Cuối năm 1966, để đánh lừa vũ khí tối tân của giặc Mỹ, cán bộ, công nhân Nhà máy Điện Yên Phụ đã tiến hành nghi trang mục tiêu. Các nóc nhà dân quanh nhà máy đều treo nhiều dị hình và quét sơn nhằm giấu mục tiêu. Trên nóc nhà máy đặt những tấm cót ép trát các màu, khi gió thổi vào sẽ tạo thành nhiều màu khác nhau. Bộ đội công binh, hóa học phối hợp xây dựng và tạo màn khói hỏa mù, không để địch dễ dàng phát hiện mục tiêu định hướng bay vào nội thành. Phía ngoài nhà máy, tường phòng không được xây dày 4m, cao 13m, dài hàng trăm mét làm vật cản bom đạn; bên trong là công sự, cầu tụt, hố cá nhân, giao thông hào lưu thông với nhiều hệ thống hầm ngầm chạy suốt từ phía trước nhà tua bin dẫn ra ngoài để phòng khi có tình huống khẩn cấp.
    |
 |
| Bộ đội Hóa học dùng xe thả khói bảo vệ an toàn Nhà máy Điện Yên Phụ (Hà Nội), năm 1967. Ảnh tư liệu |
Năm 1972, giặc Mỹ tập trung cắt nguồn sáng cả Thủ đô nên đã oanh kích Nhà máy Điện Yên Phụ hai lần. Ngày 10-5-1972, chúng lao vào đánh phá, tự vệ nhà máy lập chiến công xuất sắc, bắn rơi máy bay F-4. Dòng điện được giữ vững trong trận “thử lửa” đã giúp công nhân phấn khởi, tự tin, vững vàng bước vào trận chiến đấu mới.
13 giờ 8 phút ngày 21-12-1972, không quân Mỹ dùng máy bay B-52 ném bom hủy diệt nhà máy, một vệt sáng đỏ từ phía Tây lao thẳng vào gian máy tua bin số 3 và lò hơi số 4, số 6 của nhà máy. Tiếng nổ xé trời. Một khung tường phòng không bị vỡ. Toàn bộ hệ thống lò hơi bị tàn phá khiến công suất điện giảm đột ngột. Các cỗ máy tua bin có lúc gầm réo vì phải mang tải quá sức, điện nhảy, mạch chập, gian máy rung chuyển. Cuộc chiến đấu của Nhà máy Điện Yên Phụ bảo vệ dòng điện lúc này vô cùng khó khăn. Trong khi đó, các cơ quan Trung ương, đài phát thanh, các bệ phóng tên lửa... rất cần điện để làm việc, ứng phó với nguy cấp.
Bằng mọi giá phải duy trì được dòng điện. Ngay sau trận không kích của đế quốc Mỹ, công nhân nhà máy ngày đêm tập trung khắc phục, bất chấp bom đạn quân thù. Đến tối 25-12-1972, Hà Nội lại rực sáng ánh đèn. Những ngày sau đó, đài phát thanh rộn rã đưa tin chiến thắng "giặc trời"...
ĐỨC NAM