Phóng viên (PV): Đề nghị đồng chí cho biết một số nét chính về nhiệm vụ và thành tích của Đại đoàn 312 trong Chiến dịch Điện Biên Phủ?

Đại tá Nguyễn Văn Tấn: Được thành lập ngày 27-12-1950 nhưng đến đầu năm 1954, Đại đoàn 312 đã tham gia 7 chiến dịch. Trong Chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954, Đại đoàn được giao nhiệm vụ đánh trận mở màn, tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam. Đây là cứ điểm kiên cố, khó đánh chiếm nhất của Tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ. Đảng ủy Đại đoàn xác định đây là niềm vinh dự, nhưng cũng là nhiệm vụ rất nặng nề, vì vậy, đã tập trung xây dựng cho cán bộ, chiến sĩ có ý chí quyết tâm cao, đoàn kết thống nhất, không quản gian khổ, hy sinh, quyết lập chiến công mừng sinh nhật Bác Hồ.

Đại tá Nguyễn Văn Tấn. Ảnh: NGỌC LÂM 

Đại đoàn giao nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị trên các hướng, các mũi. Quá trình chiến đấu diễn ra rất ác liệt, địch điên cuồng sử dụng máy bay, pháo binh và các loại hỏa lực bắn vào đội hình ta. Thế nhưng, với tinh thần quyết chiến quyết thắng, mưu trí, sáng tạo, cán bộ, chiến sĩ của Đại đoàn không quản hy sinh, anh dũng chiến đấu, tiêu biểu là đồng chí Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lỗ châu mai để chặn hỏa lực địch, tạo điều kiện cho đồng đội xung phong; đồng chí Trần Can cắm cờ “Quyết chiến quyết thắng” trên cứ điểm Him Lam...

Từ trận mở đầu Him Lam đến kết thúc chiến dịch, Đại đoàn 312 đã tham gia 20 trận đánh lớn, tiêu diệt 17 đại đội địch, bắt sống hơn 4.000 tù binh. Đặc biệt, bộ đội Trung đoàn 209 đã nhanh chóng xông vào hầm Bộ chỉ huy tập đoàn cứ điểm, bắt sống tướng De Castries. 

PV: Ý chí quyết tâm, tinh thần chiến đấu của bộ đội Đại đoàn 312 trong Chiến dịch Điện Biên Phủ rất cao, là yếu tố quyết định làm nên những chiến công hiển hách. Đồng chí có thể cho biết rõ hơn nội dung này?

Đại tá Nguyễn Văn Tấn: Trong chiến dịch, công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được Đại đoàn đặc biệt chú trọng, tập trung tuyên truyền, giáo dục cho bộ đội nhận thức rõ bản chất, âm mưu, thủ đoạn của địch; niềm tin vào chiến thắng của bên chính nghĩa, tính chất ác liệt của cuộc chiến, khắc phục tư tưởng ngại gian khổ, hy sinh. Đặc biệt, khi thay đổi phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” có tác động rất lớn đến tư tưởng của bộ đội, cấp ủy, chỉ huy các cấp đã tích cực, kiên trì lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục, động viên, giải quyết tư tưởng bộ đội. Sau từng đợt chiến đấu, tổ chức rút kinh nghiệm, đặc biệt coi trọng phát huy tự phê bình và phê bình của cán bộ, chiến sĩ; đấu tranh với biểu hiện ngại gian khổ, hy sinh; cán bộ luôn đồng hành với chiến sĩ ở những nơi ác liệt nhất. Nhờ đó, đã xây dựng cho bộ đội ý chí quyết chiến, quyết thắng, bình tĩnh, mưu trí, linh hoạt và xuất hiện nhiều ý tưởng, sáng kiến mang lại hiệu suất chiến đấu cao. Như đồng chí Đinh Văn Mẫu, chiến sĩ nuôi quân của Tiểu đoàn 154, Trung đoàn 209 đã có sáng kiến dùng dây để kéo những bọc cơm nắm vào trận địa cho bộ đội. Sáng kiến con cúi rơm chống đạn của đồng chí Nguyễn Văn Thuần ở Trung đoàn 141 đã giảm được nhiều thương vong khi đào công sự.

Có thể khẳng định, đây là thành công về công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, xây dựng bản lĩnh chính trị cho bộ đội-nhân tố có ý nghĩa quyết định tạo nên sức mạnh chiến đấu của Đại đoàn trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.

PV: Hiện nay, Sư đoàn 312 vận dụng bài học về tiến hành công tác giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng ý chí quyết tâm cho bộ đội ra sao, thưa đồng chí?

Đại tá Nguyễn Văn Tấn: Là sư đoàn bộ binh được biên chế đủ quân, tăng cường hỏa lực mạnh, để đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ đòi hỏi ngày càng cao, Sư đoàn xác định trước hết phải tập trung giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ nhận thức sâu sắc về nhiệm vụ của đơn vị, chức trách, nhiệm vụ được giao. Chú trọng giáo dục truyền thống, xây dựng lòng trung thành tuyệt đối; xây dựng ý chí quyết tâm, tin tưởng vào nghệ thuật quân sự Việt Nam và tính chính nghĩa trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc. Đồng thời, phát huy vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao. Xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp có đủ phẩm chất, năng lực huấn luyện, quản lý, chỉ huy bộ đội. Trong đó, chúng tôi yêu cầu đội ngũ cán bộ phải đề cao tính chủ động trong công việc, sáng tạo, linh hoạt, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung. 

 Giáo dục lịch sử, truyền thống cho bộ đội ở Trung đoàn 209, Sư đoàn 312. Ảnh: NGỌC LÂM

Cùng với đó, Sư đoàn phát huy dân chủ theo tinh thần “3 kịp thời” (lắng nghe kịp thời, tiếp thu kịp thời và giải quyết kịp thời) để xây dựng cấp ủy, chỉ huy, cán bộ, chiến sĩ luôn có tinh thần đoàn kết thống nhất, yêu thương, giúp đỡ nhau hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

PV: Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, Sư đoàn tập trung vào những nội dung, biện pháp gì để bảo đảm cho đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong tình hình mới?

Đại tá Nguyễn Văn Tấn: Chúng tôi tiếp tục phát huy truyền thống và vai trò tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ; xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức trong sáng, động cơ đúng đắn, trách nhiệm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Chú trọng bồi dưỡng nâng cao năng lực toàn diện cho cán bộ các cấp, nhất là đội ngũ cán bộ trực tiếp quản lý, chỉ huy bộ đội; thường xuyên làm tốt công tác tập huấn, bồi dưỡng kinh nghiệm, kỹ năng sống. Kiên quyết khắc phục biểu hiện buông lỏng lãnh đạo, tư tưởng thỏa mãn dừng lại, bảo thủ, ngại đổi mới, ngại khó, ngại khổ và “bệnh thành tích"...

Trong công tác quản lý, nắm bắt tư tưởng bộ đội, Sư đoàn yêu cầu từng cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp phải sâu sát, bám nắm, hướng dẫn, chỉ đạo đơn vị; chủ động dự báo, rà soát và xử lý tốt các tình huống tư tưởng nảy sinh, đồng thời luôn quan tâm bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần, kịp thời động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.

 PV: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

QUANG LÂM (thực hiện)

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.