Đồi A1 nằm ở phía Đông trung tâm Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, là một điểm cao có vị trí quan trọng bậc nhất trong hệ thống 5 quả đồi phía Đông bảo vệ trung tâm Mường Thanh. Tại đây, địch từng bố trí nhiều binh lực, hỏa lực mạnh, có công sự kiên cố, vững chắc. Đây cũng là nơi diễn ra những trận đánh oanh liệt một thời.
Nơi chiến địa đồi A1, chúng tôi còn được thấy chiếc xe tăng M24 (có tên là Bazeille) của quân Pháp bị quân ta bắn cháy. Vào tháng 12-1953, khi xây dựng Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, để tăng cường sức mạnh phòng thủ và thị uy quân đối phương, Pháp đã quyết định đưa 10 chiếc xe tăng M24 lên Điện Biên Phủ. Đây là loại xe tăng chiến đấu hạng nhẹ hiện đại hàng đầu lúc bấy giờ do Mỹ cung cấp cho Pháp.
    |
 |
| Du khách tham quan chiếc xe tăng Bazeille bị quân ta bắn cháy vào rạng sáng 1-4-1954, hiện triển lãm trên đồi A1. |
Thực hiện giai đoạn 2 của Chiến dịch Điện Biên Phủ, chiều 30-3-1954, ta tiến công vào dãy cao điểm phía Đông của địch. Tại cứ điểm đồi A1, quân ta gặp phải khó khăn do hệ thống hỏa lực dày đặc và sự chống trả quyết liệt của lính Pháp. Đêm 31-3, ta chiếm được khoảng 2/3 cứ điểm. Đến rạng sáng 1-4, Pháp điều hơn 100 quân từ Mường Thanh và 2 xe tăng để phản kích trên cứ điểm đồi A1. Để diệt hỏa lực của xe tăng, các chiến sĩ thuộc Đại đội 674, Tiểu đoàn 251, Trung đoàn 174, Đại đoàn 316 đã chiến đấu rất anh dũng, dùng súng Bazoka bắn cháy chiếc xe tăng Bazeiller vào rạng sáng 1-4-1954. Sau khi chiếc xe tăng này bị bắn cháy, chiếc xe tăng còn lại đã rút lui về trung tâm Mường Thanh. Như vậy, quân Pháp đã mất đi “hàng rào bảo vệ”.
Sau 70 năm, chiếc xe tăng Bazeille vẫn nằm lại tại vị trí bị bắn cháy, chứng kiến nhiều trận đánh ác liệt giữa quân ta và quân Pháp trên đồi A1, đồng thời cũng chứng kiến sự đổi thay của mảnh đất lịch sử, nhắc nhở thế hệ hôm nay và mai sau về Chiến thắng Điện Biên Phủ, ghi dấu trang sử hào hùng, oanh liệt của dân tộc Việt Nam.
Bài và ảnh: HOÀNG TRƯỜNG
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.