Đó là bức tranh sơn dầu “Xuân trong hầm pháo Điện Biên Phủ” của Đại tá, họa sĩ, chiến sĩ Điện Biên Phạm Thanh Tâm (1932-2019).

Bức tranh được cố họa sĩ Phạm Thanh Tâm tái hiện khung cảnh một hầm pháo 105mm của Đại đội 806, Trung đoàn 675, Đại đoàn 351. Đây là đơn vị bắn những loạt đạn đầu tiên, hiệp đồng cùng toàn bộ lực lượng pháo binh của ta, đồng loạt bắn phá trung tâm đề kháng Him Lam của thực dân Pháp, mở màn cho Chiến dịch Điện Biên Phủ. Không gian của bức tranh là một căn hầm với nòng pháo vươn qua lỗ châu mai hướng về lòng chảo Điện Biên Phủ, hai càng pháo bám chắc hai bên vách hầm.

leftcenterrightdel
Bức tranh sơn dầu “Xuân trong hầm pháo Điện Biên Phủ” của họa sĩ Phạm Thanh Tâm. 

Trên “sân khấu” độc đáo được tạo thành giữa hai càng pháo, có 4 nữ văn công của Đại đoàn 351. Một cô gõ phách, một cô trong trang phục dân tộc Thái chuẩn bị bước ra sân khấu và hai cô mặc áo tứ thân thể hiện điệu múa dân tộc làm xiêu lòng người, vẫy tay tung những dải lụa hồng. Có cảm tưởng như những dải lụa đó đang uốn lượn, vuốt ve khẩu pháo. Trong khi đó, các pháo thủ ngồi xung quanh vừa say sưa thưởng thức màn trình diễn, vừa trong tư thế sẵn sàng chiến đấu.

Chứng kiến khung cảnh nghệ thuật giữa chiến trường, Phạm Thanh Tâm muốn vẽ lại ngay những chi tiết này làm kỷ niệm. Tuy nhiên, ông chưa thực hiện được vì trong đêm đó phải về đơn vị nhận nhiệm vụ. Ít ngày sau, khi trở lại chính căn hầm đó thì cảnh tượng khiến ông nghẹn ngào. Mái hầm bị hất tung, khẩu pháo cũng hư hỏng. Ông hỏi thăm thì được biết toàn bộ khẩu đội đã anh dũng hy sinh do một viên đạn vô tình chui vào lỗ châu mai của hầm. Trong hầm còn vương đầy mảnh đạn và máu các chiến sĩ. Nỗi đau xâm chiếm tâm can người họa sĩ. Điều đó đã thôi thúc ông hoàn thành bức tranh “Xuân trong hầm pháo Điện Biên Phủ”. Không màu mè, không cầu kỳ, hình ảnh ấy được ghi lại một cách chân thực, rõ nét đến lạ thường. Bức tranh được thay đổi chất liệu nhiều lần, ban đầu được vẽ trên giấy rồi chuyển sang tranh lụa và cuối cùng là tranh sơn dầu. Năm 2014, nhân dịp kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, ông đã trao bức tranh và một số kỷ vật khác tặng Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

HIẾU TRƯỜNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan