Ứng dụng rộng rãi trong ngành công nghiệp ô tô và điện tử
Theo Báo cáo phát triển công nghiệp và công nghệ robot Trung Quốc được công bố ngày 22-8, đến nay mức độ phát triển chung của ngành công nghiệp robot ở nước này liên tục được cải thiện, lĩnh vực ứng dụng mở rộng đáng kể, quá trình nội địa hóa các thành phần cốt lõi cũng được đẩy nhanh. Những ưu thế về robot cộng tác, robot logistics, robot đặc chủng và các sản phẩm khác liên tục được cải tiến, hình thành nhiều doanh nghiệp đổi mới.
Năng lực đổi mới công nghệ là tiêu chí cho sự phát triển công nghệ robot và sức mạnh công nghệ của Trung Quốc, cũng là điểm cốt lõi trong năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp robot ở nước này. Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 về phát triển ngành công nghiệp robot của Trung Quốc đã đưa ra định hướng tăng cường nghiên cứu công nghệ tiên tiến và phổ biến, đẩy nhanh chuyển giao và chuyển đổi các thành tựu đổi mới, đồng thời xây dựng chuỗi đổi mới công nghệ công nghiệp hiệu quả. Số liệu từ các bằng sáng chế cho thấy, hướng phát triển kỹ thuật mô đun, tái cấu trúc robot, lập kế hoạch đa tác vụ và điều khiển thông minh, nhận thức thông tin và điều hướng đã đạt được nhiều thành quả quan trọng.
Những năm gần đây, các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, vật liệu mới và giao diện não-máy tính đã phát triển nhanh chóng. Với vai trò là vật mang và nền tảng của công nghệ tiên tiến, tốc độ tích hợp sâu với công nghệ tiên tiến, đã tác động sâu sắc đến hình dạng, chức năng và các trường hợp ứng dụng của robot. Đây cũng là nội dung được Trung Quốc tích cực nghiên cứu, phát triển và đạt được nhiều kết quả mới về đổi mới công nghệ.
Những năm gần đây, nhờ sự phát triển nhanh chóng của công nghệ robot và không ngừng khai thác tiềm năng thị trường, ngành công nghiệp robot toàn cầu đã duy trì xu hướng tăng trưởng, trong đó Trung Quốc là một động lực tăng trưởng quan trọng. Ngành công nghiệp ô tô và điện tử vẫn là những lĩnh vực có ứng dụng robot cao nhất.
    |
 |
Robot bốc xếp sản phẩm sữa tươi của Tập đoàn Yili, khu tự trị Nội Mông, Trung Quốc. (Ảnh: Nhandan.vn)
|
Trung Quốc có thị trường ứng dụng robot rộng lớn. Robot hình người có tốc độ phát triển nhanh chóng. Nhờ triển khai hiệu quả kế hoạch hành động "robot +", việc ứng dụng robot ở Trung Quốc ngày càng mở rộng, nhất là các lĩnh vực năng lượng mới, y tế, kiểm tra nguồn điện, quang điện…, qua đó thúc đẩy chuyển đổi số và nâng cấp “thông minh hóa” của ngành. Số liệu thống kê cho thấy, năm 2022, quy mô thị trường robot y tế của Trung Quốc ước đạt 9 tỷ nhân dân tệ, tốc độ tăng trưởng kép từ năm 2018 đến 2022 đat khoảng 25%. Ước tính quy mô thị trường sẽ đạt 22,1 tỷ nhân dân tệ vào năm 2025.
Không chỉ trong lĩnh vực y tế, robot dịch vụ ở Trung Quốc cũng đang phát triển nhanh chóng. Robot dịch vụ dân sinh, giáo dục, hướng dẫn tham quan, giao hàng, dọn dẹp… được sử dụng rộng rãi ở trường học, khách sạn, nhà hàng, siêu thị. Ngoài ra, robot ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nhiều công trình lớn như hàng không vũ trụ, thám hiểm mặt trăng hay phát hiện hỏa hoạn, kính viễn vọng, đường sắt Thanh-Tạng. Đơn cử như robot vận hành và bảo trì của kính viễn vọng “Thiên Nhãn Trung Quốc” (FAST) có thể thực hiện kiểm tra an toàn trên cáp thép và ròng rọc đặt ở độ cao 100 mét, đồng thời tự động duy trì các mục tiêu laser trên bề mặt phản chiếu có độ dốc lớn, giúp cải thiện đáng kể hiệu quả sử dụng của kính viễn vọng. Riêng nửa đầu năm 2023, đã có 222.000 robot công nghiệp ra đời tại Trung Quốc, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm ngoái, trong lính vực dịch vụ có 3,53 triệu robot, tăng 9,6% so với cùng kỳ.
Hệ thống dây chuyền hoàn chỉnh
Với tiến trình số hóa toàn cầu và việc hình thành các mô hình trí tuệ nhân tạo lớn, ngành công nghiệp robot hình người đang đứng trước những cơ hội phát triển quan trọng. Năm 2022, Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs công bố một báo cáo cho rằng nếu kịch bản lý tưởng nhất diến ra, thị trường robot hình người có thể đạt 154 tỷ USD vào năm 2035.
Còn theo báo cáo về robot hình người do công ty Huaan Securities công bố vào tháng 8 năm nay, chuỗi công nghiệp robot hình người hiện vẫn đang ở giai đoạn đầu và tập trung vào các thành phần cốt lõi ở lĩnh vực thượng nguồn như bộ giảm tốc, cảm biến, bộ điều khiển và chip; trong khi các ứng dụng ở lĩnh vực hạ nguồn như: Hậu cần, an ninh, chăm sóc người già và hỗ trợ người khuyết tật… vẫn còn rất nhiều tiềm năng tăng trưởng. Báo cáo chỉ ra rằng để robot hình người được thương mại hóa trên quy mô lớn và tiếp cận được hàng nghìn hộ gia đình, điều quan trọng là phải giải quyết được vấn đề giá thành.
Hiện tại, do chi phí nghiên cứu phát triển và nhu cầu thị trường dẫn đến số lượng chế tạo ít, giá thành đắt đỏ, nhiều robot hình người vẫn chưa được chính thức thương mại hóa hoặc mức độ thương mại hóa không cao.
Chuyên gia Tống Vĩ thuộc Phòng thí nghiệm Chi Giang cho biết, robot hình người do đơn vị này chế tạo hiện có giá hàng trăm nghìn USD. Cục Kinh tế và Thông tin Bắc Kinh đã ban hành văn bản nhằm tích hợp các nguồn lực sáng tạo hàng đầu trong và ngoài nước, thành lập một trung tâm sáng tạo robot hình người và thực hiện nghiên cứu về các công nghệ phổ biến quan trọng. Nhờ đó, trong quy hoạch tổng thể ở cấp quốc gia có thể tích hợp nguồn lực để tối đa hóa lợi thế.
Hiện nay, Trung Quốc có hệ thống dây chuyền công nghiệp lớn nhất thế giới với đầy đủ các chủng loại và cơ sở vật chất hỗ trợ hoàn thiện. Ngành công nghiệp robot về cơ bản đã hình thành một hệ thống dây chuyền công nghiệp hoàn chỉnh từ các bộ phận, máy móc đến các ứng dụng tích hợp và lợi thế này sẽ ngày càng hoàn thiện.
THANH SƠN
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.