QĐND - Tổ quân y trên tàu là một mô hình bảo đảm quân y mới được Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng (BĐBP) triển khai thí điểm. Tìm hiểu thực tế chúng tôi thấy, nếu được tổ chức tốt, huấn luyện thường xuyên, mô hình sẽ phát huy hiệu quả tích cực trong bảo đảm quân y, nhất là khi có các tình huống đột xuất xảy ra trên biển.

Cấp cứu trên biển

Cuộc diễn tập cứu hộ, cứu nạn và cấp cứu nạn nhân bị nạn trên biển vừa được tổ chức giữa tháng 7-2013 của Tổ quân y trên tàu thuộc Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Quảng Trị diễn ra trong nắng nóng gay gắt, nhưng các thành viên tham gia diễn tập ai cũng hồ hởi, nhiệt tình tham gia, vì đây là dịp để các anh khẳng định hiệu quả của mô hình mới này... Ngay sau khi nhận được lệnh từ cấp trên, tổ quân y trên tàu cùng các cán bộ, chiến sĩ Hải đội 2 lập tức cho tàu cơ động tìm kiếm người bị nạn trong điều kiện sóng to, gió lớn. Phát hiện 3 nạn nhân dưới biển, bằng những động tác thành thục, lực lượng quân y cùng thủy thủ tàu nhanh chóng vớt nạn nhân lên boong, tiến hành phân loại theo mức độ thương tích, đồng thời thực hiện sơ cứu 2 nạn nhân, phẫu thuật cấp cứu tối khẩn cấp cho 1 nạn nhân bị thương nặng ngay trên tàu… Thượng tá Nguyễn Chí Khanh, Chủ nhiệm Quân y BĐBP tỉnh Quảng Trị cho biết: "Tổ quân y trên tàu của BĐBP tỉnh Quảng Trị tuy vừa được thành lập cuối năm 2012, nhưng do được trang bị đầy đủ máy móc, phương tiện, được huấn luyện tốt nên việc vớt nạn nhân từ biển lên tàu trong điều kiện sóng lớn (một nội dung rất khó) được anh em thực hiện khá thành thục. Các kỹ thuật sơ cứu, cấp cứu tối khẩn cấp cũng được thực hiện tốt, góp phần cứu sống nạn nhân”.

Tổ quân y trên tàu BĐBP tỉnh Thanh Hóa thực hành cấp cứu nạn nhân.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo đảm quân y phục vụ nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn trên biển hoặc khi xảy ra tình huống, cần phải nâng cao tính cơ động, nâng cao trình độ chuyên môn cho lực lượng quân y. Đặc biệt, việc sơ cứu, cấp cứu ban đầu cho nạn nhân bị nạn trên biển trước khi đưa vào bờ điều trị là rất quan trọng. Chỉ khi sơ cứu, cấp cứu kịp thời thì mới có cơ hội cứu sống bệnh nhân. Đây cũng chính là những lý do để Phòng Quân y, Bộ tư lệnh BĐBP tham mưu cho cấp trên thí điểm thành lập mô hình tổ quân y trên tàu. Theo Đại tá Nguyễn Trung Long, Trưởng phòng Quân y, Bộ tư lệnh BĐBP, tổ quân y trên tàu gồm 5 thành viên, trong đó có ít nhất một bác sĩ, được lựa chọn từ các cán bộ, nhân viên quân y trong đơn vị. Bình thường, các thành viên của tổ làm việc theo chức trách, nhiệm vụ được giao. Tổ quân y trên tàu chỉ được triệu tập khi huấn luyện hoặc có tình huống xảy ra. Nhiệm vụ của tổ là nhanh chóng cơ động tìm kiếm, sơ cứu, đặc biệt là cấp cứu tối khẩn cấp cho thương binh, nạn nhân có triệu chứng đe dọa tính mạng và kịp thời vận chuyển về tuyến sau.

Cần tăng cường huấn luyện 

Chúng tôi có mặt trên tàu BP 05-12-01 của Hải đội 2, BĐBP tỉnh Thanh Hóa. Tuy là tàu tuần tra nhưng tàu BP 05-12-01 được trang bị nhiều máy móc, dụng cụ y tế như băng, nẹp, dụng cụ mở khí quản, máy ô-xy, máy hút đờm, bàn mổ… đồng thời được bố trí các vị trí cho việc phân loại nạn nhân; khu vực thực hiện phẫu thuật… Trung tá Lê Hải Quân, Chủ nhiệm Quân y BĐBP tỉnh Thanh Hóa giải thích: “Bên cạnh nhiệm vụ chính là tuần tra bảo vệ biển thì tàu cũng được “cải tạo” ở mức độ hợp lý để tổ quân y trên tàu hoạt động hiệu quả. Do được huấn luyện tốt nên hiện nay tổ quân y trên tàu có thể thực hiện được một số kỹ thuật cấp cứu tối khẩn cấp như mở khí quản, cầm máu, cố định gãy xương…".

Khảo sát thực tế chúng tôi thấy, việc thành lập tổ quân y trên tàu đã thiết thực nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác bảo đảm quân y khi xảy ra các tình huống trên biển. Mặt khác, đây cũng là "cú hích" góp phần nâng cao ý thức, trách nhiệm của mỗi cán bộ, nhân viên quân y trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Thời gian qua, các tổ quân y trên tàu đã tích cực huấn luyện cả trên bờ và dưới biển. Ngoài huấn luyện cho lực lượng quân y, các đơn vị đã chú trọng huấn luyện cho cán bộ, chiến sĩ trên tàu để có thể phối hợp, hiệp đồng với lực lượng quân y khi giải quyết tình huống… Tuy nhiên, cường độ huấn luyện so với yêu cầu nhiệm vụ vẫn còn một khoảng cách. Theo Đại tá Nguyễn Xuân Hùng, Phó chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy BĐBP tỉnh Thanh Hóa, cần tiếp tục đầu tư trang bị, dụng cụ y tế, nhất là các phương tiện chuyên dùng như cáng cứu vớt nạn nhân trên biển… cho tổ quân y. Đi kèm với đó là tăng cường huấn luyện sát thực tế, nhất là trong điều kiện sóng to, gió lớn, chú trọng huấn luyện thể lực cho các thành viên tổ quân y trên tàu…

Bài và ảnh: TRUNG KIÊN