Trong không khí mùa Thu cách mạng, sáng 20-8, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng đã tổ chức lễ tuyên dương 108 học viên đào tạo sĩ quan phân đội tốt nghiệp giỏi, xuất sắc năm 2006.

Thượng tướng Phùng Quang Thanh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Lê Văn Dũng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị; Thượng tướng Nguyễn Huy Hiệu, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng... cùng nhiều đồng chí lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành của Trung ương, Bộ Quốc phòng, các cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường toàn quân đến dự, chia vui với các học viên. Hơn 20 đại biểu các gia đình có con, em tốt nghiệp giỏi, xuất sắc cũng có mặt trong buổi lễ. Thượng tướng Phùng Quang Thanh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã có bài phát biểu (Toàn văn bài phát biểu được đăng trên số báo ra ngày hôm nay).

Trước giờ khai mạc tại Hội trường Bộ Quốc phòng, các đại biểu đã đặt vòng hoa, vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh; thắp hương tại Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ; tham quan Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam; Văn miếu Quốc Tử Giám. Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt đối với sự nghiệp giáo dục-đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của quân đội trong suốt hơn 60 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành. Đây cũng là lần đầu tiên Bộ Quốc phòng tổ chức tuyên dương học viên đào tạo sĩ quan cấp phân đội tốt nghiệp giỏi, xuất sắc. Trong tương lai họ là nòng cốt tạo nên động lực mới nâng cao chất lượng huấn luyện, SSCĐ, làm chủ khoa học kỹ thuật, xây dựng quân đội "cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại" trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Khó có thể tả hết niềm xúc động dâng trào trong lòng mỗi người có mặt trong cuộc hội ngộ đầy ý nghĩa này. 108 tấm gương trong học tập, rèn luyện là 108 câu chuyện cảm phục vượt qua nhiều khó khăn, gian khổ để làm chủ tri thức, giành lấy vòng nguyệt quế vinh quang. Đây là những học viên đã không ngại khó khăn, miệt mài rèn đức, luyện tài được lựa chọn từ hàng nghìn học viên tốt nghiệp tại các học viện, nhà trường quân đội năm 2006.

Trước buổi lễ, tôi gặp trung úy Nguyễn Chí Nguyện (học viên tốt nghiệp trường sĩ quan Lục quân 2)-một trong số ít đại biểu sinh ra và lớn lên ở các tỉnh miền Nam có mặt tại lễ tuyên dương lần này. Nguyện say sưa trao đổi về phương pháp học môn chiến thuật với các đồng đội đến từ nhiều trường khác nhau. Sinh ra tại thị trấn Sóc Trăng (tỉnh Sóc Trăng) trong một gia đình kinh tế khá giả, không như bạn bè khác cùng trang lứa, sau khi tốt nghiệp THPT, Nguyện đăng ký dự thi vào trường sĩ quan Lục quân 2. Ngay năm đầu tiên (2001), Nguyện đã thi đỗ vào trường với số điểm khá cao. Trong suốt quá trình học tập, rèn luyện tại trường, bảng thành tích của Nguyện thật đáng nể: Điểm trung bình từng năm học đạt 8,25; thi tốt nghiệp quốc gia đạt xuất sắc; 5 năm liền là Chiến sĩ thi đua, giành danh hiệu "Sao tháng Giêng" của Trung ương Đoàn. Điều đáng quý nhất là Nguyện không chỉ học giỏi mà còn giúp đỡ nhiều đồng đội khác cùng tiến bộ. Khi được hỏi về những dự định trong tương lai, Nguyện tâm sự: "Tôi đăng ký được về nhận công tác ở một đơn vị xa nhất, khó khăn nhất thuộc Quân khu 9. Tôi nghĩ, năng lực, trình độ, bản lĩnh, lý tưởng của một sĩ quan trẻ không chỉ được thể hiện trên sách vở mà quan trọng là vận dụng có hiệu quả trong hoạt động thực tiễn trên từng cương vị, chức trách".

Khác với hoàn cảnh của Nguyễn Chí Nguyện, trung úy Nguyễn Quang Long, chàng trai quê miền biển Thanh Hóa học viên tốt nghiệp khóa K25, chuyên ngành đào tạo đặc công bộ (trường sĩ quan Đặc công) lại đến với binh nghiệp thật tình cờ. Sau hơn ba năm gắn bó với miền biên giới xa xôi, tốt nghiệp lớp đào tạo tiểu đội trưởng và trở thành đảng viên, Long đăng ký dự thi vào trường sĩ quan Đặc công theo lời khuyên của chỉ huy đơn vị. Trò chuyện với Long, tôi cảm nhận được đức tính thận trọng và khá chắc chắn trong từng cử chỉ, lời nói. Thói quen nghề nghiệp và những đòi hỏi khắt khe của một sĩ quan đặc công đã trở thành một phần trong cuộc sống của chàng trung úy trẻ. Long tâm sự: "Mạnh dạn trao đổi, nêu lên chính kiến của riêng mình, nhưng phải biết tiếp thu và không cho phép bảo thủ, chính là điều mà em thường làm trong suốt những năm học vừa qua". Thành tích mà Nguyễn Quang Long đạt được trong 5 năm học rất đáng tự hào: 5 năm liền là học viên giỏi và đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua; hai năm liền đạt danh hiệu "Sao tháng Giêng". Không chỉ học giỏi, Long còn cùng tập thể lớp nghiên cứu, cải tiến và đưa vào ứng dụng thành công mô hình bảng điều chỉnh tín hiệu phục vụ huấn luyện bắn đêm đối với chuyên ngành kỹ thuật đặc công.

Đứng lặng khá lâu trước khi hòa vào dòng người vào Lăng viếng Bác, đó là hình ảnh mà tôi bắt gặp ở trung úy Quàng Văn Cương (tốt nghiệp học viện Biên phòng). Nhỏ nhẹ, có phần rụt rè là tính cách của Cương khi trò chuyện với chúng tôi. Khác với những biểu hiện bề ngoài, chàng trai người dân tộc Thái có kết quả học tập toàn khóa đạt 8,2 điểm; điểm khóa luận và thi tốt nghiệp quốc gia môn CTĐ,CTCT Cương đều đạt trên 9 điểm. Kéo tôi ra khỏi đám đông, Cương nhỏ nhẹ: "Quả thật, tôi chẳng có bí quyết nào cho riêng mình cả. Điều làm tôi suy nghĩ nhiều nhất chính là học để làm gì? Người dân quê tôi còn nghèo lắm. Cái nghèo, cái đói đều bắt nguồn từ việc bà con thiếu kiến thức. Vì thế khi được đi học, tôi phải phấn đấu thôi. Đi học, khó hơn làm nương, làm rẫy, nhưng nếu cố gắng và nhất là mạnh dạn hỏi thầy, hỏi bạn thì cũng hiểu được. Học nếu chỉ thuộc là không đủ, quan trọng là phải hiểu, liên hệ với từng vấn đề cụ thể trong cuộc sống để xem xét, giải quyết. Cứ làm thế là sẽ nhớ được mãi". Bản tính thật thà, chất phác của đồng bào các dân tộc vùng cao vẫn còn nguyên trong suy nghĩ của Quàng Văn Cương. Bằng lối tư duy cụ thể, nhưng khoa học, Cương đã chứng tỏ được khả năng của mình trong học tập và rèn luyện.

Không thể không nhắc đến tấm gương của trung úy Bùi Long Giang, học viên tốt nghiệp học viện Hải quân. Niềm vui của Giang như được nhân đôi, bởi mấy ngày qua và nhất là trong buổi lễ này, người cha đã tần tảo một nắng, hai sương, chắt chiu từng củ khoai, bát gạo cho Giang ăn học trong suốt những năm qua, cũng có mặt. Sau phút gặp gỡ thân tình, mà Thượng tướng Phùng Quang Thanh dành cho hai bố con, gặp tôi giọng ông nghẹn lại: "Cám ơn Đảng, cám ơn Quân đội đã nuôi dạy cháu thành người. Không có niềm vui, niềm hạnh phúc nào khi được chứng kiến những đứa con của mình trưởng thành, khôn lớn". Là con thứ tư trong một gia đình nghèo ở xã Hải Thanh, huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa, Giang lớn lên trong sự mặn mòi của biển. Kế thừa truyền thống hiếu học của gia đình, 5 năm là học viên, Giang đều đạt danh hiệu Học viên giỏi và đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua. Tôi được biết, anh trai của Giang là đại úy Bùi Hữu Hải, hiện là giảng viên học viện Hải quân, trước đây cũng tốt nghiệp sĩ quan loại giỏi. Giang tâm sự: Những kiến thức học được trong nhà trường mới chỉ là cơ sở, điều quan trọng là phải vận dụng những kiến thức ấy vào hoạt động thực tiễn. Có nhiều vấn đề mà ngay trong quá trình học tập tại trường, chúng tôi đã nhiều lần trao đổi bàn bạc, nhưng chưa có điều kiện để kiểm chứng và lý giải. Bây giờ ra trường chắc chắn sẽ có điều kiện để làm rõ. Ví dụ như việc vận dụng những giá trị nghệ thuật quân sự của cha anh ta trong điều kiện chiến tranh hiện đại, hoặc phương pháp tổ chức huấn luyện bộ đội để phát huy hiệu quả các loại vú khí, trang, thiết bị hiện có trong biên chế". Cũng như Nguyễn Chí Nguyện, trung úy Bùi Long Giang xung phong nhận nhiệm vụ mới tại ở một đơn vị đóng quân trên đảo Phú Quốc mà không ở lại học viện làm giáo viên theo dự kiến phân công công tác của Đảng ủy, ban giám hiệu, học viện.

Không nói nhiều về mình khi trò chuyện với tôi, trung úy Lê Huy Tuynh, học viên tốt nghiệp trường sĩ quan Lục quân 1, người được đại diện cho 108 học viên có mặt tại buổi lễ tuyên dương phát biểu cảm tưởng, lại nói nhiều về nhà trường, về sự giúp đỡ tận tình của các thầy, cô giáo. Là học viên đào tạo sĩ quan chỉ huy cấp phân đội, nhưng kết quả học tập của Tuynh khá toàn diện, đặc biệt là những môn về khoa học xã hội. Kết quả 5 môn thi tốt nghiệp quốc gia, Tuynh đều đạt từ 8,3 điểm trở lên, trong đó môn CTĐ,CTCT đạt 9,0 điểm. Là thành viên đội tuyển của nhà trường tham dự kỳ thi Olimpic các môn khoa học Mác-Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đội tuyển của Tuynh đã đoạt giải nhất toàn quân, giải khuyến khích toàn quốc. Riêng Tuynh được ban tổ chức tặng giấy khen. Tuynh cho biết: " Các môn khoa học Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, giúp cho mỗi người có một phương pháp luận khoa học. Khi đã có phương pháp đúng, biết cách lý giải nhiều vấn đề cụ thể trong cuộc sống sẽ đem lại kết quả cao. Trong học tập trước đây cũng như công tác sau này, tôi nghĩ, thực tiễn còn đặt ra nhiều điều phong phú hơn, đòi hỏi phải có những phương pháp luận giải khoa học. Vì vậy, trong quá trình học tập, tôi không chỉ chú trọng vào các môn quân sự, mà đặc biệt quan tâm tới các môn về khoa học xã hội. Kiến thức về khoa học xã hội còn là cơ sở quan trọng để hình thành nhân cách, lối sống và phương pháp làm công tác". Mơ ước của Tuynh là sau này sẽ trở thành một sĩ quan giỏi.

Còn nhiều tấm gương tiêu biểu trong học tập, rèn luyện mà chúng tôi chưa có điều kiện kể hết trong bài viết này như: trung úy Hoàng Văn Phúc (đoạt giải ba Olimpic và giải ba Giải thưởng khoa học sáng tạo Vifotec); trung úy Ma Duy Hưng, dân tộc Tày; trung úy Đặng Xuân Trường và gương mặt trẻ tiêu biểu năm 2002, năm 2005 của Đại học Quốc gia Hà Nội Nguyễn Thế Thường... Vượt lên những khó khăn, thiếu thốn họ đều hướng tới mục đích cao cả: Vì nhân dân phục vụ! Và chính họ hiểu hơn ai hết trong thời đại mới phải vươn tới đỉnh cao của tri thức, làm chủ khoa học kỹ thuật hiện đại.

Thời gian quả là quá ngắn. Những cái bắt tay, những dòng địa chỉ và cả những giọt nước mắt đều trở thành kỷ niệm trong tâm trí của mỗi người có mặt. Cao hơn đó còn là những lời giao ước thi đua, bởi ngay ngày mai mỗi người lại có mặt ở những miền quê khác nhau của Tổ quốc góp sức mình vào sự nghiệp chung của dân tộc. Người ở lại thành phố, người tiếp tục học tập, nghiên cứu ở bậc cao hơn và cũng không ít người trong số họ trở về với vùng sâu, vùng xa của Tổ quốc, với bản làng, hòa mình trong cuộc sống còn không ít khó khăn, thử thách. Với họ, dẫu ở đâu, trên cương vị nào cũng mãi mãi sẽ phát huy tốt thành tích học tập, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của người sĩ quan Quân đội nhân dân.

Bài và ảnh: LÊ NGỌC LONG