Bài 1: Đường tắc vì mất vỉa hè

LTS: Mới đây, UBND thành phố Hà Nội đã ra văn bản quy định việc cấm đỗ xe, lập bãi giữ xe trên 262 tuyến phố. Đây được coi là động thái kiên quyết lập lại mỹ quan, trật tự, an toàn giao thông ở Thủ đô. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng, việc xóa sổ những bãi giữ xe, cả có phép và không phép, mới chỉ giải quyết được một phần. Còn nhiều trường hợp lấn chiếm vỉa hè, lòng đường khác vẫn chưa được nhắc tới trong đợt “ra quân” đầu năm của Hà Nội…

Vỉa hè và lòng đường vốn được coi là 2 phần tách biệt. Có lẽ vì thế, Hà Nội đã giao vỉa hè cho UBND các quận, huyện quản lý, còn lòng đường được giao cho Sở GTVT. Tuy nhiên, 2 phần được Hà Nội coi là tách biệt ấy thực chất cùng phục vụ mục đích lưu thông của người và phương tiện. Khi vỉa hè bị chiếm dụng, ách tắc giao thông khó lòng tránh khỏi…

Nhiều chủ cửa hàng trên phố Nguyễn Thị Định chiếm dụng toàn bộ vỉa hè làm nơi bày bán hàng hóa

Vỉa hè bị chiếm dụng

Cũng như ở phần lớn các đô thị khác ở Việt Nam, tình trạng lấn chiếm vỉa hè làm nơi buôn bán, bãi giữ xe, thậm chí là làm sân nhà, diễn ra khá phổ biến trên địa bàn Hà Nội. Vì thế, nhiều tuyến phố Hà Nội có vỉa hè rất rộng rãi, nhưng người đi bộ vẫn phải tràn xuống lòng đường, chen lấn với dòng xe cộ đông đúc.

Dọc phố Phan Đình Phùng có rất nhiều cửa hàng ăn uống, quán cà phê. Những hàng, quán này chiếm dụng hầu như toàn bộ vỉa hè phục vụ cho mục đích kinh doanh. Không chỉ bày bàn, ghế la liệt trên vỉa hè, những hàng quán này còn sử dụng gần như toàn bộ diện tích vỉa hè còn lại phía trước quán làm bãi giữ xe cho khách. Thậm chí, vào những giờ cao điểm, đông khách, một phần không nhỏ diện tích lòng đường cũng bị trưng dụng làm nơi để xe.

Trên tuyến phố Nguyễn Thị Định, tất cả người đi bộ đều bị đẩy xuống lòng đường, rất nhiều đoạn vỉa hè bị bảo vệ các khu chung cư căng dây khoanh vùng làm bãi giữ xe. Điều này khiến rất nhiều người dân trong khu vực bức xúc. “Nhà gần cơ quan nên tôi thường xuyên đi bộ đi làm qua con đường ấy và luôn phải đi dưới lòng đường. Biết là vừa nguy hiểm đến tính mạng của mình, vừa gây cản trở giao thông, nhưng tôi không còn sự lựa chọn nào khác. Không biết đến bao giờ Hà Nội mới chấm dứt được tình trạng này?” – anh Hùng, nhà ở ngõ 171 Nguyễn Ngọc Vũ trao đổi với chúng tôi.

Chung nỗi bức xúc của anh Hùng, chị Đỗ Bích Lan (số 6, ngõ Núi Trúc, phố Núi Trúc) nói: “Buổi chiều, tôi thường đi bộ tập thể dục dọc tuyến đường nhà mình, rồi rẽ sang phố Giang Văn Minh, Sơn Tây để đi ra Công viên Bách Thảo, nhưng đều phải đi dưới lòng đường. Biết là nguy hiểm nhưng vì vỉa hè đã bị các hộ chiếm dụng hết làm nơi buôn bán nên đành chịu”.

Chị Lê Ánh Tuyết (ngõ 157, phố Chùa Láng), thì cho biết: “Buổi chiều tối, người đi bộ dọc đường Láng vào giờ các quán nhậu mở cửa sẽ phải đi vòng ra giữa lòng đường vì vỉa hè bị lấy làm bãi giữ xe. Những biển hiệu cửa hàng to gần bằng chiếc giường bị đẩy hẳn xuống lòng đường”, chị Tuyết nói.

Không chỉ các phố nói trên mà hầu như ở bất kỳ tuyến phố nào trên địa bàn Thủ đô, tình trạng lấn chiếm vỉa hè cũng diễn ra và đã trở nên quen thuộc tới mức ít người để ý tới, kể cả những người đi bộ bị đẩy xuống lòng đường.

Bắt cóc bỏ đĩa

Không thể phủ nhận rằng các lực lượng chức năng của Hà Nội đã cố gắng lập lại trật tự vỉa hè, lòng đường. Hằng ngày, xe làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự vỉa hè, lòng đường vẫn chạy dọc các con phố. Nhưng trước khi xe công an đến nơi, cả tuyến vỉa hè đã được dọn dẹp thông thoáng, xe chưa đi khỏi họ đã lại ngang nhiên kê bàn ghế, xếp hàng hóa tràn ra vỉa hè.

Để giải thích cho hành vi lấn chiếm vỉa hè của mình, các chủ cửa hàng hay nhân viên giữ xe đều cho rằng, đó là việc “chẳng đặng đừng”. “Chúng tôi cũng muốn chấp hành quy định của thành phố để trả lại vỉa hè cho người đi bộ nhưng nếu buôn bán mà không có chỗ để xe thì làm gì có khách. 

Trả lời phỏng vấn của chúng tôi, lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội cũng khẳng định cần tạo điều kiện để người dân giải quyết nhu cầu đỗ xe. Tuy nhiên, theo chúng tôi, cần quy hoạch hợp lý, khoa học các vị trí đỗ xe, kiên quyết không để tình trạng bày hàng hóa, bàn ghế tràn lan ra vỉa hè, hay khoanh vùng vỉa hè thành bãi giữ xe, làm ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị, trật tự, an toàn giao thông.

Chúng tôi hy vọng, trong Năm An toàn giao thông 2012, lực lượng chức năng Hà Nội sẽ phải hành động quyết liệt, kiểm tra thường xuyên và xử lý cương quyết, nghiêm khắc mọi trường hợp vi phạm. 

Vũ Dung, Mạnh Hưng, Minh Thắng