QĐND - Cựu binh Mỹ An-đrê Xau-va-giốt (Andre Sauvageot) là người am hiểu tình hình thực tế Việt Nam và thông thạo tiếng Việt. Khi biết tin một nhóm người tập trung tại Giơ-ne-vơ vào ngày Việt Nam bảo vệ Báo cáo Kiểm điểm định kỳ phổ quát (UPR) về tình hình nhân quyền ở Việt Nam để biểu tình, phản đối tình trạng nhân quyền tại Việt Nam, ông khẳng định: Không đồng tình với những hành động phê bình quá nặng nề và không đúng sự thật về tình hình nhân quyền Việt Nam. 

Cựu binh Mỹ An-đrê Xau-va-giốt. Ảnh: PV

 

Phóng viên (PV): Ở nước Mỹ vẫn có một số người mang tư tưởng chống phá Việt Nam, núp danh vấn đề dân chủ, nhân quyền. Vậy, cá nhân ông cũng như người Mỹ nói chung nhìn nhận về những hành động này của họ như thế nào?

Cựu binh Mỹ Andre Sauvageot: Nhân quyền là một vấn đề quan trọng đối với toàn cầu nói chung và  Việt Nam nói riêng. Từ khi chiến tranh Việt Nam kết thúc đến nay, tôi đã và đang tập trung vào việc cải thiện quan hệ Việt-Mỹ trên mọi lĩnh vực. Với 50 năm kinh nghiệm liên quan tới Việt Nam, trong đó bao gồm cả 9 năm trong quân đội Mỹ tham gia cuộc chiến ở Việt Nam và 10 năm thường trú tại Hà Nội (1993-2003) làm Trưởng đại diện cho một công ty Mỹ tại Việt Nam, tôi có thể nói rằng, nỗ lực của Đảng Cộng sản Việt Nam để cải thiện vấn đề quyền con người cũng như trong nhiều lĩnh vực khác là đáng khâm phục.

Tôi có thể kể ra một vài dẫn chứng như: Việt Nam chú trọng tới chính sách cải thiện đời sống, thu nhập của người dân, nhất là ở vùng dân tộc thiểu số; bảo đảm bình đẳng giới, phấn đấu xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh. Đặc biệt, Việt Nam làm tốt việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân; tự do tín ngưỡng, tôn giáo được bảo đảm.

Căn cứ vào những điểm này và còn nhiều ví dụ tích cực khác nữa, tôi không đồng ý với những phê bình quá nặng nề và không đúng sự thật của một số người về tình hình nhân quyền tại Việt Nam.

Còn về nhìn nhận của nhân dân Mỹ nói chung, theo tôi, hiện, ngày càng có nhiều người Mỹ tới Việt Nam để làm ăn hay du lịch. Thêm vào đó, cũng ngày càng có nhiều người Mỹ gốc Việt trở về thăm Việt Nam, một số về luôn Việt Nam để ở. Do vậy, tôi nghĩ rằng, đại đa số người dân Mỹ không tin vào những lời xuyên tạc về Việt Nam của các thành phần quá khích.

PV: Vậy theo ông, những cáo buộc Việt Nam vi phạm tự do ngôn luận, tự do báo chí và tự do internet ở Việt Nam bị vi phạm nghiêm trọng là có cơ sở hay không?

Cựu binh Mỹ Andre Sauvageot: Như tôi vừa nói, tình hình nhân quyền của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực là đáng khâm phục so với nhiều nước khác trên thế giới, nhất là so với các nước đã trải qua chiến tranh. Tôi có nhiều người bạn Việt Nam và chúng tôi thoải mái, cởi mở trao đổi thông tin trên mạng xã hội, như facebook chẳng hạn, mà không gặp trở ngại nào.

Tôi  còn nhớ, cách đây cũng lâu rồi khi tôi làm việc tại Hà Nội, Báo Lao động của Việt Nam đăng bài điều tra về vụ một công ty của Mỹ có phân xưởng tại thành phố Hồ Chí Minh có hiện tượng ngược đãi công nhân, hầu hết là công nhân nữ. Sau đó, công ty này đã phải thay đổi cách đối xử với công nhân mới được phép tiếp tục hoạt động tại Việt Nam. Tôi lấy ví dụ này để chứng tỏ rằng, Chính phủ Việt Nam luôn coi trọng vấn đề bảo vệ quyền con người, cho dù họ cũng rất muốn thu được những đồng ngoại tệ tiền thuế của các công ty nước ngoài đầu tư ở Việt Nam.

Tuy nhiên, giống như hầu hết các nước khác, Việt Nam cũng có nhu cầu cần thiết phải bảo đảm an ninh và ổn định chính trị. Vì vậy, không có gì lạ khi Việt Nam bảo đảm các quyền tự do của người dân trong khuôn khổ luật pháp cho phép. Hãy nhìn sang những nước có tình hình an ninh bất ổn, khủng hoảng chính trị thì có thể thấy, người dân ở những nước này cũng chẳng sung sướng gì.

PV: Mỹ đã ra tuyên bố về sự kiện Việt Nam bảo vệ Báo cáo UPR về vấn đề nhân quyền. Trong đó, Mỹ kêu gọi Việt Nam sửa đổi "Luật an ninh quốc gia mơ hồ được sử dụng để đàn áp các quyền phổ quát". Ông có suy nghĩ gì về điều này?

Cựu binh Mỹ Andre Sauvageot: Tôi nghĩ người Mỹ chúng tôi nên khiêm tốn về vấn đề nhân quyền nói chung và cách đánh giá cũng như đối phó với mối đe dọa an ninh của nước mình. Ngay tại Mỹ, nhiều người dân cũng như người nước ngoài phản đối cách Mỹ dùng máy bay không người lái để tấn công một số người bị nghi ngờ là khủng bố, có âm mưu tấn công nước Mỹ. Có những lúc vô ý đã giết nhầm nhiều thường dân vô tội.

Dẫn chứng này để thấy, việc đánh giá cách đối phó với các mối đe dọa an ninh của đất nước là vấn đề phức tạp. Điều chủ yếu nên coi đó là vấn đề nội bộ của nước mình mà thôi. Do vậy, tôi nghĩ rằng, tốt nhất cả hai nước cần nỗ lực để cải thiện tình hình nhân quyền trong nước mình, tránh bên này can thiệp vào tình hình nội bộ của bên kia một cách thô bạo.

PV: Theo ông, Việt Nam cần phải chú trọng hay khắc phục những nhược điểm gì để thực thi quyền con người tốt hơn?

Cựu binh Mỹ Andre Sauvageot: Các cấp lãnh đạo Việt Nam có kinh nghiệm quý báu, đáng khen ngợi vì sự thành công của Chính sách Đổi mới do Đại hội lần thứ 6 của Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng năm 1986. Tình hình hiện tại đòi hỏi lãnh đạo Việt Nam tìm ra một tư duy mới, phù hợp với các thách thức mới của thế kỷ 21, khai thác lòng can đảm nổi tiếng của người Việt Nam từ cấp lãnh đạo đến nhân dân lao động.

Việc phát huy quyền làm chủ của nhân dân là cơ sở chính sách của Đảng và Nhà nước, với mục tiêu phấn đấu vì một xã hội dân chủ, công bằng và văn minh. Tôi cũng xin phép đề nghị, lãnh đạo Việt Nam nên nghiên cứu, tìm hiểu kinh nghiệm một số nước khác mà có thể coi như là hình mẫu dung hòa các đặc trưng tốt nhất của kinh tế thị trường và định hướng xã hội chủ nghĩa. Về điều này, có lẽ cả Mỹ và Việt Nam nên nghiên cứu thêm.

PV: Xin cám ơn ông!

XUÂN PHONG (thực hiện)