Tháng 8-1947, Chu Văn Khâm xung phong đi bộ đội. Vào đơn vị bộ binh, đồng chí đã trực tiếp tham gia nhiều trận chiến và luôn nêu cao tinh thần dũng cảm, gan dạ, mưu trí, tích cực tiến công tiêu diệt địch, trong đó đã diệt được 22 tên địch, phá hủy một lô cốt, một xe tăng quân sự, đánh bộc phá được nhiều hàng rào của địch.
Từ năm 1950 đến tháng 7-1954, Chu Văn Khâm được điều động sang đơn vị công binh, khi làm nhiệm vụ phá cầu, chặn đường tiếp viện của địch, làm đường, chở phà cho bộ đội hành quân, phá bom bảo đảm giao thông vận tải cho chiến dịch, nhiệm vụ nào đồng chí cũng phát huy sáng kiến, vượt qua mọi khó khăn, ác liệt, kiên quyết hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
Tháng 1-1953, Chu Văn Khâm và đồng đội làm nhiệm vụ quan sát, phá bom ở đèo Khế, bảo đảm đường vận chuyển cho chiến dịch. Máy bay địch thường xuyên ném bom phá hoại cầu đường. Đơn vị chưa có kinh nghiệm phá, gỡ bom nổ chậm, Chu Văn Khâm đã tình nguyện xin nghiên cứu tháo quả đầu tiên và đồng chí đã thành công. Kinh nghiệm phá bom của đồng chí đã được phổ biến kịp thời cho các lực lượng trên các tuyến bảo đảm giao thông vận tải. Trong quá trình làm nhiệm vụ gặp những trường hợp phải phá những quả bom có thể nguy hiểm đến tính mạng, Chu Văn Khâm đều xung phong nhận thay đồng đội và tìm mọi cách phá bằng được. Có lần một quả bom nổ chậm sâu 4m khoan thành một lỗ chỉ chui lọt một người. Không ngần ngại, đồng chí đã chui xuống hố sâu trinh sát chỗ bom nằm, nghiên cứu cách phá, tìm cách phá được quả bom hiểm ác này, kịp thời thông đường, bảo đảm cho các đơn vị vận tải vượt qua an toàn, phục vụ cho chiến dịch.
Để ngăn chặn bước tiến của quân ta, trọng tâm là nguồn tiếp tế vận chuyển lương thực, thực phẩm, quân đội Pháp tập trung máy bay ném bom đánh phá ác liệt các tuyến chính mà chúng nghi ngờ. Navarre đã ra lệnh cho không quân của chúng: “Tập trung đánh phá giao thông vận tải, đặc biệt là các ô tô vận tải và các đường giao thông của Việt Minh”. Các tuyến đường có vị trí xung yếu như cầu, phà, đèo, dốc. Ngoài việc ném bom, địch còn sử dụng cả bom nổ chậm, bom bươm bướm để ngăn chặn bộ đội ta hành quân và vận chuyển lương thực, thực phẩm vào mặt trận.
Các đèo Sơn La, Pha Đin, đèo Khế… trở thành những trọng điểm, nơi diễn ra cuộc chiến đấu ác liệt giữa công binh và bom đạn địch. Với tinh thần “Nhất định mở đường cho xe ta ra chiến trường tiếp viện”, Chu Văn Khâm và đồng đội kiên cường bám trụ trên trọng điểm, bảo đảm giao thông thông suốt. Địch phá, ta sửa ta đi, địch ném bom phá đoạn này ta mở đoạn khác; địch phá ban ngày ta mở đường ban đêm... Đồng chí Chu Văn Khâm đã nghiên cứu quy luật hoạt động của máy bay địch và quy luật nổ của các loại bom, từ đó đúc kết phương pháp tháo gỡ bom. Kết quả trong một tháng, Chu Văn Khâm và đồng đội đã phá được 35 quả bom nổ chậm. Riêng đồng chí tự tay phá gỡ được 18 quả, trong đó có một số quả nguy hiểm và khó phá, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Trong chiến đấu cũng như trong công tác, Chu Văn Khâm luôn gương mẫu về mọi mặt, hết lòng yêu thương đồng đội, sát sao động viên, giúp đỡ chiến sĩ trong những lúc khó khăn nên rất được anh em quý mến, tin yêu.
Trong quá trình chiến đấu, đồng chí đã được Tiểu đoàn 206 khen thưởng 9 lần. Năm 1955, Chu Văn Khâm được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân vì những công lao của ông, góp phần làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954.
ĐỨC THẮNG (lược trích)
1. Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong Chiến dịch Điện Biên Phủ
2. Bảo tàng Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (btctdbp-svhttdl.dienbien.gov.vn)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.