địa mấy quả cối và mấy loạt đại liên như thể thăm dò. Cả một vùng rực sáng. Tiểu đội trưởng Đinh Xuân Bài nhắc tôi chú ý giữ khoảng cách kẻo lạc. Mọi người trong tư thế sẵn sàng nổ súng. Chừng 10 phút, pháo chuyển làn. Từ phía sau, hai phát pháo hiệu đỏ rực vút lên không trung. Trung đội trưởng Lê Đôn Quý lệnh cho toàn trung đội vượt qua hàng rào, đánh thẳng vào tiền duyên địch. Chúng tôi vừa vượt qua hàng rào bằng cây khô, băng qua lớp hàng rào thép gai, cách chiến hào tiền duyên của địch chừng 100m thì các họng súng trong đồn bắn tới tấp vào đội hình. Trong giây lát tất cả các hướng tấn công đều bị khựng lại. Tiểu đội trưởng Đinh Xuân Bài hô:

- Liệu, dùng B40 bắn vào lô cốt đầu cầu!

Anh Nguyễn Văn Liệu phóng hai quả liền nhau mà vẫn không trúng mục tiêu. Anh Đinh Xuân Các xả tiếp một tràng trung liên vào đó cũng chẳng ăn thua. Từ dưới nhìn lên, các hỏa điểm của địch bắn ra đỏ rực, đạn bay chíu chíu, cày xới xung quanh chúng tôi. Thực sự, lúc đó tôi cũng hoảng. Nói không sợ là tự dối lòng mình. Từ phía sau đội hình, Đại đội trưởng Nguyễn Văn Dương điều khẩu đội ĐKZ 75mm được tiểu đoàn tăng cường cho đại đội, đặt ngắm bắn trực tiếp mấy phát liền. ĐKZ vừa bắn xong, anh hô: "Xung phong!". 

Đáp lời anh, cả Trung đội 2 chúng tôi vừa chạy thốc lên vừa cặp súng bắn trong làn đạn địch. Anh Liệu bắn tiếp một quả B40, chúng tôi nhìn rõ quả đạn lao vút, cắm phập vào lô cốt đầu cầu nổ rầm lên. Khẩu đại liên địch bị tiêu diệt. Cả trung đội lao lên chiếm được chiến hào ngoài cùng.

Nhìn lại đội hình, tôi đã thấy thưa dần. Theo lệnh anh Lê Đôn Quý, các tiểu đội xốc lại lực lượng, bám chắc tiền duyên đánh lấn vào trong. Tiếng lựu đạn nổ, tiếng súng bộ binh các loại nổ trộn nhau. Anh Bài chỉ huy chúng tôi đánh thốc vào sườn bên phải. Tôi ném 2 quả lựu đạn, bắn liền cả kẹp đạn CKC.

Trong vòng 1 giờ, từ chiến hào tiền duyên địch, đại đội chúng tôi đánh chiếm được mỏm đồi thấp phía ngoài. Từ đây phát triển vào tung thâm phải qua một cái yên ngựa. Đồi phía trong cao hơn. Trên cao hai khẩu đại liên địch bắn chéo cánh sẻ. Thêm vào đó là các loại súng phóng lựu, cối 81mm của địch bắn ra dữ dội. Ta và địch giằng co hàng giờ. Mấy lần đại đội tổ chức tấn công đều bị địch đánh bật lại, bị tổn thất nhiều. Anh Dương không chịu lùi, trực tiếp dẫn Trung đội 1 đánh thốc lên lần nữa, lại cũng bị thương vong quá nửa. Bản thân anh Dương bị thương vào đầu và chân, anh em phải cõng ra.

Trung tướng Nguyễn Mạnh Đẩu (thứ 2 từ trái sang) trong một lần gặp mặt đồng đội. 

Phía bên Đại đội 1 là hướng tấn công chủ yếu của tiểu đoàn cũng gặp khó khăn, thưa dần tiếng súng, chỉ đánh chiếm được non một nửa trận địa địch. Ta thương vong lớn. Địch co cụm chống trả quyết liệt, chờ viện binh. Nếu tình trạng này kéo dài, trời sáng, địch sẽ cho máy bay đến oanh kích và cho bộ binh đến chi viện. Lệnh của trên cho tiểu đoàn rút lui. Đề phòng địch phản công, đại đội bố trí thực hành rút theo kiểu cuốn chiếu. Đưa thương binh, liệt sĩ ra trước, các trung đội lần lượt rút dần. Đến 7 giờ sáng hôm sau, cả tiểu đoàn mới về đến hậu cứ. Trận này tôi có mấy người bạn hy sinh. Trong đó tôi thương nhất là Cồng, 18 tuổi, cao to, trắng trẻo, đẹp trai, quê Tĩnh Gia, Thanh Hóa, bị thương nặng cụt cả hai chân. Cồng còn tỉnh táo nhưng khiêng ra đến được nửa đường về hậu cứ thì hy sinh vì mất quá nhiều máu. Một trận đánh không thành công nhiều tiếc nuối. Sau đó đơn vị đã tổ chức rút kinh nghiệm và xốc lại đội hình để chuẩn bị cho những trận đánh tiếp theo. Với riêng tôi, đây là một cuộc thử lửa mà cho đến tận bây giờ tôi còn nhớ mãi. Giữa bom đạn kẻ thù và lằn ranh của sự sống và cái chết, nhưng không một ai trong chúng tôi nao núng tinh thần. Một trận đánh tuy thất bại nhưng ở đó lại ngời sáng tinh thần quyết tâm của những người lính Bộ đội Cụ Hồ sẵn sàng chiến đấu, hy sinh khi đối mặt với kẻ thù xâm lược!

Trung tướng NGUYỄN MẠNH ĐẨU