“Xuất quỷ nhập thần” trên Đường 5

QĐND - Những ngày đầu cuộc kháng chiến chống Pháp, lực lượng vũ trang tỉnh Hải Dương liên tục phát động phong trào đánh phá giao thông Đường 5, cùng với tuyến đường sắt nối Hải Phòng và Hà Nội. Trên đoạn đường 58km đường bộ, đường sắt qua địa phận tỉnh Hải Dương, quân Pháp lập 42 đồn, bốt, trạm gác với hàng nghìn binh lính thay nhau thường xuyên đồn trú. Dù được canh phòng, kiểm soát chặt chẽ, cẩn mật, song chúng vẫn bị du kích và bộ đội địa phương Hải Dương tiến công, đánh phá hoại, tiêu diệt hàng nghìn tên địch, phá hủy hàng trăm nghìn tấn đạn dược, hàng quân sự. Có những trận bộ đội và du kích Hải Dương phối hợp tác chiến, “xuất quỷ nhập thần” trên Đường 5, khiến cho quân Pháp khiếp sợ.

Điển hình là hai đợt tổng công kích Đường 5 năm 1948. Lần thứ nhất vào tháng 5-1948, du kích các huyện dọc Đường 5 liên tục tổ chức các cuộc tiến công. Nổi bật là trận du kích huyện Kim Thành dùng mìn, địa lôi đánh đổ 4 đoàn tàu quân sự của Pháp, trong đó có đoàn tàu chở lính viễn chinh, tiêu diệt hơn 100 tên. Lần thứ hai vào tháng 10-1948, bộ đội và du kích tổ chức đánh nhiều trận lớn. Điển hình là du kích xã Cẩm Hoàng (huyện Cẩm Giàng) đánh mìn tại khu vực chùa Rê, đánh đổ đoàn tàu dài 8 toa, tiêu diệt và làm bị thương 350 tên địch. Đội Đánh phá giao thông S20 của Tỉnh đội Hải Dương phối hợp với bộ đội chủ lực, du kích các xã dọc Đường 5 và đường sắt, đánh đổ 6 đoàn tàu, lật đổ 77 toa xe, diệt và làm bị thương 600 tên, phá hủy hàng trăm tấn đạn dược, phương tiện chiến tranh và vật chất quân sự của địch.

Trong các trận đánh, bộ đội và du kích các địa phương tổ chức chuẩn bị chu đáo, nắm tình hình địch chặt chẽ bằng các biện pháp trinh sát, thu thập thông tin, nhất là thông tin từ các nhân mối của ta cài cắm trong nội bộ địch. Nhờ đó, ta nắm rõ hành trình của các chuyến tàu, lựa chọn tàu quân sự để đánh, không làm thiệt hại về dân sự. Bộ đội và du kích được huấn luyện, hiệp đồng tác chiến tốt; các trận đánh đều có kế hoạch, phương án tác chiến cụ thể, do đó hạn chế được thương vong, bảo đảm chắc thắng. Bộ đội, du kích đã làm tốt công tác nắm dân, dựa vào dân, phát động toàn dân kháng chiến. Nhờ đó trong cuộc kháng chiến chống Pháp, toàn tỉnh Hải Dương có 92 làng được Liên khu 3 công nhận là "Làng kháng chiến".