QĐND - Sau khi cùng với các trung đoàn trong đội hình Sư đoàn 3 (Quân khu 5) chiến đấu làm chủ Hoài Ân (Bình Định) vào tháng 4-1972, Trung đoàn 21 và Tiểu đoàn 4 (Trung đoàn 12) nhận nhiệm vụ giữ vùng giải phóng Hoài Ân. Phạm vi hoạt động dọc đường số 1 từ Lại Khánh đến ngã ba Cầu Dợi, sân bay Thiết Đính, làm bàn đạp tiến đánh Bồng Sơn trong giai đoạn tới và cắt đứt giao thông của địch từ đèo Phú Cũ đến cầu Bồng Sơn. Ít lâu sau, các đơn vị Trung đoàn 2 rút ra nhận nhiệm vụ mới; cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 21 trở thành lực lượng chủ yếu làm nhiệm vụ giữ vững vùng giải phóng Hoài Ân.

Quân giải phóng đánh chiếm, làm chủ quận lỵ Hoài Ân tháng 4-1972. Ảnh tư liệu.

Tháng 7-1972, địch tập trung 23 tiểu đoàn chủ lực, 2 liên đoàn biệt động quân, 7 chi đoàn xe tăng, xe bọc thép, 3 tiểu đoàn bảo an mở chiến dịch Bắc Bình Vương tái chiếm Bắc Bình Định. Lực lượng địch quá mạnh trong khi Trung đoàn 21 chưa kịp tổ chức phòng ngự để đủ khả năng ngăn chặn địch tiến công quy mô lớn, nên phải vừa chiến đấu vừa củng cố trận địa phòng ngự. Các cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt. Địch nhanh chóng chiếm và khai thông đường số 1 từ Bình Định đi Quảng Ngãi cùng các vị trí chiến lược khác.

Trước sức tiến công của địch, đầu tháng 8-1972, Sư đoàn 3 tăng cường lực lượng và triển khai trận địa phòng ngự toàn tuyến. Trung đoàn 21 được giao nhiệm vụ giữ chốt tại các điểm cao phía Bắc và Đông Bắc Hoài Ân, gồm Núi Chợ, Núi Bụt, Núi Một, Núi Chéo, Hố Da, Gò Mít; chốt đánh địch ở Năng An, Đại Định, đồi 82, điểm cao 174... Các đại đội, tiểu đoàn của Trung đoàn 21 phối hợp hiệp đồng, bẻ gãy nhiều đợt tiến công của địch. Có những cứ điểm ta và địch giành nhau từng tấc đất, giằng co quyết liệt. Có những lúc quân số thiếu hụt, cán bộ, chiến sĩ phục vụ như y tá, nuôi quân, vệ binh, vận tải đều cầm súng chiến đấu phòng ngự, quyết tâm bảo vệ Hoài Ân... Sau 3 tháng chiến đấu liên tục từ tháng 7 đến tháng 10-1972, Trung đoàn 21 đã đánh bại 5 đợt phản kích của địch, hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Dương Hà