QĐND - Cùng với sự khiêu khích và yểm hộ các tàu chiến của chính quyền Sài Gòn, đế quốc Mỹ còn huy động lực lượng tàu chiến của Hạm đội 7 vào Biển Đông, xâm phạm vùng biển miền Bắc nước ta. Điển hình là tàu khu trục Ma-đốc thuộc Biên đội xung kích 77 (Hạm đội 7 của Hải quân Mỹ) xâm phạm vùng biển miền Bắc từ đêm 31-7-1964.

Với tinh thần cảnh giác cao, Phân đội 7 trinh sát kỹ thuật, Trạm ra-đa Đèo Ngang và một số trạm quan sát bằng khí tài quang học của Hải quân nhân dân Việt Nam phát hiện kịp thời, liên tục theo dõi vết đi của tàu khu trục Ma-đốc, số hiệu 731 xâm phạm vùng biển Quảng Bình đến khu vực biển Hòn Mê (Thanh Hóa). Có lúc chúng chỉ cách bờ 6 hải lý, vừa do thám điện tử, vừa uy hiếp thuyền đánh cá của nhân dân ta. Mọi hoạt động của chúng đều được ta theo dõi, báo cáo kịp thời về sở chỉ huy Quân chủng Hải quân, Bộ Quốc phòng và thông báo tới các cơ quan, đơn vị có liên quan. Chấp hành chỉ thị của Bộ Tổng tham mưu, Bộ tư lệnh Hải quân chỉ đạo Tiểu đoàn 135 điều Phân đội 3 gồm các tàu phóng lôi: 333, 336 và 339 hiệp đồng với biên đội 2 tàu tuần tiễu 140 và 146 (Khu Tuần phòng 1) tiến công đánh đuổi tàu khu trục Ma-đốc ra khỏi vùng biển miền Bắc.

13 giờ 10 phút ngày 2-8-1964, khi ở vị trí chờ thời cơ thuộc vùng biển Hòn Mê, Phân đội 3 nhận được lệnh xuất kích tiến công tàu địch đang ở đông nam Hòn Nẹ 10 hải lý. Khi tàu ta phát hiện tàu khu trục của địch và cơ động tiếp cận tàu địch. Phát hiện tàu của ta tiếp cận, tàu Ma-đốc vừa bắn pháo dồn dập, vừa tăng tốc độ chạy ra xa, đồng thời gọi máy bay trên tàu sân bay ở ngoài khơi Đà Nẵng chi viện. Quyết không để tàu địch chạy thoát, các tàu phóng lôi tăng tốc chiếm lĩnh vị trí xuất phát tiến công và phóng ngư lôi.

Phóng ngư lôi xong, các tàu phóng lôi vừa vận động tránh đạn, vừa sử dụng súng máy bắn quét lên mặt boong tàu Ma-đốc và bắn máy bay địch, vừa tổ chức dập lửa, sửa máy tàu, cấp cứu thương binh, cứu kéo lẫn nhau về cập bến vùng biển Lạch Trường, Sầm Sơn-Thanh Hóa. Trận này, các tàu của Phân đội 3 đều bị thương, song ta đã bắn rơi một máy bay địch; đuổi tàu Ma-đốc ra khỏi vùng biển miền Bắc.

Đây là trận chiến đấu đầu tiên của Hải quân ta đối đầu với Hải quân Mỹ. So sánh giữa ta và địch, tàu ta nhỏ, tàu địch lớn, trang bị vũ khí, khí tài của địch hiện đại hơn ta gấp nhiều lần, song Phân đội 3 vẫn quyết tâm đánh địch. Trận đánh tàu Ma-đốc đã thể hiện tinh thần dũng cảm, mưu trí, chấp hành nghiêm mệnh lệnh của cấp trên và ý chí dám đánh, biết đánh, quyết tâm đánh thắng địch của Hải quân nhân dân Việt Nam. Trận đánh là nguồn cổ vũ để Hải quân ta cùng với quân và dân cả nước làm nên Chiến thắng trận đầu chống tập kích bằng đường không của đế quốc Mỹ ngày 5-8-1964.

NHẬT QUANG