Đầu tháng 2 năm 1954, quân Pháp tổ chức một trận càn lớn vào các huyện phía nam đường số 10 thuộc địa bàn tỉnh Thái Bình, nhằm tiêu diệt lực lượng chủ lực và du kích của ta và giảm “sức ép” đối với tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Ta tiếp tục thực hiện chủ trương phối hợp với chiến trường Điện Biên Phủ, đánh mạnh vào hậu phương địch, buộc chúng phải chia nhỏ lực lượng để đối phó. Từ cuối tháng 1 đến đầu tháng 2 năm 1954, địch liên tục tổ chức các cuộc tấn công vào xã Hiệp Hòa, huyện Thư Trì (nay thuộc huyện Vũ Thư). Quân và dân trong xã phối hợp chặt chẽ với bộ đội chủ lực, từng bước ngăn chặn các cuộc càn của chúng. Đứng trước một kẻ địch có lợi thế về vũ khí trang bị, lại là đội quân nhà nghề, nên các cán bộ nhận định phải phát huy lợi thế làng xã chiến đấu, lấy phòng thủ, đánh quấy rối tiêu hao lực lượng địch là chính.

Lãnh đạo xã đã phát động toàn dân làm hầm chông để chống địch càn quét. Chỉ trong một thời gian ngắn, nhân dân trong xã đã sản xuất được hàng nghìn bàn chông. Chỉ trong một đêm, hàng trăm hầm chông đã được bố trí, ngụy trang khéo léo trên khắp các ngõ ngách, những nơi được dự tính địch sẽ đi qua. Ngay cả dưới các gốc cây ăn quả, cạnh chuồng lợn, chuồng gà, chuồng trâu bò… đều có hầm chông, đạp lôi chờ địch. Một ngày cuối tháng 1-1954, gần 2 đại đội địch tổ chức càn vào Hiệp Hòa. Khi địch sắp vào làng, du kích xã đã cơ động ra ven làng bắn một vài viên đạn, rồi lập tức rút xuống hầm bí mật. Quân địch thấy du kích chỉ bắn lẻ tẻ vài tiếng súng liền hùng hổ xông vào làng. Vừa bước qua cổng làng, ba tên địch đã bị sập ngay hai hầm chông chôn ở giữa đường. Bọn địch khiếp sợ lùi cả lại, nhưng sau khi thấy im ắng, chúng lại tiếp tục tiến vào làng với thái độ rụt rè, cảnh giác. Gần trưa địch tiến được vào gần trung tâm xã thì đã có hơn mười tên địch bị dính chông. Chúng tức giận, nên gặp ngôi nhà nào là châm lửa đốt ngay. Thế nhưng, có tên vừa bước đến định châm lửa lên mái nhà thì giẫm ngay phải đạp lôi, chết tại chỗ. Đến quá trưa, địch vẫn không “chạm trán” một du kích nào, đành tổ chức rút quân. Chờ địch ra đến rìa làng, bấy giờ du kích Hiệp Hòa mới đội hầm dậy để đánh địch. Bị đánh bất ngờ, quân địch bỏ cả đồng bọn bị thương mà chạy. Trận càn ấy đã có hơn 30 tên lính Pháp bị thụt xuống hầm chông của quân và dân Hiệp Hòa.

TRẦN VŨ (st)