Natasha Uppal lớn lên ở New Delhi và thường xuyên cân nhắc việc rời khỏi thành phố này, đặc biệt vào những ngày cô phải ở trong nhà với tiếng máy lọc không khí kêu vo vo, hay khi phải vật lộn với những cơn đau nửa đầu dữ dội. Và bước ngoặt đến khi vợ chồng Natasha quyết định sinh con. "Khi chúng tôi nghĩ về những gì có thể chuẩn bị cho con mình ở New Delhi, không khí bỗng trở thành rào cản lớn đối với rất nhiều thứ trong số đó", cô chia sẻ với hãng tin AFP.

Đến năm 2022, Natasha cùng chồng chuyển đến Bengaluru và vài ngày sau, cô phát hiện mình mang thai con đầu lòng. Người phụ nữ sáng lập nhóm hỗ trợ sức khỏe bà mẹ Matrescence India cho biết, việc rời đi là "quyết định tốt nhất”, bởi dù ô nhiễm không khí ở Bengaluru đôi khi vẫn vượt quá 3 lần giới hạn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với tình trạng khói mù kéo dài hàng tháng trời ở New Delhi.

Các xe phun nước để giảm ô nhiễm không khí được vận hành trên một số đường phố New Delhi ngày 19-10. Ảnh: ANI 

Cũng theo AFP, thủ đô New Delhi và khu vực đô thị xung quanh, nơi sinh sống của hơn 30 triệu người, luôn đứng đầu bảng xếp hạng thế giới về ô nhiễm không khí. Mỗi khi mùa đông đến, thành phố này lại chìm trong sương mù dày đặc-một hỗn hợp độc hại từ việc đốt nương rẫy, khí thải nhà máy và tắc nghẽn giao thông. Nghiên cứu đăng trên Tạp chí The Lancet Planetary Health hồi năm ngoái ước tính 3,8 triệu ca tử vong ở Ấn Độ từ năm 2009 đến 2019 có liên quan đến ô nhiễm không khí. Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) cảnh báo rằng không khí ô nhiễm khiến trẻ em có nguy cơ cao mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính.

Với Vidushi Malhotra, điểm bùng phát đến vào năm 2020 khi cậu con trai 2 tuổi của cô liên tục bị ốm. Một năm sau, Malhotra cùng chồng và con trai quyết định chuyển đến Goa. Một vài người bạn của họ cũng làm điều tương tự. Vợ chồng Malhotra và cả vợ chồng Natasha nằm trong số ít, nhưng ngày càng nhiều gia đình rời khỏi New Delhi vì những rủi ro sức khỏe liên quan đến ô nhiễm không khí.

Những người khác, trong đó có Roli Shrivastava, vẫn ở lại thủ đô nhưng phải sống trong nỗi lo thường trực. Cô luôn chuẩn bị sẵn máy xông khí dung cho đứa con nhỏ của mình, vốn ho ngày càng nặng hơn vào mỗi mùa đông. "Bác sĩ nói với chúng tôi rằng mùa đông sẽ rất khó khăn", Shrivastava kể.

Khi mùa đông đến cũng là lúc Shrivastava phải hạn chế cho con trai chơi ngoài trời, bật máy lọc không khí và kiểm tra chất lượng không khí hằng ngày. Còn khi đến thăm họ hàng ở thành phố Chennai, phía Nam Ấn Độ, con trai cô đã hết ho và sổ mũi, sức khỏe cải thiện đáng kể. Shrivastava chia sẻ, gia đình cô đã rời New Delhi từ lâu nếu không phải vì “công việc yêu thích và những cơ hội”. Đến giờ, việc rời đi vẫn luôn hiện hữu trong tâm trí họ.

Theo tờ The Times of India, thủ đô New Delhi phải vật lộn với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng quanh năm, nhưng những tháng mùa đông thường là thời điểm tồi tệ nhất, khi hàng triệu nông dân ở các khu vực lân cận đốt rơm rạ trên đồng ruộng để dọn đường cho vụ mùa tiếp theo. Công ty giám sát chất lượng không khí IQAir của Thụy Sĩ mới đây cho biết, tại New Delhi, nồng độ PM 2.5-thước đo nồng độ chất ô nhiễm trong không khí-đã cao hơn 40 lần so với mức khuyến nghị hằng năm của WHO.

Bất chấp những cam kết cải cách, các biện pháp như cấm một phần phương tiện giao thông hoặc sử dụng xe chở nước phun sương, chất lượng không khí ở đây chưa được cải thiện đáng kể.

Với một số cặp vợ chồng ở New Delhi, dù ở lại hay rời khỏi thành phố này đều là lựa chọn bất đắc dĩ!

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.