Theo hãng tin Bloomberg, thị trường huyết tương toàn cầu có thể đạt gần 46 tỷ USD vào năm 2027.

Tuy nhiên, nguồn cung duy nhất để sản xuất các loại thuốc này lại phụ thuộc vào người hiến, trong khi hầu hết các quốc gia cấm trả tiền cho người hiến. Vì vậy, hiện nay, các hãng dược phần lớn dựa vào nguồn huyết tương từ Mỹ-nơi việc bán huyết tương được pháp luật cho phép. Thống kê cho thấy, khoảng 70% nguồn cung toàn cầu đến từ 3 triệu người Mỹ bán huyết tương, chủ yếu là người thu nhập thấp.

Trung tâm hiến huyết tương Olgam Life ở Mỹ. Ảnh: BLOOMBERG 

Theo các nghiên cứu, những người Mỹ bán huyết tương chỉ để trang trải các nhu cầu tối thiểu như tiền nhà, thực phẩm hay chi phí khẩn cấp. Mỗi lần bán, họ thường được trả khoảng từ 50 đến 100USD, có thể lên đến 200USD vào thời điểm nguồn cung khan hiếm. Mỹ cũng cho phép hiến tối đa hai lần mỗi tuần, cao hơn nhiều so với châu Âu.

Số trung tâm thu gom huyết tương ở Mỹ vì vậy đã tăng gấp 3 từ năm 2011, lên đến hơn 1.200 điểm-phần lớn đặt tại các khu thu nhập thấp, nơi tập trung nhiều người da màu và nhóm dễ tổn thương. 

Quy trình hiến huyết tương kéo dài khoảng 90 phút, gồm rút máu, tách huyết tương rồi truyền các thành phần còn lại vào cơ thể người hiến. Nhiều cơ quan y tế cảnh báo việc hiến huyết tương quá thường xuyên có thể gây mệt mỏi, giảm protein miễn dịch và tăng nguy cơ nhiễm trùng, dù dữ liệu dài hạn về rủi ro sức khỏe vẫn còn hạn chế.

Bất chấp những cảnh báo về tác động xấu tới sức khỏe, nhiều người Mỹ vẫn trông vào nguồn thu này. Một số nghiên cứu cho thấy sự xuất hiện của trung tâm huyết tương có thể làm giảm nhu cầu vay nóng, tương đương tác động của việc tăng lương tối thiểu thêm 1USD.

Cho đến nay, việc trả tiền cho người hiến huyết tương vẫn gây ra nhiều tranh cãi. Một số chuyên gia cho rằng trả tiền là cách duy nhất để đáp ứng nhu cầu toàn cầu. Nhưng những quốc gia như Đan Mạch hay Italy chứng minh điều ngược lại khi đạt mức tự cung từ 80 đến 100% nhờ hệ thống hiến tự nguyện được tổ chức bài bản.

Lãnh đạo Hội Chữ thập Đỏ Bỉ cảnh báo, thế giới đang dựa quá nhiều vào người nghèo để bảo đảm nguồn cung huyết tương. Đây là nhóm dễ chịu rủi ro sức khỏe hơn và việc hiến huyết tương quá mức có thể làm suy giảm hệ miễn dịch của họ.