Nâng cao chất lượng, hiệu quả xây dựng tiềm lực quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới

Xây dựng tiềm lực quốc phòng là đòi hỏi khách quan, là chủ trương chiến lược và nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của cả hệ thống chính trị và toàn dân, nòng cốt là LLVT, được tiến hành trên tất cả các lĩnh vực với nhiều giải pháp đồng bộ, phù hợp và có hiệu quả.

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó đoán định. Đất nước ta sau gần 40 năm đổi mới đã hội tụ đủ các yếu tố để bước vào kỷ nguyên mới-kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; phấn đấu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao.

Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng kiểm tra công tác sẵn sàng chiến đấu tại Bộ tư lệnh Cảnh sát biển, tháng 3-2024. Ảnh: HÀ KHÁNH

Những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo toàn quân đoàn kết, thống nhất, chủ động sáng tạo, khắc phục khó khăn, hoàn thành toàn diện các nhiệm vụ, nhiều nhiệm vụ hoàn thành xuất sắc, một số nội dung có bước đột phá mới. Cùng toàn dân tộc bước vào kỷ nguyên mới, toàn quân tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc nội dung chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bí thư Quân ủy Trung ương tại các phiên họp Quân ủy Trung ương và chỉ đạo của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước tại các hội nghị quân chính toàn quân; triển khai hiệu quả 16 nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2021-2026, tăng tốc, bứt phá, tạo chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện; phát huy sức mạnh tổng hợp xây dựng nền quốc phòng toàn dân, “thế trận lòng dân” vững chắc, chú trọng xây dựng, phát triển toàn diện tiềm lực chính trị, tinh thần, tiềm lực kinh tế, văn hóa, xã hội, tiềm lực khoa học, công nghệ và tiềm lực quân sự.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả xây dựng tiềm lực quốc phòng, cần thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp chính sau:

Một là, tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy đảng trong xây dựng tiềm lực quốc phòng đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.

Cần tranh thủ điều kiện thuận lợi trong thời bình để chăm lo xây dựng tiềm lực quốc phòng, xác định lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tiềm lực quốc phòng gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng ban, bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị; lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng tiềm lực toàn diện đi đôi với tập trung có trọng điểm, trong đó xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần là quan trọng nhất, tạo thành “thế trận lòng dân” vững chắc, củng cố lòng tin của các tầng lớp quần chúng vào sự lãnh đạo của Đảng, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân.

Thượng tướng Huỳnh Chiến Thắng kiểm tra công tác huấn luyện tại Sư đoàn 9, Quân đoàn 34. Ảnh: THI NGÂN

Nâng cao chất lượng nghị quyết lãnh đạo về xây dựng tiềm lực quốc phòng, cấp ủy các cấp cần xác định các nhiệm vụ, kết quả đạt được về xây dựng tiềm lực quốc phòng trong từng ngành, từng lĩnh vực, trên từng địa bàn. Tập trung nâng cao chất lượng quán triệt và vận dụng sáng tạo đường lối của Đảng phù hợp với đặc điểm tình hình của mỗi địa phương; cấp ủy đảng, chính quyền các cấp cần cụ thể hóa, ban hành các quyết định, quy chế, hướng dẫn và tổ chức triển khai thành kế hoạch, xác định các chỉ tiêu, biện pháp xây dựng tiềm lực quốc phòng ở tất cả các cấp, các ban, bộ, ngành, địa phương.

Hai là, nâng cao hiệu quả xây dựng tiềm lực quốc phòng trong khu vực phòng thủ (KVPT) các cấp.

Trong xây dựng tiềm lực chính trị, tinh thần, cần tập trung xây dựng các cấp ủy đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, là hạt nhân lãnh đạo, tổ chức thực hiện chủ trương của Đảng và chỉ thị của cấp trên trong xây dựng KVPT; chính quyền các cấp được xây dựng thực sự vững mạnh về chính trị, tư tưởng và thực sự của dân, do dân, vì dân; các ban, sở, ngành, đoàn thể chính trị-xã hội đủ năng lực làm tham mưu cho cấp ủy và chính quyền theo chuyên môn nghiệp vụ; cơ quan quân sự và công an làm tốt công tác tham mưu về quốc phòng, an ninh (QPAN) với cấp ủy và UBND cùng cấp; Mặt trận Tổ quốc làm tròn chức năng tập hợp quần chúng, gắn kết các lực lượng xã hội, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, chăm lo, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân trong KVPT.

Các phương tiện quân sự luyện tập phục vụ diễu binh, diễu hành tại Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ảnh: TUẤN HUY

Trong xây dựng tiềm lực kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học, công nghệ, cần nâng cao hiệu quả của các hoạt động, phát triển kinh tế-xã hội, khoa học kỹ thuật phải gắn với quy hoạch thế trận quốc phòng, quân sự trong từng KVPT, đặc biệt là các dự án phát triển kinh tế-xã hội phải gắn với yêu cầu QPAN, cần nâng cao hiệu quả ngay từ khâu quy hoạch, định hướng, xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện; từng bước hình thành thế trận QPAN gắn với kinh tế trên từng hướng, khu vực, từ trung tâm đến xã biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống; quy hoạch KVPT cần gắn kết với quy hoạch phát triển công nghiệp, nông nghiệp, phát triển mạng lưới giao thông, viễn thông, công nghệ thông tin, y tế... bảo đảm kết hợp với QPAN, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ tác chiến phòng thủ khi có chiến tranh.

Trong xây dựng tiềm lực quân sự, cần nâng cao chất lượng công tác tham mưu, đề xuất với cấp ủy cùng cấp những chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ xây dựng LLVT địa phương; tham mưu với UBND trong tổ chức, hướng dẫn chỉ đạo các sở, ngành, cơ quan triển khai thực hiện nghị quyết cấp ủy, kế hoạch của UBND trong xây dựng các công trình chiến đấu, công trình tác chiến phòng thủ. Trong đó, cần chú trọng từng bước xây dựng các công trình phòng thủ theo quy hoạch, kế hoạch, phương án tác chiến phòng thủ; thường xuyên rà soát, điều chỉnh LLVT thuộc quyền phù hợp với phương án tác chiến; trong thời bình cần tổ chức, duy trì huấn luyện, nâng cao năng lực chuyên môn, trình độ tham mưu tác chiến, năng lực vận động quần chúng; sẵn sàng đáp ứng yêu cầu khi có tình huống xảy ra, đặc biệt trong điều kiện địch tiến hành chiến tranh phi quy ước, sử dụng vũ khí công nghệ cao.

Ba là, phối hợp hiệp đồng chặt chẽ với các cấp, các ngành, các lực lượng trong hoạch định, xây dựng và thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội bảo đảm đồng bộ với QPAN.

Trên cơ sở chương trình, kế hoạch chung đã được phê duyệt, từng cấp, từng ngành cần bám sát, từng bước triển khai thực hiện và tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh, hoàn thiện để phù hợp với tình hình, đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ từng địa phương, trên từng hướng, khu vực. Tăng cường các chương trình, dự án đầu tư và sử dụng hiệu quả nguồn lực cho hoạt động phát triển kinh tế-xã hội để tạo nguồn lực tổng hợp cho đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng (nhất là hệ thống điện lưới, đường giao thông, trường học, y tế, viễn thông) để có cơ sở đẩy mạnh phát triển kinh tế-xã hội, củng cố QPAN. Kết hợp đổi mới đa dạng các hoạt động đầu tư, các loại hình sản xuất, kinh doanh, du lịch... ở các địa bàn trọng điểm, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo để nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện tốt an sinh xã hội...

Việc tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước về quốc phòng, quân sự (nói chung), về xây dựng tiềm lực quốc phòng (nói riêng) ở địa phương cần được coi trọng hơn. Cơ quan quân sự địa phương tích cực tham mưu, đề xuất các giải pháp với cấp ủy, chính quyền để làm tốt công tác phối hợp, kiểm tra, đôn đốc các cơ quan, các cấp, ngành địa phương thực hiện nghiêm túc các chương trình, kế hoạch xây dựng, củng cố tiềm lực quốc phòng. Đồng thời, cơ quan quân sự địa phương, các quân khu cần tham mưu, đề xuất với Bộ Quốc phòng phối hợp với các ban, bộ, ngành Trung ương làm công tác quy hoạch, đầu tư, xây dựng cơ sở hạ tầng... phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội để góp phần nâng cao chất lượng hoạch định chiến lược của từng ngành trên từng địa bàn, hướng chiến lược gắn với nhiệm vụ QPAN.

Bốn là, nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, luyện tập, diễn tập.

Thực hiện nghiêm túc quy hoạch, kế hoạch xây dựng, củng cố các công trình huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, cơ sở lưỡng dụng, phục vụ chiến đấu; kế hoạch huấn luyện phải sát với đặc điểm, tính chất, khả năng, yêu cầu, nhiệm vụ của từng lực lượng. Làm tốt công tác tổ chức huấn luyện lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, thường xuyên luyện tập nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của LLVT, các cơ quan, ban, ngành và nhân dân. Nội dung huấn luyện căn cứ vào quyết tâm, kế hoạch tác chiến đã dự kiến của từng cấp để huấn luyện cho sát với tình hình thực tế, nhất là về dự báo tình hình, dự kiến kế hoạch, công tác bảo đảm, phục vụ chiến đấu; chú trọng diễn tập theo từng chuyên ngành ở các cấp. Phương pháp huấn luyện, luyện tập, diễn tập cần có sự đổi mới theo hướng tăng cường diễn tập chỉ huy tham mưu, diễn tập theo các chuyên ngành, chuyên môn nghiệp vụ của các cơ quan, ban, ngành do cơ quan quân sự chủ trì tham mưu, đề xuất; diễn tập mô phỏng sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại,... gắn với phương án tác chiến, bảo đảm, phục vụ tác chiến. Quá trình thực hiện, chú trọng công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, chính quyền các cấp và đông đảo tổ chức chính trị, xã hội, nhân dân tham gia; tập trung tìm các giải pháp đột phá vào những nội dung, vấn đề mới, khâu yếu, mặt yếu. Đồng thời, phải bảo đảm tuyệt đối an toàn, bí mật về phương án, biên chế, vũ khí, trang bị kỹ thuật, công trình chiến đấu.

Năm là, nghiên cứu hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực xây dựng tiềm lực quốc phòng.

Chủ động nghiên cứu, đề xuất các chủ trương, chính sách đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc cả trước mắt và lâu dài; tham mưu ban hành và triển khai đồng bộ các đề án, nhiệm vụ, dự án về quân sự, quốc phòng, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng tiềm lực quốc phòng ở các cấp, tạo tiền đề vững chắc xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Trong điều kiện thực hiện điều chỉnh tổ chức lực lượng tinh, gọn, mạnh theo Nghị quyết số 05-NQ/TW của Bộ Chính trị và chủ trương của Trung ương về tổ chức bộ máy bảo đảm “tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả”, Quân đội thực hiện sáp nhập nhiều đơn vị. Do đó cần có những quy định nhiệm vụ mới của các cơ quan, đơn vị, trên các hướng, khu vực, địa bàn chiến lược; có chính sách phù hợp bảo đảm quyền lợi cho cán bộ, chiến sĩ LLVT, gia đình chính sách... để tạo thành sức mạnh tổng hợp xây dựng, củng cố tiềm lực quốc phòng, góp phần cụ thể hóa các chủ trương, chính sách về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật về bảo vệ Tổ quốc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ quốc phòng, quân sự trong tình hình mới.

Các nội dung, giải pháp trên đòi hỏi tổ chức thực hiện, tiến hành chặt chẽ, khoa học và vận dụng linh hoạt trong điều kiện cụ thể từng cấp, địa phương, từng ngành, phát huy được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, của các cấp, các ngành, cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương để xây dựng tiềm lực quốc phòng phát triển bền vững, toàn diện, sẵn sàng chiến đấu, đánh thắng địch, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thượng tướng HUỲNH CHIẾN THẮNG, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.