Diễn ra trong hai ngày (8 và 9-8), hội nghị được coi là cơ hội để ACTO tìm kiếm giải pháp tháo gỡ những thách thức cấp bách đối với rừng Amazon vốn được ví như “lá phổi xanh” của Trái đất. 

Theo AP, tại hội nghị, các nhà lãnh đạo 8 nước thành viên ACTO bao gồm Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, Guyana, Peru, Suriname và Venezuela đã ký kết một tuyên bố chung, trong đó đưa ra các kế hoạch thúc đẩy phát triển kinh tế và ngăn chặn sự sụp đổ của đa dạng sinh học ở Amazon. Tuy nhiên, hội nghị lại không tìm được tiếng nói chung về việc chấm dứt nạn phá rừng vào năm 2030. Brazil và Colombia đã đưa ra cam kết này. Trong khi đó, các nước thành viên khác trong ACTO lại theo đuổi mục tiêu của riêng mình. 

 Một khu vực của rừng Amazon bị tàn phá. Ảnh: AFP

Trong nỗ lực tìm kiếm sự hỗ trợ tài chính quốc tế để bảo vệ rừng Amazon, các nước thành viên ACTO cũng kêu gọi các nước phát triển làm nhiều hơn nữa, bao gồm đầu tư tiền để ngăn chặn sự tàn phá khủng khiếp nhằm vào rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới. Theo họ, nhiệm vụ này không thể chỉ giao phó cho một số quốc gia vì cuộc khủng hoảng khí hậu do nhiều nước gây ra. Ông Anders Haug Larsen, người đứng đầu bộ phận vận động quốc tế tại Quỹ Rừng mưa nhiệt đới của Na Uy, nhận định các quốc gia thành viên ACTO đã đúng khi yêu cầu các nước phát triển hỗ trợ nhiều tiền hơn để bảo vệ rừng Amazon.

Hội nghị thượng đỉnh lần này được coi là một phần trong nỗ lực củng cố chiến lược của Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva nhằm thúc đẩy mối quan tâm toàn cầu đối với việc bảo vệ rừng Amazon. Kể từ khi nhậm chức vào tháng 1 năm nay, ông Lula da Silva đã tăng cường các biện pháp ngăn chặn nạn phá rừng Amazon. Hệ thống giám sát vệ tinh của cơ quan vũ trụ quốc gia Brazil ghi nhận 500km2 diện tích rừng Amazon trên lãnh thổ Brazil bị tàn phá trong tháng 7 vừa qua. Đây là con số thấp nhất trong 5 năm trở lại đây và giảm mạnh so với con số 1.478km2 ghi nhận trong tháng 7-2022. Con số này cho thấy chiến dịch ngăn chặn nạn phá rừng của Chính phủ Brazil đã thu được kết quả tích cực. 

Với diện tích gần 7 triệu ki-lô-mét vuông, rừng Amazon trải dài trên lãnh thổ của 8 nước thành viên ACTO. Trong đó, phần lớn diện tích rừng nằm trên lãnh thổ của Brazil. Amazon là “ngôi nhà” của hơn 3 triệu loài, chiếm khoảng 10% đa dạng sinh học của trái đất và hàng trăm tỷ cây xanh. Amazon còn là bể chứa carbon quan trọng, giúp giảm sự nóng lên của trái đất. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, khu rừng này liên tục bị tàn phá bởi nạn chặt cây, khai thác khoáng sản tràn lan, đốt rừng để làm nông nghiệp và chăn nuôi gia súc... Nhiều diện tích rừng bị xóa sổ, đẩy một số loài động vật, thực vật quý hiếm vào nguy cơ tuyệt chủng, gây mất cân bằng sinh học. Các nhà khoa học cảnh báo nạn phá rừng đang đẩy khu rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới đến gần “điểm tới hạn”. Nếu vượt qua ngưỡng này, cây cối sẽ chết và giải phóng carbon thay vì hấp thụ, gây hậu quả thảm khốc cho môi trường.

Dù lấy làm tiếc về việc các nước thành viên ACTO không thống nhất về thời điểm chấm dứt nạn phá rừng, nhưng một số tổ chức môi trường vẫn đánh giá cao việc hội nghị đã đạt được tuyên bố chung. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy sự hợp tác khu vực về vấn đề bảo vệ rừng Amazon ngày càng tăng. “Điều quan trọng là lãnh đạo các quốc gia trong khu vực đã lắng nghe các nghiên cứu khoa học và lời kêu gọi của người dân. Amazon đang gặp nguy hiểm và chúng ta không có nhiều thời gian để hành động”, Tổ chức quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) nhận định.

LÂM ANH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.