QĐND - Trong bối cảnh các cuộc đàm phán về biến đổi khí hậu- thủ phạm chính gây ra tình trạng nắng nóng lan rộng trên thế giới hiện nay, để tiến tới ký kết một thỏa thuận khí hậu toàn cầu, diễn ra chậm chạp, một số nước châu Âu đang trở thành nạn nhân tiếp theo của tình trạng nắng nóng kỷ lục sau một số nước châu Á.

Tại khu vực châu Âu, Pháp đang phải đối mặt với đợt nắng nóng kỷ lục trong vòng 60 năm qua. Cơ quan Khí tượng Pháp cho biết, nhiệt độ tại nhiều khu vực của nước này đã vượt ngưỡng 40 độ C vào ngày 30-6. Trong đó, nhiệt độ tại khu vực Gironde ở miền Tây Nam nước Pháp lên tới 42 độ C. Nắng nóng trong những ngày này ở Pháp được cho là có thể vượt ngưỡng nhiệt độ kỷ lục từng được ghi nhận vào năm 2003 khiến hàng nghìn người thiệt mạng, trong đó có nhiều nạn nhân là người già về hưu. Khi thảm họa nắng nóng xảy ra thời gian đó, các giới chức Pháp đã bị chỉ trích vì đối phó với tình hình nắng nóng chậm chạp và không hiệu quả.

Khán giả ngồi dưới nắng nóng xem một trận thi đấu ten-nít ở Anh. Ảnh: AP

Theo ghi nhận kể từ năm 1952, chưa bao giờ thời tiết nắng nóng lại tới sớm như năm nay. Nguyên nhân được cho là do luồng không khí nóng xuất phát từ Tây Ban Nha, quốc gia cũng đang vật lộn với nắng nóng vượt ngưỡng 40 độ C. Chính phủ nước này đã buộc phải ban hành báo động tại nhiều tỉnh thành, trong đó, đặt mức báo động đỏ (mức cảnh báo cao nhất) trong thang báo động nhiệt độ thời tiết, cho tỉnh Coóc-đô-ba. Cảnh báo này đồng nghĩa với việc nhiệt độ đang ở mức đe dọa sức khỏe. Nhiệt độ tại khu ngoại thành Coóc-đô-ba được dự báo có thể lên tới 44 độ C. Trong khi đó, khoảng 40 tỉnh khác trên toàn quốc gia được đặt dưới báo động cam, mức cao thứ hai. Đây được cho là hiện tượng thời tiết bất thường ở quốc gia nằm ở Tây Nam châu Âu này. Trong khi đó, tại quốc gia láng giềng Bồ Đào Nha, chính phủ cũng ban bố báo động cam tại 4 khu vực. Hai nước đề ra cảnh báo đề phòng cháy rừng trong thời điểm nhiệt độ lên cao bất thường.

Còn tại I-ta-li-a, Bộ Y tế cũng vừa nâng mức báo động cam ở một số thành phố nước này, nhằm cảnh báo nguy cơ nắng nóng có thể ảnh hưởng tới sức khỏe người dân. Đây là đợt nóng nhất kể từ khi mùa hè bắt đầu ở I-ta-li-a. Theo các đài dự báo thời tiết I-ta-li-a, đợt nóng do gió thổi từ sa mạc Xa-ha-ra của châu Phi sang châu Âu này sẽ làm nhiệt độ tăng khoảng 6 độ so với nhiệt độ trung bình trong thời gian này ở quốc gia hình chiếc ủng. Theo ông An-tô-ni-ô Xa-nô (Antonio Sano), Giám đốc trang dự báo thời tiết Ilmeteo.it, đây là một mùa hè rất dài và nóng bỏng với I-ta-li-a, nhiệt độ cao có thể kéo dài đến những ngày đầu của tháng 9, trong khi thời gian đầu tháng 10 cũng sẽ nóng hơn bình thường. Ông A.Xa-nô cảnh báo hè 2015 sẽ là mùa hè nóng nhất kể từ năm 2003 và là mùa hè có nhiệt độ cao thứ hai ở I-ta-li-a trong vòng 30 năm qua.

Ngoài các nước trên, nhiều quốc gia khác tại châu Âu như Anh, Bỉ cũng sẽ có một mùa hè nắng nóng khắc nghiệt vì luồng không khí nóng này. Anh đang phải hứng chịu đợt nắng nóng khắc nghiệt khi nhiệt độ có thể lên tới 35 độ C. Các chuyến tàu của Anh đã được yêu cầu chạy chậm lại nhằm bảo đảm an toàn khi nhiệt độ quá nóng có thể làm cong các tuyến đường ray trên cả nước. 

Tình trạng nắng nóng đang ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt và sức khỏe của người dân những nước này. Bộ Y tế Pháp đã ra cảnh báo về nguy cơ sốc nhiệt và mất nước. Để đối phó với tình trạng nắng nóng kỷ lục, thủ đô Pa-ri của Pháp đã phải áp dụng các biện pháp chống nắng nóng đặc biệt. Cụ thể, nhiều khu vực sẽ được trang bị những căn phòng công cộng có lắp điều hòa nhiệt độ nhằm phục vụ những người dân bị ảnh hưởng trực tiếp bởi nắng nóng như người già, trẻ em... Còn tại thủ đô Ma-đrít của Tây Ban Nha, chính quyền thành phố khuyến cáo người dân tránh để mất nước và uống ít nhất 3 lít nước/ngày, hạn chế uống đồ uống có cồn. Chính quyền thành phố cũng khuyên người dân để mở cửa sổ và che rèm cũng như hạn chế ra đường trong thời gian từ trưa đến 6 giờ tối khi nhiệt độ thường ở mức cao nhất.

Theo các chuyên gia, hiện tượng El Nino và tình trạng ấm lên toàn cầu trong thập kỷ qua đã góp phần khiến cho thời tiết thêm khắc nghiệt, mà biểu hiện là các đợt nắng nóng xuất hiện sớm hơn, dài hơn và cường độ cao hơn. Cơ quan Hải dương và Khí quyển quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, biến đổi khí hậu khiến năm 2014 trở thành năm nóng nhất từng được ghi nhận, nhưng kỷ lục này có thể bị phá vỡ vào năm 2015 này, nhất là khi NOAA cho rằng hiện tượng El Nino có thể kéo dài hơn dự kiến.

Để ngăn chặn các ảnh hưởng tiêu cực của tình trạng biến đổi khí hậu đối với Trái đất, thế giới đang thúc đẩy việc ký kết một thỏa thuận khí hậu toàn cầu vào cuối năm nay. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đang diễn ra rất khó khăn khiến cho triển vọng này không mấy khả quan. Tổng thư ký LHQ Ban Ki Mun mới đây đã kêu gọi các nước đệ trình kế hoạch cấp quốc gia cắt giảm lượng khí thải độc hại “càng sớm càng tốt”. Ông nhấn mạnh, tất cả các nước đều sẽ phải đề ra mục tiêu của mình để góp phần giới hạn mức tăng nhiệt độ không quá 2 độ C kể từ năm 2020 so với thời kỳ tiền công nghiệp.

Trong khuôn khổ Hội nghị Phát triển bền vững đang diễn ra tại thủ đô Quy-tô của Ê-cu-a-đo, Tổng thống Ê-cu-a-đo Ra-pha-en Cô-rê-a (Rafael Correa) đã đề xuất thành lập Tòa án Công lý quốc tế về môi trường nhằm tăng cường cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Ông R.Cô-rê-a nêu rõ, cơ quan trên sẽ có nhiệm vụ bắt buộc các nước và các tổ chức có trách nhiệm với vấn đề bảo vệ môi trường, xử phạt những hành động xâm hại môi trường gây ảnh hưởng tới loài người trên phạm vi toàn cầu. Tổng thống R.Cô-rê-a đã đề xuất chính sách thu thuế từ xuất khẩu dầu khí để thành lập quỹ bảo vệ môi trường nhằm giảm tác hại của tình trạng biến đổi khí hậu.

MAI NGUYÊN