Israel mở rộng tấn công sang phía Tây Iran

Ngày 17-6, quân đội Israel thông báo đã tiến hành "nhiều cuộc tấn công diện rộng" nhằm vào các mục tiêu quân sự ở phía Tây Iran, trong khi Tehran tuyên bố phá hủy các mục tiêu chiến lược tại Israel.

Theo Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), hàng chục cơ sở lưu trữ và phóng tên lửa, cùng các bệ phóng, địa điểm lưu trữ thiết bị bay không người lái (UAV) của Iran đã bị không kích. IDF cũng công bố các đoạn ghi hình cho thấy thời điểm các bệ phóng tên lửa bị phá hủy, trong đó có đoạn clip ghi lại cảnh một bệ phóng đất đối không mang 3 tên lửa bị trúng đạn.

Người dân Israel ẩn náu bên trong một khu vực trú ẩn công cộng tại Tel Aviv, ngày 17-6. Ảnh: CNN

Trong đêm 16 rạng sáng 17-6 (giờ địa phương), hai bên tiếp tục kích hoạt hệ thống phòng không, trong khi IDF khuyến cáo người dân tìm nơi trú ẩn để đề phòng tên lửa từ Iran. Cũng trong ngày 17-6, Israel tuyên bố đã tiêu diệt tướng Ali Shadmani, Tham mưu trưởng thời chiến của Iran và là một trong những chỉ huy quân sự cấp cao nhất của nước này.

Cùng ngày, quân đội Iran tuyên bố đã sử dụng UAV phá hủy các mục tiêu chiến lược tại Israel trong đêm. Truyền hình nhà nước Iran dẫn lời Chỉ huy lực lượng Lục quân Iran, ông Kioumars Heidari, cho biết nhiều loại UAV có sức công phá lớn, được trang bị khả năng định vị và tấn công chính xác, đã đánh trúng các mục tiêu tại Tel Aviv và Haifa. Theo một nguồn tin Iran, tòa nhà của cơ quan tình báo Mossad ở thành phố Herzliya cũng đã bị Iran tấn công bằng tên lửa. Tướng Heidari cảnh báo Iran sẽ sử dụng vũ khí mới và tiên tiến hơn trong vài giờ tới.

Theo hãng tin Fars, kể từ khi Iran phát động chiến dịch "Lời hứa chân thật 3" nhằm đáp trả các cuộc không kích của Israel, nước này đã thực hiện hơn 700 cuộc tấn công bằng UAV nhằm vào lãnh thổ Israel. Trong ngày 16-6, Iran đã không kích nhà máy lọc dầu lớn nhất Israel-Bazan. Cuộc tấn công của Iran đã gây hỏa hoạn tại khu phức hợp chiến lược ở Haifa. Báo Ha'aretz của Israel đăng tải đoạn video cho thấy lửa bùng phát dữ dội và các đội cứu hỏa nỗ lực dập tắt đám cháy.

Hiện cả Iran và Israel đều đang hứng chịu những thiệt hại nặng nề từ xung đột. Theo phía Israel, các đợt tấn công của Iran đã khiến hơn 20 người thiệt mạng và khoảng 600 người bị thương. Ngược lại, Iran thông báo hơn 220 người đã thiệt mạng và hơn 1.800 người bị thương trong các cuộc không kích từ Israel.

Không chỉ thiệt hại về người và của, xung đột leo thang cũng kéo theo những hệ lụy khó lường tác động tới sự ổn định và an ninh của khu vực cũng như thế giới. Trong một diễn biến đáng lo ngại, Bộ Ngoại giao Iran cho biết các nhà lập pháp nước này đang chuẩn bị một dự luật có thể thúc đẩy việc rút khỏi Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT). Theo truyền thông Iran, quốc hội nước này vẫn chưa có quyết định cuối cùng về việc rút khỏi NPT. Tuy nhiên, một số nghị sĩ nói rằng đề xuất rút khỏi NPT đang ở những bước thủ tục pháp lý đầu tiên. Theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmaeil Baghaei, hành động tấn công của Israel đang dẫn đến những quyết định thay đổi chiến lược của Iran, cho dù nước này vẫn kiên định với lập trường phản đối phát triển vũ khí hạt nhân.

Những diễn biến căng thẳng và nguy cơ xung đột lan rộng đã khiến nhiều quốc gia gấp rút sơ tán công dân khỏi Israel và Iran. Bộ Ngoại giao Ba Lan thông báo đang tổ chức di tản khoảng 200 công dân khỏi Israel qua ngả Jordan. Trước đó, nhiều quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Ba Lan hay Trung Quốc cũng đã nhanh chóng triển khai các biện pháp sơ tán công dân.

Trong bối cảnh giao tranh giữa Iran và Israel chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, ngày 17-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhấn mạnh về một giải pháp thực chất và lâu dài cho xung đột giữa hai nước thay vì chỉ dừng lại ở một lệnh ngừng bắn. Phát biểu trên chuyến bay trở về từ Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) diễn ra tại Canada, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh ông không tìm kiếm một lệnh ngừng bắn mà là “một sự chấm dứt thực sự” cho xung đột Iran-Israel. Ông nhấn mạnh mục tiêu là buộc Iran “từ bỏ hoàn toàn” tham vọng hạt nhân, đồng thời hy vọng điều này sẽ đạt được mà không cần sự can thiệp quân sự của Mỹ.

Trong khi đó, ngày 16-6, Bộ trưởng Ngoại giao Iraq Fuad Hussein đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Iran Seyed Abbas Araghchi để thảo luận về các nỗ lực ngăn chặn căng thẳng giữa Israel và Iran. Trong cuộc điện đàm, ông Hussein nhấn mạnh lập trường rõ ràng và kiên quyết của Iraq về những hoạt động quân sự của Israel đối với Iran, đồng thời khẳng định Chính phủ Iraq vẫn đang nỗ lực ngoại giao không ngừng nghỉ để ngăn chặn xung đột leo thang cũng như bảo đảm các bên đạt được lệnh ngừng bắn.

Về phần mình, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Araghchi cho rằng Israel đang tìm cách mở rộng xung đột sang khu vực vùng Vịnh và những hành động của Iran hiện nay là nhằm phòng thủ trước cuộc tấn công của Israel chứ không nhằm đối đầu với các bên khác. 

Những diễn biến xung đột hiện nay giữa Israel và Iran đang gây quan ngại sâu sắc trong khu vực và cộng đồng quốc tế. Ngày 16-6, 20 quốc gia trong và gần khu vực Trung Đông đã đồng loạt lên tiếng kêu gọi giảm leo thang cuộc xung đột quân sự đang diễn ra giữa Iran và Israel cũng như thiết lập một Trung Đông không có vũ khí hạt nhân ở tất cả quốc gia trong khu vực, bao gồm cả Israel-quốc gia duy nhất ở Trung Đông không tham gia NPT. Tuyên bố chung của các quốc gia này nhấn mạnh sự cần thiết phải tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia, tuân thủ các nguyên tắc láng giềng tốt và giải quyết hòa bình các tranh chấp. Tuyên bố cũng nhấn mạnh sự cấp thiết phải nhanh chóng quay trở lại con đường đàm phán như một giải pháp khả thi duy nhất để đạt được một thỏa thuận bền vững liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran.

HÀ LAN

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.