Trong một tuyên bố ngày 4-11, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết: "Mỹ bắt đầu quá trình rút khỏi Hiệp định Paris. Theo các điều khoản của hiệp định, Mỹ đã gửi thông báo chính thức về việc rút khỏi hiệp định này đến Liên hợp quốc (LHQ). Việc rút khỏi hiệp định này sẽ có hiệu lực sau một năm kể từ sau khi thông báo được gửi đi". Điều này đồng nghĩa với việc Mỹ sẽ không còn là thành viên của Hiệp định Paris về BĐKH từ ngày 4-11-2020, một ngày sau ngày bầu cử Tổng thống vào năm sau. Ngoại trưởng Mike Pompeo cũng cho biết, Mỹ sẽ tiếp tục sử dụng năng lượng một cách thực tế và sẽ chứng minh rằng chính công nghệ và mở cửa thị trường mới dẫn đến sự thịnh vượng, giảm lượng khí thải và bảo đảm nguồn năng lượng.
Hiệp định Paris về BĐKH được thông qua tại Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của LHQ lần thứ 21 ở Paris (Pháp) năm 2015 nhằm mục tiêu cắt giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính toàn cầu về mức gần 0 vào năm 2050. Tổng cộng đã có 187 nước và vùng lãnh thổ ký kết vào bản hiệp định lịch sử này.
Tuy nhiên, ngày 1-6-2017, Tổng thống Donald Trump đã quyết định sẽ rút khỏi Hiệp định Paris về BĐKH vì ông cho rằng thỏa thuận này đã áp đặt "gánh nặng kinh tế không công bằng" đối với người lao động, doanh nghiệp và người nộp thuế ở Mỹ, làm suy yếu nền kinh tế Mỹ, khiến nhiều người mất việc làm, gây xói mòn chủ quyền quốc gia và đặt Washington vào thế bất lợi so với các nước khác trên thế giới. Ngay từ khi thực hiện chiến dịch vận động tranh cử tổng thống năm 2016, ông Donald Trump cũng đã cam kết với các cử tri về việc sẽ rút Mỹ khỏi hiệp định này. Theo ông, hiệp định này sẽ khiến nước Mỹ tổn hại hàng nghìn tỷ USD, cản trở các ngành công nghiệp khai thác dầu mỏ, khí đốt, than đá và cả lĩnh vực sản xuất cơ khí.
Mới đây, tại hội nghị năng lượng ở Pittsburgh (Mỹ) hôm 23-10, ông chủ Nhà Trắng Donald Trump cũng đã tái khẳng định kế hoạch rút Mỹ khỏi hiệp định này. Tổng thống Donald Trump cho rằng: "Hiệp định Paris sẽ khiến các nhà sản xuất Mỹ phải đóng cửa do những quy định hạn chế quá mức, trong khi lại cho phép các nhà sản xuất nước ngoài gây ô nhiễm”. Ông cũng nhấn mạnh, thực hiện chính sách “Nước Mỹ trước tiên” chính là không gây tổn hại cho người dân Mỹ và không giúp những quốc gia gây ô nhiễm làm giàu.
LHQ cảnh báo hiện tượng BĐKH có nguy cơ kéo theo những thảm họa thiên nhiên tàn khốc, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của nhân loại, đồng thời kêu gọi các nước trên thế giới tăng cường các biện pháp đối phó với BĐKH. Trong bối cảnh này, thông báo của Washington về việc khởi động tiến trình rút khỏi Hiệp định Paris về BĐKH ngay lập tức đã gây ra những phản ứng. Ông Robert Menendez, nghị sĩ Đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện cáo buộc chính quyền của Tổng thống Donald Trump "một lần nữa thể hiện thiếu tôn trọng các đồng minh, nhắm mắt làm ngơ trước sự thật và tiếp tục chính trị hóa thách thức môi trường lớn nhất thế giới". Pháp bày tỏ lấy làm tiếc trước quyết định trên của Mỹ. “Chúng tôi rất tiếc về điều này và nó làm cho sự hợp tác Pháp-Trung Quốc về khí hậu và đa dạng sinh học trở nên cần thiết hơn”, Tổng thống Emmanuel Macron nói khi đang ở thăm Trung Quốc. Trong khi đó, Bộ trưởng Môi trường Nhật Bản Shinjiro Koizumi coi hành động của Mỹ là "rất đáng thất vọng". Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cũng bày tỏ sự thất vọng về quyết định của Mỹ, đồng thời cho rằng cộng đồng quốc tế cần đối phó với tình trạng Trái Đất ấm lên.
Theo giới quan sát, nước Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump với phương châm "Nước Mỹ trước tiên" đang dần tách khỏi những ràng buộc chung của cộng đồng quốc tế, rũ bỏ trách nhiệm của một cường quốc. BBC dẫn một báo cáo của Viện Các vấn đề quốc tế và châu Âu cho rằng quyết định rút khỏi thỏa thuận Paris của Tổng thống Donald Trump sẽ gây ra ảnh hưởng lớn do các nước khác có thể "nhân sự việc đó mà làm theo".
LÂM ANH