Là trung tâm đào tạo cán bộ chính trị, trung tâm nghiên cứu khoa học xã hội nhân văn lớn của quân đội và đất nước, nhiệm vụ hàng đầu của Học viện hiện nay là hướng mọi hoạt động, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, thực hiện Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị “Về việc tiếp tục hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng thực hiện chế độ một người chỉ huy gắn với thực hiện chế độ chính ủy, chính trị viên trong quân đội…". Để đạt được mục tiêu đó, Học viện phải tiếp tục đẩy mạnh đổi mới toàn diện các hoạt động với tinh thần cách mạng và khoa học. Đây là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi sự nỗ lực rất cao của mọi lực lượng, trước mắt cần tập trung giải quyết một số vấn đề quan trọng nhất, làm cơ sở cho đổi mới một cách cơ bản, sâu sắc.

Trước hết, phải đổi mới nhận thức về mục tiêu đào tạo chính ủy, chính trị viên. Trước đây, theo Nghị quyết 27, Học viện có nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng những người phó chỉ huy về chính trị, được người chỉ huy phân công đảm nhiệm mặt công tác Đảng, công tác chính trị. Do đó chương trình, nội dung, quy trình và các hoạt động đào tạo được thiết kế và tổ chức để phục vụ cho chức trách, nhiệm vụ của người phó chỉ huy về chính trị. Còn theo tinh thần Nghị quyết 51 người chính ủy, chính trị viên là người chủ trì về chính trị. Quan hệ của họ với người chỉ huy là quan hệ phối hợp công tác của hai người đứng đầu, có trách nhiệm và quyền cao nhất của đơn vị. Chính ủy, chính trị viên phải là người tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, phong cách, phương pháp tác phong công tác mới hoàn thành được vai trò là người chủ trì về chính trị. Như vậy toàn bộ chương trình, nội dung, quy trình và các hoạt động tổ chức đào tạo sẽ được bổ sung, phát triển để phục vụ cho mục tiêu đào tạo các chính ủy, chính trị viên. Có thể nói đổi mới nhận thức về mục tiêu đào tạo chính ủy, chính trị viên là điểm xuất phát và cơ sở để đổi mới các hoạt động giáo dục đào tạo của Học viện thực hiện Nghị quyết 51.

Đồng thời cần tạo ra sự đổi mới cơ bản trong quy trình, chương trình, nội dung và phương pháp dạy và học. Đây là yếu tố quyết định để thực hiện mục tiêu đào tạo các chính ủy, chính trị viên với chất lượng ngày càng cao. Thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị, Học viện Chính trị quân sự đã tiến hành xây dựng "Đề án đổi mới quy trình chương trình đào tạo cán bộ chính trị các cấp trong Quân đội nhân dân Việt Nam". Đây là một sản phẩm khoa học được xây dựng công phu nghiêm túc có căn cứ lý luận và thực tiễn xác đáng; là công sức và trí tuệ của toàn học viên, đã được lãnh đạo Tổng cục Chính trị trực tiếp chỉ đạo và được Hội đồng nghiệm thu cấp Bộ Quốc phòng nghiệm thu, đánh giá đạt loại xuất sắc với số phiếu tuyệt đối. Bắt đầu từ năm học 2006-2007, kết quả nghiên cứu của đề án được chính thức đưa vào sử dụng cho đào tạo cán bộ chính trị và giảng viên khoa học xã hội nhân văn các cấp. Điều đó đã tạo cho Học viện niềm tin và sự phấn khởi khi bước vào thực hiện nhiệm vụ đào tạo chính ủy, chính trị viên. Chương trình và nội dung đào tạo cán bộ chính trị theo đề án đổi mới được xác định cân đối, hài hòa giữa lý thuyết và thực hành theo hướng giảm bớt các môn học chưa cần thiết, giảm bớt thời gian lên lớp lý thuyết, tăng các hình thức sau bài giảng, tăng thời gian học ngoại khóa nâng tỷ lệ thực hành thực tập, để nâng cao trình độ chuyên môn, năng lực tiến hành công tác Đảng, công tác chính trị cho người học.

Học viện nhận thức sâu sắc rằng cùng với đổi mới nội dung, chương trình phải tiếp tục đổi mới theo chiều sâu phương pháp dạy và học. Đây là những yếu tố có tính quyết định chất lượng giáo dục đào tạo. Trong những năm tới cần nghiên cứu và áp dụng ngày càng rộng rãi có hiệu quả những phương pháp dạy học tích cực, tạo sự chuyển biến thật sự chất lượng bài giảng của người dạy và phương pháp tự học, tự nghiên cứu của người học. Hơn bao giờ hết khi chuyển sang đào tạo chính ủy, chính trị viên, phương châm biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo phải được thực thi có hiệu quả trong thực tiễn giáo dục đào tạo ở Học viện. Những năm qua Học viện Chính trị quân sự là đơn vị từng bước thực hiện rất nghiêm túc trong tổ chức thi và thực hiện quy chế giáo dục đào tạo. Tuy vậy để nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo cán bộ chính trị cần đổi mới triệt để hơn nữa việc tổ chức thi, kiểm tra và đánh giá người học ở tất cả các đối tượng, theo yêu cầu khách quan, chính xác. Học viện phải là cơ sở đi đầu trong hưởng ứng cuộc vận động “Nói không với tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục” vì các chính ủy, chính trị viên phải là những người tiêu biểu nhất cho sự trung thực và là tấm gương cho mọi người noi theo.

Để nâng cao chất lượng đào tạo, Học viện cũng cần tăng cường hơn nữa mối liên hệ và sự liên kết với các đơn vị trong toàn quân cả trong quá trình đào tạo và sử dụng cán bộ sau khi ra trường, thường xuyên bổ sung các kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn từ các đơn vị trong toàn quân vào nội dung phương pháp dạy - học.

Cùng với giáo dục đào tạo, nghiên cứu khoa học là một trong hai hoạt động cơ bản của Học viện. Thực hiện Nghị quyết 51, mọi hoạt động nghiên cứu khoa học ở Học viện phải hướng vào việc phục vụ nâng cao chất lượng đào tạo chính ủy, chính trị viên. Rất nhiều vấn đề trong nghị quyết cần được nghiên cứu, lý giải và đưa vào giảng dạy, nhiều vấn đề của thực tiễn đào tạo chính ủy, chính trị viên cần được nghiên cứu để nâng cao chất lượng dạy - học. Do đó cần có một hệ thống các đề tài; chuyên đề, công trình nghiên cứu trực tiếp giải quyết các nội dung do giáo dục đào tạo đặt ra với sự tham gia của các nhà khoa học, các khoa giáo viên, các cán bộ lãnh đạo quản lý trong toàn Học viện. Trong chương trình kế hoạch hoạt động khoa học 5 năm và hàng năm của Học viện phải có sự tính toán và cụ thể hóa các mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu cho phù hợp và thiết thực. Các sản phẩm nghiên cứu, phải được đưa vào phục vụ việc dạy - học. Cần có sự chuyển biến mạnh mẽ hơn trong xây dựng môi trường thuận lợi, khuyến khích được yếu tố khoa học xâm nhập vào hoạt động dạy và học. Đồng thời chăm lo kiện toàn, bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo, xây dựng cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ giáo dục - đào tạo.

Tự hào với truyền thống vẻ vang 55 năm của đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân, nhất định Học viện Chính trị quân sự sẽ có những tiến bộ mới trong nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ chính trị, góp phần xứng đáng thực hiện thắng lợi Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị.

Thiếu tướng PGS, TS VŨ QUANG LỘC - Phó giám đốc Học viện